Toàn thể dân Chúa tích cực sống Năm Đời Sống Thánh Hiến
(Bài 1)

Kính thưa Quý Anh Chị Em Nam Nữ Tu Sĩ,

Để cử hành tốt Năm Đời Sống Thánh Hiến, đặc biệt cho chúng ta và cho mọi thành phần Dân Chúa, nhưng cũng cho cả nhân loại nữa, tôi xin dựa vào Tông Thư của ĐTC Phanxicô gửi tất cả những người sống đời thánh hiến để lần lượt chia sẻ một số đề tài thực tiễn với đời sống huynh đệ cộng đoàn và các hoạt động của sứ vụ tông đồ của chúng ta.

I. Diễn tiến Năm Đời Sống Thánh Hiến

Trước hết, chúng ta cùng dâng lên Chúa lời cảm tạ về một hồng ân lớn lao: Ngoài tư cách là người kế vị thánh Phêrô lãnh đạo và củng cố đức tin của toàn thể Giáo Hội, ĐTC Phanxicô là một tu sĩ như chúng ta, như Ngài đã mở đầu Tông Thư của mình. Ngài đã kinh qua vai trò và trách nhiệm của một linh mục, Giám mục, Tổng Giám Mục, Hồng Y và tột đỉnh là Giáo Hoàng. Ngài đã hiểu rất rõ vai trò, sự hiện diện và đóng góp của giới tu sĩ trong đời sống và sứ mệnh của Giáo Hội với những cái được và cái mất, những thuận lợi và khó khăn, những niềm vui và nỗi buồn, những hạnh phúc và đau khổ, những thánh thiện và tội lụy. Và Ngài đã mau chóng loan báo chấn chỉnh qua hai cuộc gặp gỡ cấp cao của đời sống thánh hiến.
Thứ nhất là cuộc tiếp kiến ngày 8/5/2013 với khoảng 900 thành viên của Hiệp Hội Quốc Tế các Bề Trên Tổng Quyền Dòng Nữ nhóm họp tại Rôma với chủ đề “Sự phục vụ của quyền bính theo Tin Mừng”: “Tôi xin chào mỗi người trong chị em, cám ơn chị em về những gì chị em làm để đời sống thánh hiến luôn là một ánh sáng trên con đường của Giáo Hội”. Và sau khi quảng diễn ba chỉ dẫn quan trọng là - đặc tính trung tâm của Chúa Kitô và Tin Mừng, - quyền bính phục vụ yêu thương, - cảm thông trong và với Giáo Hội Mẹ, Ngài biểu lộ lòng biết ơn đối với công việc vốn không luôn dễ dàng của chị em. Giáo Hội sẽ là thế nào nếu không có chị em? Giáo Hội sẽ thiếu tính hiền mẫu, sự trìu mến, lòng hiền lành và trực giác của người mẹ.

Thứ đến là cuộc tiếp kiến 120 Bề Trên Tổng Quyền Các Dòng Nam họp Đại Hội ở Rôma từ 27-29/11/2013 để thảo luận về việc giải quyết những thách đố đang đặt ra cho giới tu sĩ, ĐTC đã thông báo năm 2015 sẽ được dành cho đời sống thánh hiến với chủ đề “Điều mới mẻ trong đời thánh hiến từ Công đồng chung Vatican 2”, đồng thời quyết định duyệt lại qui luật về tương quan giữa các Dòng Tu và Giám mục địa phương để thăng tiến sự quí chuộng hơn đối với đoàn sủng của mỗi Dòng. Ngài nói: “Văn kiện “Liên hệ hỗ tương” hồi đó là hữu ích, nhưng nay đã lỗi thời rồi… Do kinh nghiệm, tôi biết những vấn đề có thể nảy sinh giữa một Giám Mục và các cộng đồng Dòng Tu… Tôi cũng biết rằng các Giám Mục không luôn luôn biết rõ những đoàn sủng và công việc của các tu sĩ… Cần phải duy trì sự đối thoại giữa Giám Mục và các tu sĩ…”. Ngài nói thêm: “Cảm ơn anh em về những gì anh em đang làm về Đức Tin và sự phục vụ của anh em. Cảm ơn anh em về những chứng từ và những cay đắng anh em đã phải trải qua”.
Mọi việc đều có thời giờ của nó. Lời loan báo của ĐTC Phanxicô đã tới lúc trở thành hiện thực: Thể theo nguyện vọng của Bộ Đời Sống Thánh Hiến và các Tu Đoàn Tông Đồ, ngày 21/11/2014, Lễ Đức Mẹ dâng mình vào Đền Thờ, Ngài đã ký ban hành Tông thư gửi tất cả các người Tận hiến quyết định mở Năm Đời Sống Thánh Hiến, bắt đầu từ Chúa nhật I Mùa Vọng, ngày 30/11/2014, và kết thúc vào lễ Dâng Chúa Giêsu vào Đền Thờ, ngày 2/2/2016.

