5 bài suy niệm Tin Mừng thứ Ba tuần 7 thường niên
Posted by Ban Biên TậpKHIÊM NHƯỜNG VÀ PHỤC VỤ: CHÌA KHÓA ĐỂ NÊN GIỐNG CHÚA GIÊSU
Lời Chúa hôm nay mang đến cho chúng ta hai giáo huấn quan trọng của Chúa Giêsu, hai giáo huấn có liên hệ mật thiết với nhau: một đàng, Người loan báo cuộc khổ nạn và phục sinh của mình; đàng khác, Người dạy các môn đệ về sự khiêm nhường và phục vụ như con đường dẫn đến vinh quang đích thực. Trong cuộc đời theo Chúa, có lẽ ai trong chúng ta cũng từng mơ hồ về cách sống đức tin: liệu con đường thập giá có thực sự là con đường đúng đắn? Liệu có nhất thiết phải trở nên nhỏ bé, trở thành người sau hết, để được làm người đứng đầu trong Nước Trời? Hôm nay, chúng ta được mời gọi chiêm ngắm mẫu gương của chính Đức Kitô, Đấng đã chấp nhận hạ mình đến tận cùng để nâng chúng ta lên và cho ta thấy con đường của tình yêu đích thực.
Khi Chúa Giêsu nói với các môn đệ rằng: “Con Người sẽ bị nộp vào tay người đời, họ sẽ giết chết Người, và ba ngày sau khi bị giết chết, Người sẽ sống lại” (Mc 9,31), Người không chỉ đơn thuần dự báo về một biến cố tương lai, mà còn hé mở cho ta thấy một kế hoạch cứu độ đầy yêu thương của Thiên Chúa. Cái chết của Chúa Giêsu trên thập giá không phải là một sự thất bại, nhưng là con đường Người tự nguyện chọn để cứu chuộc nhân loại. Người đến trần gian không phải để tìm kiếm vinh quang hay quyền lực, nhưng để tự hiến làm giá chuộc cho muôn người. Sự hiến dâng của Chúa không phải là một nghĩa vụ bị áp đặt, mà là một hành động yêu thương hoàn toàn tự nguyện.
Cái chết của Người trên thập giá là một “tình yêu vô biên, một tình yêu không ngại hạ mình xuống đến mức điên rồ và tai tiếng của thập giá.” Trong mắt thế gian, thập giá là một biểu tượng của sự ô nhục, của thất bại. Nhưng trong kế hoạch của Thiên Chúa, đó lại là dấu chỉ của tình yêu, của ơn cứu độ, của sự sống lại.
Hình ảnh của Đức Kitô chịu khổ nạn là một lời mời gọi cho chúng ta: nếu chúng ta muốn bước theo Người, chúng ta cũng phải dám vác lấy thập giá của mình. Nhưng thập giá không chỉ có nghĩa là đau khổ, mà còn là sự chấp nhận ý Chúa, là tinh thần từ bỏ ý riêng để làm theo ý muốn của Thiên Chúa. Thánh Gioan Vianney đã từng nói: “Bất cứ khi nào chúng ta có thể từ bỏ ý riêng để làm theo ý muốn của người khác, miễn là điều đó không trái với luật Chúa, chúng ta sẽ đạt được công trạng lớn lao mà chỉ có Chúa biết.”
Đáng buồn thay, trong khi Chúa Giêsu đang bày tỏ về cuộc khổ nạn sắp đến của mình, thì các môn đệ lại đang mải mê tranh luận xem ai trong số họ là người lớn nhất. Tâm lý này phản ánh một thực trạng rất con người: chúng ta thường bị cám dỗ bởi quyền lực, bởi danh tiếng, bởi sự vượt trội so với người khác. Ngay cả khi đã theo Chúa, các môn đệ vẫn chưa hiểu hết sứ điệp của Người. Họ không dám hỏi Chúa về lời tiên báo khổ nạn, có lẽ vì sợ phải đối diện với sự thật rằng họ cũng sẽ phải hy sinh, phải từ bỏ tham vọng cá nhân để đi theo con đường của Thầy mình.
