18.1 Thứ Hai trong tuần thứ Hai Mùa Quanh Năm
Dt 5:1-10; Tv 110:1,2,3,4; Mc 2:18-22
ĂN THEO THUỞ - Ở THEO THỜI
Trong cuộc sống, không phải cái gì cũ cũng là xấu, trái lại kỷ niệm xưa thì đáng trân trọng, bạn cũ thì thân tình, đồ cổ thì quý. Trái lại cũng có trang vở mới tinh khôi, thanh khiết, có con đường mới thẳng tắp, chiếc cầu mới nối liền nhịp sống hai bên bờ sông...Đó là cái mới đáng trân trọng được xây nền tảng cái cũ, được chắt lọc từ sự tinh túy của cái cũ. Chúa Giêsu đã đến không phải để phá bỏ cái cũ nhưng kiện toàn và khắc lên đó một tinh thần mới, tinh thần khiêm tốn phục vụ và yêu thương trọn vẹn.
Khi có mấy môn đệ của ông Gioan đến gặp Chúa Giêsu thắc mắc về chuyện họ phải ăn chay trong khi môn đệ của Chúa thì không. Bấy giờ Chúa Giêsu dùng ba hình ảnh để so sánh và giải thích cho họ hiểu rõ tinh thần của việc giữ luật ăn chay.
Thứ nhất: Hình ảnh tiệc cưới:“Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có thể ăn chay, khi chàng rể còn ở với họ”. Khi khẳng định điều này, Chúa Giêsu không trực tiếp trả lời câu hỏi nhưng Người so sánh việc giữ chay giống như niềm vui của thực khách khi dự tiệc cưới. Theo quan niệm của người phương Đông, hôn lễ là ngày “đại hỷ”, là thời gian đặc biệt chứa chan niềm vui.Những vị khách cụ thể là những bạn hữu của chú rể phải góp phần tạo niềm vui cho đôi tân hôn.
Vì thế khách mời mà giữa chay khi dự tiệc cưới là không xứng hợp.Theo lối nhìn của các nhà chú giải Kinh Thánh, hôn lễ còn ám chỉ thời cứu độ của Thiên Chúa đã nói trong sách Isaia: “Tôi mừng rỡ muôn phần nhờ Đức Chúa, nhờ Thiên Chúa tôi thờ, tôi hớn hở biết bao! Vì Người mặc cho tôi hồng ân cứu độ, choàng cho tôi đức chính trực công minh, như chú rể chỉnh tề khăn áo, tựa cô dâu lộng lẫy điểm trang” (61,10). Khi thời Cứu Độ đến mọi người sẽ hớn hở vui mừng, áo quần xúng xính chỉn chu như cô dâu chú rể trong ngày tân hôn.
Một lần nữa thánh sử Maccô nhấn mạnh về thời cứu độđó là lúc Thiên Chúa thực hiện lời hứa ban niềm vui và hạnh phúc cho muôn dân. Chúa Giêsu đến khai mạc thời cánh chung, mở ra chân trời mới đầy hy vọng. Khi có Chúa Giêsu hiện diện, các môn đệ sẽ tận hưởng được niềm vui và cònlan tỏa niềm vui ấy cho mọi người nên họ sẽ không ăn chay. Chúa Giêsu sẽ đến thiết lập trời mới đất mới, khải hoàn vinh thắng, lúc ấy mọi tạo vật reo vui vì không còn phải “rên xiết mong ngóng chờ ngày cứu độ”.
Thứ hai: hình ảnh rượu chứa trong bầu da. Chúa Giêsu dùng hình ảnh rất quen thuộc về cách chứa rượu của người Do Thái.Thời đó người ta chưa có bình đựng rượu nên họ thường chứa trong một cái bầu làm bằng da thú. Nếu rượu cũ đổ vào bầu da mới, rượu lên men và thải ra lượng khí carbon độc hại, túi da sẽ rách và rượu chảy ra ngoài. Trái lại rượu mới phải chứa trong bầu da mới vì da mới có tính đàn hồi nên sẽ không bị rách.