Lễ khai mạc trọng thể Năm Đời Sống Thánh Hiến do ĐHY Braz de Aviz, Tổng Trưởng Bộ Tu Sĩ chủ tế tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô sáng ngày 30/11/2014. ĐTC gửi sứ điệp: “Hãy lay động thế giới ! Hãy chiếu sáng thế giới bằng chứng tá ngôn sứ của mình… Hãy chỉ cho thấy tình huynh đệ phổ quát không phải là sự ảo tưởng, nhưng chính là ước nguyện của Đức Giêsu đối với toàn thể nhân loại”. Ngài đưa ra ba từ mấu chốt để sống trong năm này là vui tươi, can đảm và hiệp thông: “Vui tươi để cho thấy sự theo Chúa và thực hành Tin Mừng của Người tràn ngập tâm hồn. Can đảm trong việc yêu mến Chúa và gửi gắm nơi Ngài tất cả niềm tin tưởng của mình, giống như các Đấng sáng lập dòng đã làm. Hiệp thông trước hết phải được bén rễ trong mối tương quan giữa cá nhân với Thiên Chúa để trở nên những người xây dựng tình huynh đệ qua việc thực hành tình bác ái tương trợ xuất phát từ Tin Mừng đối với người nghèo khó”.

II. Nội Dung Tông Thư

ĐTC Phanxicô nhắc lại lời thánh Gioan-Phaolô II để nói lên con đường đi tới của những người sống đời thánh hiến chúng ta: “Các con không chỉ có một lịch sử huy hoàng để nhớ lại và tường thuật, mà còn có một lịch sử oai hùng cần viết nên! Hãy nhìn về tương lai, nơi mà Thánh Linh đã dự định thực hiện cùng với các con những điều trọng đại hơn nữa”. Con đường Ngài mở ra đó gồm ba điểm chính:

1. Những mục tiêu của Năm Đời sống thánh hiến
a. Một là nhìn về quá khứ với niềm tri ân.
b. Hai là sống hiện tại cách say mê.
c. Ba là nhắm đến tương lai với niềm hy vọng.

2. Những mong đợi cho Năm Đời sống thánh hiến
Một là luôn luôn thể hiện được niềm vui
Hai là sống tính ngôn sứ để “đánh thức thế giới”
Ba là trở nên những “chuyên viên hiệp thông”
Bốn là ra khỏi chính mình và đi về những vùng ngoại ô của cuộc đời
Năm là tự vấn về điều mà Thiên Chúa và nhân loại hiện đang đòi hỏi.

3. Những chân trời của Năm đời sống Thánh hiến
Một là các giáo dân chia sẻ lý tưởng, tinh thần, sứ vụ với người sống đời thánh hiến (các Dòng Ba)
Hai là toàn thể Giáo Hội.
Ba là những người tận hiến, những huynh đoàn và cộng đoàn thuộc các Giáo hội ngoài Công giáo.
Bốn là những người tu trì trong tất cả các tôn giáo lớn.
Năm là các Giám Mục.

Qua nội dung Tông Thư này, chúng ta cảm nhận được ĐTC Phanxicô yêu thương, tin tưởng và kỳ vọng nhiều ở anh chị em tu sĩ chúng ta dường nào cho sứ mệnh của Giáo Hội. Chớ gì Năm Đời Sống Thánh Hiến này sẽ là thời điểm đầy hồng ân Chúa giúp chúng ta biến đổi, tân Phúc Âm hóa bản thân và cộng đoàn đủ để đáp ứng lại kỳ vọng mà ĐTC, Giáo Hội và Thế giới đang mong đợi ở chúng ta.

III. Chiều kích của Năm Đời Sống Thánh Hiến

Năm Đời Sống Thánh Hiến được dành đặc biệt cho những người sống thánh hiến, nhưng không chỉ cho chúng ta, mà Tông Thư của ĐTC còn nói với toàn thể Giáo Hội (giáo dân, Giám Mục, Linh mục), toàn thể dân kitô giáo (bao gồm những người tận hiến, những huynh đoàn và cộng đoàn thuộc các Giáo hội ngoài công giáo), và toàn thể nhân loại qua những người tu trì trong tất cả các tôn giáo lớn.

IV. Những ơn ích thiêng liêng của Năm Đời Sống Thánh Hiến: Các Ân Xá
Tòa Ân Giải tối cao đã công bố Sắc lệnh ký ngày 23-11-2014 ấn định những công việc cần thực thi để được hưởng ơn toàn xá. Trong Năm Đời sống Thánh hiến, Đức Thánh Cha sẽ ban ơn toàn xá, với những điều kiện thông thường (xưng tội, rước lễ và cầu nguyện theo ý Đức Thánh Cha) cho tất cả những thành viên của các cộng đoàn sống đời thánh hiến và các tín hữu được tinh thần bác ái thúc đẩy có lòng ăn năn sám hối thật sự, bắt đầu từ Chúa nhật I Mùa Vọng 2014 cho đến ngày 2/2/2016, ngày bế mạc Năm Đời sống Thánh hiến, bằng cách đi viếng Nhà thờ Chính Toà hay một thánh đường nào khác được vị Bản quyền sở tại chỉ định, hay một nhà nguyện của một tu viện hoặc một đan viện, và đọc các giờ kinh Phụng vụ cách công khai hay dùng một thời gian thích hợp để suy niệm, kết thúc bằng kinh Lạy Cha, kinh Tin Kính dưới mọi hình thức đã được phê chuẩn, và khẩn cầu Đức Trinh nữ Maria. Ân xá này có thể nhường lại cho các linh hồn nơi luyện ngục.