Sự lúng túng, sợ hãi của các môn đệ cũng là hình ảnh của chúng ta hôm nay. Đã bao lần chúng ta nghe về thập giá mà vẫn cố né tránh? Đã bao lần chúng ta được nhắc nhở rằng con đường phục vụ là con đường dẫn đến vinh quang, nhưng chúng ta vẫn muốn tìm con đường dễ dàng hơn, ít hy sinh hơn? Chúa Giêsu, với sự kiên nhẫn và yêu thương, đã không khiển trách các môn đệ cách gay gắt, nhưng Người dạy họ bằng một hành động đầy ý nghĩa: Người đặt một em nhỏ vào giữa các ông, ôm lấy nó và nói rằng ai tiếp đón một em nhỏ vì danh Thầy, là tiếp đón chính Thầy.
Trong xã hội Do Thái xưa, trẻ nhỏ không có địa vị gì, không có quyền lực, hoàn toàn lệ thuộc vào người lớn. Nhưng Chúa Giêsu đã đồng hóa mình với những kẻ nhỏ bé, yếu thế. Khi ôm lấy em nhỏ, Người đang dạy chúng ta bài học về sự khiêm nhường và lòng phục vụ. Người muốn chúng ta yêu thương không phải chỉ những người có thể đáp trả chúng ta, mà đặc biệt là những người không thể đáp trả.
Chúng ta thường nghĩ rằng làm lớn là phải có quyền điều hành, phải được người khác phục vụ. Nhưng Chúa Giêsu đảo ngược hoàn toàn lối suy nghĩ ấy: ai muốn làm lớn, phải trở thành người nhỏ bé nhất, ai muốn đứng đầu, phải phục vụ mọi người.
Điều này không có nghĩa là chúng ta phải từ bỏ mọi trách nhiệm lãnh đạo hay ảnh hưởng của mình. Nhưng điều quan trọng là tinh thần mà chúng ta thực thi vai trò của mình. Một người lãnh đạo thực sự theo gương Chúa Giêsu không phải là người áp đặt quyền lực lên kẻ khác, mà là người biết sống hy sinh, quan tâm, và đặt lợi ích của người khác lên trên lợi ích cá nhân.
Trong gia đình, một người cha, người mẹ thực sự “làm đầu” khi họ sống phục vụ con cái, nuôi dưỡng gia đình bằng tình yêu và trách nhiệm. Trong xã hội, một nhà lãnh đạo chân chính là người biết hy sinh bản thân vì công ích, chứ không phải người chỉ chăm chăm tìm kiếm lợi ích cá nhân. Trong Giáo Hội, một người mục tử chân chính là người dám quên mình vì đoàn chiên, dám sống đời sống hiến dâng để chăm sóc và hướng dẫn cộng đoàn.
Hôm nay, Lời Chúa đặt ra cho mỗi người chúng ta một câu hỏi quan trọng: chúng ta đang tìm kiếm điều gì trong đời sống đức tin của mình? Chúng ta có đang chạy theo danh vọng và sự thừa nhận của người khác, hay chúng ta thực sự muốn trở nên những đầy tớ trung thành của Thiên Chúa?
Có những lúc chúng ta bị cám dỗ để sống ích kỷ, chỉ nghĩ đến bản thân mình, nhưng Chúa Giêsu nhắc nhở chúng ta rằng “Ai muốn làm người đứng đầu, thì phải làm người rốt hết, và làm người phục vụ mọi người.” Điều này đòi hỏi một sự hoán cải liên lỉ trong đời sống chúng ta, một thái độ sẵn sàng từ bỏ ý riêng để sống theo ý Chúa, sẵn sàng cúi xuống để phục vụ tha nhân.
Hãy nhìn vào gương mẫu của Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ đã sống trọn vẹn tinh thần phục vụ. Mẹ không tìm kiếm vinh quang, nhưng sẵn sàng thưa “Xin vâng” trước thánh ý Thiên Chúa. Và chính vì sự khiêm nhường đó, Mẹ đã được Thiên Chúa nâng lên địa vị cao trọng nhất trong Nước Trời.
Anh chị em thân mến, khiêm nhường và phục vụ không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, nhưng là dấu chỉ của một con tim mạnh mẽ, dám yêu thương và dám cho đi. Hãy cầu xin Chúa ban cho chúng ta một tinh thần khiêm nhường như Chúa, một trái tim biết yêu thương như Chúa, và một ý chí sẵn sàng phục vụ như Chúa. Chỉ khi đó, chúng ta mới thực sự trở nên môn đệ đích thực của Người.
Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con biết noi gương Chúa, sống khiêm nhường và yêu thương, dám hy sinh bản thân vì lợi ích của tha nhân. Xin cho chúng con biết chọn con đường phục vụ, để qua đó, chúng con tìm thấy niềm vui và hạnh phúc đích thực trong Chúa. Amen.