Thứ ba: hình ảnh vá áo. Chúa Giêsu dùng hình ảnh một người lấy vải mới vá vào áo cũ, miếng vải mới làm áo dúm lại, và chỗ rách lại càng rách to hơn. Với lối nói so sánh bằng hình ảnh, Chúa Giêsu muốn mời gọi chúng ta cần có một tư tưởng mới, một cái nhìn cởi mở thì mới hiểu được những việc Chúa làm, hiểu được những giá trị của Tin Mừng. Có thể nói đây là một cuộc cách mạnglề luật giúp người ta không bị héo mòn trong mớ luật nặng nề để vươn lên tầm cao mới của tình yêu mến. Việc ăn chay, đi lễ, đọc thiên kinh vạn quyển mà thiếu đức ái thì chẳng có ích gì. Nếu chỉ giữ lề luật mà trong lòng còn chất chứa sự hận thù ghen ghét, đối xử bất công với người khác thì việc ăn chay cũng chỉ là thái độ giả hình.
Qua ba hình ảnh trên, Chúa Giêsu muốn các môn đệ đi vào sự kết hợp thâm sâu thân tình với Thiên Chúa, thao thức kiếm tìm ý nghĩa đích thực của Tin Mừng giữa những điều luật buộc phải giữ. “Rượu mới, bầu cũng phải mới”, cái “mới” ở đây không phá bỏ cái “cũ” nhưng đã được chắt lọc từ sự tinh hoa của cái cũ. Tin Mừng của Chúa phải được đón nhận bằng tất cả lòng quảng đại và yêu mến. Nếu luật cũ là “mắt đền mắt, răng đềnrăng” thì luật mới phải vượt lên sự hiềm thù đền trả 1-1 mà là “nếu bị ai vả má bên phải thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa. Nếu ai muốn anh để lấy áo trong của anh thì hãy để cho nó lấy cả áo ngoài. Nếu có người bắt anh đi một dặm thì hãy đi với người ấy hai dặm. Ai xin thì hãy cho; ai muốn vay mượn thì đừng ngoảnh mặt đi” (Mt 5, 39-42).
Đời sống xã hội hôm nay đang từng ngày đổi thay, vì thế Giáo Hội cũng luôn trăn trở đi tìm cách thế hữu hiệu nhất để loan báoTin Mừng hầu cho đời sống đạo có chiều sâu vững vàng và phải bén rễ vào Đức Kitô, nếu không chúng ta sẽ bị đánh bật bởi những cái mới, trào lưu sống “hời hợt, ào ào, vội vã” mà đánh mất căn tính của mình. Giáo hội Chúa Kitô phải là giáo hội của người nghèo, luôn lắng nghe và đồng cảm với người nghèo. Sở dĩ Tin Mừng chưa được nhiều người đón nhận vì cách rao giảng của chúng ta có phần chưa phù hợp, chưa đáp ứng đủ nhu cầu tâm linh nơi con người. Ước gì mỗi kitô hữu biết đến với mọi người bằng cung cách phục vụ khiêm tốn như Chúa Giêsu, bằng niềm hân hoan của thực khách trong đại tiệc hôn lễ, bằng nỗi khao khát hướng đến điều trọn lành.
Chúa Giêsu đã đến giải thoát chúng ta khỏi sự trói buộc cũ kỹ của mọi tính hư nết xấu và tội lỗi. Xin cho chúng ta được biến đổi nên những người biết sẵn sàng lắng nghe những gợi hứng của Chúa Thánh Thần mà có thái độ sống đạo linh hoạt, sống động phù hợp với chân lý đức tin và đạo hiếu con người.
Tin Mừng không thể đi đôi với những gì thuộc về quá khứ, vải cũ, bầu rượu cũ chỉ là những thực hành cũ kỹ của người Do thái. Do đó với thông điệp của Chúa Giêsu, người rao giảng Tin Mừng phải là cuộc tiến hóa, hay một sự khai triển những khởi điểm mới. Tin Mừng hôm nay trình bày đối lập giữa cũ và mới, cho thấy hình ảnh chú rể hân hoan trong ngày cưới, ngay cả mọi người dòng họ, bạn bè, thân quen cũng vui mừng vì “chẳng có khách dự tiệc cưới lại có thể ăn chay”. Và câu trả lời của Chúa Giêsu về việc chay tịnh là không làm mất đi niềm vui nhưng lại là sống một tinh thần mới không bị gò bó lề luật.
Qua hình ảnh chú rể là Chúa Giêsu, bữa tiệc cưới là ơn cứu độ, qua đó con người biết sống Tin Mừng trong tinh thần mới. Có như thế người nào biết sống Tin Mừng mới mới là người môn đệ đích thực của Chúa vì đơn giản : ăn theo thuở - ở theo thời nghĩa là ăn ở theo cung cách Chúa mời gọi.
Huệ Minh