Những thành viên của các Hội Dòng sống đời thánh hiến vì lý do đau ốm hay những lý do nghiêm trọng nào khác, không thể đi viếng các nơi thánh trên đây, cũng có thể nhận được Ơn Toàn Xá, nếu hoàn toàn sạch tội, và có ý thi hành 3 điều kiện thông thường càng sớm càng tốt, viếng các nơi ấy trong tinh thần, dâng bệnh tật và các đau khổ mình phải chịu lên Thiên Chúa là Đấng giàu lòng thương xót qua Đức Trinh nữ Maria, và đọc các kinh đã chỉ định.

V. Tài liệu học hỏi trong Năm Đời Sống Thánh Hiến
Chúa Kitô luôn nhấn mạnh việc thực hành như điều kiện để vào Nước Trời và là dấu chỉ của người khôn ngoan. Chúng ta cần nỗ lực cá nhân cũng như cộng đoàn để học hỏi và đưa vào thực hành trong đời sống hằng ngày các văn kiện liên quan của Huấn Quyền. Ngoài Tông Thư gửi tất cả những người sống thánh hiến này của ĐTC Phanxicô, các văn kiện sau đây liên quan mật thiết với chúng ta:
Hiến chế Ánh Sáng Muôn Dân, chương VI
Sắc lệnh Đức Ái Hoàn Hảo
Tông huấn Đời Sống Thánh Hiến
Huấn thị Xuất Phát lại từ Đức Kitô
Huấn thị Phục Vụ Quyền Bính và Vâng Lời
Liên hệ hỗ tương giữa Giám Mục và Dòng Tu

VI. Các hoạt động quan trọng trong Năm Đời Sống Thánh Hiến
Theo chương trình dự kiến sẽ có những hoạt động quan trọng sau đây ở cấp Giáo Hội Hoàn Vũ:
Khai mạc Năm Đời Sống Thánh Hiến: 29/11/2014 Canh thức cầu nguyện ở Vương cung thánh đường Đức Bà Cả; 30/11/2014 Chúa Nhật I Mùa Vọng, Thánh lễ tại Đền thờ Thánh Phêrô.
Từ ngày 22-24/01/2015, trong Tuần lễ Cầu nguyện cho sự Hiệp nhất các Kitô hữu, sẽ có một cuộc gặp gỡ đại kết với các tu sĩ của các Giáo hội và cộng đoàn Giáo hội khác.
Từ ngày 8-11/04/2015, sẽ có cuộc gặp gỡ dành cho các nhà đào tạo nam và nữ của đời sống thánh hiến để đào sâu các tiêu chuẩn xuất phát từ một nền linh đạo hiệp thông.
Từ ngày 23-26/09/2015 sẽ tổ chức một “tuần thực nghiệm” dành riêng cho các tu sĩ trẻ.
Từ ngày 24/01-02/02/2016, sẽ là Tuần lễ toàn thế giới về Đời sống thánh hiến trong sự hiệp nhất. Trong tuần này còn có một Hội nghị chuyên đề thần học về đời sống thánh hiến và các cuộc gặp gỡ đặc biệt về đời sống tu viện, về các tu hội đời và hội dòng trinh nữ.
Bế mạc Năm Đời Sống Thánh Hiến: 30/1/2016 Lễ tạ ơn tại Đền thờ thánh Phêrô; 1/2/2016 Canh thức cầu nguyện; 2/2/2016 Ngày quốc tế Đời sống Thánh hiến: Thánh lễ tại Đền thờ thánh Phêrô.
Những biến cố trong các giáo phận, các vùng, đất nước và châu lục, được phối hợp bởi Bộ Đời sống Thánh hiến hợp tác với các nhóm quan tâm ở địa phương để cử hành qua việc hội thảo nghiên cứu, suy tư học hỏi, chia sẻ; kính nhớ các Thánh và các thánh Tử vì đạo của đời sống thánh hiến, được cử hành ở những nơi có một tầm quan trọng tông đồ chứng tá. Các buổi lễ này sẽ được tổ chức do các Hội đồng Giám mục và các Bề trên thượng cấp trên bình diện quốc gia và Giáo phận.

Cùng với ĐTC Phanxicô, chúng ta ký thác cuộc sống và sứ vụ chúng ta cho Đức Mẹ. Xin Chúa Thánh Thần tiếp tục cho đến kiện toàn viên mãn những gì Ngài đã thương khởi sự với chúng ta, cho chúng ta và qua chúng ta. Amen.

Lm. Micae-Phaolô Trần Minh Huy, PSS