Lm. Anmai, CSsR
AI MUỐN LÀM NGƯỜI ĐỨNG ĐẦU, HÃY PHỤC VỤ MỌI NGƯỜI
Trên hành trình theo Chúa, chúng ta thường thấy các môn đệ có những yếu đuối rất con người: chậm tin, chậm hiểu và đôi khi còn hay tranh cãi. Trong bài Tin mừng hôm nay (Mc 9, 30-37), các môn đệ lại cãi nhau trên đường xem ai là người lớn nhất trong nhóm. Điều đáng buồn là cuộc tranh luận này diễn ra ngay sau khi Chúa Giêsu tiên báo lần thứ hai về cuộc Khó Thương và Phục Sinh của Ngài.
Điệp Đức Giêsu rất đau lòng khi thấy các môn đệ vẫn còn mê chạy theo danh vọng trần thế. Dù cùng bước đi trên một con đường với Thầy, nhưng hãy vui lòng họ lại theo một hướng khác – hướng tìm kiếm địa vị và quyền lực. Tuy nhiên, Chúa Giêsu không vô tư họ ngay. Ngài chờ đợi khi về nhà ở Caphácnaum rồi nhẹ nhàng hỏi: “Dọc đường anh em đã bàn tán điều gì vậy?” Khi các môn đệ Im lặng, xấu hổ không trả lời, Ngài cũng không ép họ. Thay vào đó, Chúa Giêsu ngồi xuống, gọi nhóm Mười Hai đến và dạy họ bài học nền tảng của Nước Trời:
Nếu ai muốn làm người đứng đầu thì phải làm người kết thúc và làm người phục vụ mọi người.”
Lời dạy của Chúa Giêsu không chỉ là một nguyên tắc đạo đức mà là một cuộc cách mạng trong tâm hồn con người. Trong thế giới của chúng ta, quyền thường đi liền với giá trị. Người ta muốn làm đầu để có hầu người hạ, để được phục vụ chứ không phải phục vụ. Nhưng Chúa Giêsu ngược ngược hoàn toàn quan niệm này: Làm đầu không có nghĩa là cai trị, mà là hạ mình để phục vụ.
Chúa Giêsu không dạy chúng ta phải từ bỏ ước mơ trở thành người lãnh đạo đạo. Nhưng Ngài dạy cách trở thành nên vĩ đại theo cái nhìn của Thiên Chúa: Sống tinh thần phục vụ. Ngài chính là mẫu tuyệt vời nhất:
Ngài không đến để được phục vụ, nhưng để phục vụ và dâng hiến mạng sống mình làm giá Thạc sĩ (Mt 20,28).
Ngài cưỡi xuống rửa chân cho các môn đệ và nói: “Anh em cũng phải rửa chân cho nhau.”(Ga 13)
Vì vậy ai muốn làm việc lớn ở Nước Trời thì phải phiêu du Đức Giêsu, trở nên đi đến hết và phục vụ mọi người.
Thế giới luôn đầy rẫy những cuộc tranh giành quyền lực, không chỉ giữa các quốc gia, tôn giáo, sắc tộc, mà ngay trong gia đình, nơi giáo xứ, hay trong các tổ chức. Người ta tranh giành địa vị để có quyền lợi, danh vọng, được người khác phục vụ. Nhưng Chúa Giêsu mời chúng ta có một cái nhìn khác:
“Quyền uy chỉ là giấy phép để phục vụ.”
Nếu làm đầu mà không phải để hưởng lợi, mà là để hy sinh và phục vụ, thì liệu còn bao nhiêu người muốn làm lãnh đạo? Chúa Giêsu không lên quyền lãnh đạo, nhưng Ngài mời chúng ta sống tinh thần lãnh đạo phục vụ – lãnh đạo không phải bằng sức mạnh hay áp đặt, nhưng bằng tình yêu, khiêm tốn và hy sinh.
Chúa Giêsu không chỉ dạy bằng lời nói mà bằng hành động. Ngài ôm một đứa trẻ vào lòng và nói: “Ai đón tiếp một em nhỏ như thế này vì danh Thầy là đón tiếp chính Thầy.” Ở đây, trẻ nhỏ là biểu tượng của sự nhẹ nhàng, khiêm tốn và đơn sơ. Đón tiếp một đứa trẻ nghĩa là chấp nhận một thái độ khiêm tốn, sẵn sàng phục vụ những người nhỏ bé, nghèo nàn, những người bị bỏ rơi.
Người môn đệ đích thực của Chúa Kitô không tìm kiếm địa vị cao sang, biết cúi xuống để nâng người khác lên, biết quên mình để yêu thương và phục vụ tha nhân.
Bài học mà Chúa Giêsu dạy các môn đệ hôm nay cũng là bài học cho mỗi người chúng ta. Chúng ta hãy tự hỏi:
Tôi đang tìm kiếm địa vị, danh vọng, hay đang sống tinh thần phục vụ như Chúa dạy?
Tôi sẵn sàng sẵn sàng cúi xuống để rửa chân cho anh chị em mình, để giúp đỡ những người yếu thế, những người cần đến với tôi?
Tôi có coi quyền lực, trách nhiệm như một cơ hội để phục vụ người khác hay chỉ để nâng cao bản thân?
Ước gì chúng ta biết noi cong Đức Giêsu – người lãnh đạo Khiêm tốn nhất, để trong mọi công việc, chúng ta không tìm cách thống trị, nhưng biết phục vụ trong yêu thương.
“Suốt đời Thầy đã sống giữa anh em như một người phục vụ” (Lc 22,27).
Xin Chúa giúp chúng con hiểu rằng: Muốn làm lớn, hãy làm người nhỏ. Muốn làm đầu, hãy làm đầy đủ. Muốn có uy quyền, hãy phục vụ trong yêu thương.
Lm. Anmai, CSsR
GIẢI THƯỞNG LÃNH ĐẠO PHỤC VỤ – TINH THẦN KHIÊM NHƯỜNG VÀ HY SINH
Trong lịch sử Giáo Hội Công Giáo, các Đức Giáo Hoàng thường đặt bút ký các văn kiện chính thức của Tòa Thánh với dòng chữ đầy ý nghĩa: “Tôi tớ của các tôi tớ”. Đây không chỉ là một danh xưng khiêm tốn, mà còn phản ánh tinh thần mà Chúa Giêsu muốn tất cả các nhà lãnh đạo trong Giáo Hội phải có: “Ai muốn làm đầu thì phải làm người rốt hết, và làm tôi tớ mọi người”. Đó là tiêu chuẩn của một lãnh đạo đích thực, không phải dùng quyền lực để cai trị, mà là để phục vụ và yêu thương mọi người.
Lịch sử nhân loại đã chứng minh rằng quyền hành luôn là một cám dỗ mạnh mẽ đối với con người ở mọi thời đại. Ngay cả Nhóm Mười Hai Tông Đồ cũng không tránh khỏi cám dỗ này. Khi Chúa Giêsu loan báo về cuộc khổ nạn và cái chết của Ngài, thay vì đồng cảm và tìm hiểu ý nghĩa sâu xa, các môn đệ lại tranh luận về địa vị và quyền thế. Họ nghĩ rằng thời kỳ vinh quang của Đấng Mêsia đã đến và tranh nhau xem ai sẽ là người có chỗ đứng cao nhất. Nhưng khi bị Chúa Giêsu chất vấn, họ đã không thể trả lời vì biết rằng sự tranh cãi của họ là sai lầm.
Tuy nhiên, Chúa Giêsu đã đảo lộn quan niệm thông thường về quyền bính. Ngài khẳng định rằng trong Nước Trời, người làm lớn là người phục vụ kẻ khác. Quyền bính không phải để áp đặt mà là để phục vụ. Người nhỏ nhất chính là đối tượng để được chăm sóc và nâng đỡ, vì mọi sự phục vụ đều hướng về Thiên Chúa. Chính Chúa Giêsu, dù là Con Thiên Chúa, đã tự hạ mình xuống làm tôi tớ cho mọi người, để nêu gương sáng cho các môn đệ.
Bài Tin Mừng hôm nay là kim chỉ nam cho mọi nhà lãnh đạo trong Giáo Hội. Nếu mỗi người, từ kẻ cầm quyền đến người dưới quyền, đều thấm nhuần và thực hành giáo huấn của Chúa, thì chắc chắn Giáo Hội sẽ trở nên một điểm sáng thu hút nhân loại. Trong một thế giới đầy rẫy những hình thức lạm quyền, mị dân, và xu nịnh, con người ngày nay khao khát một mô hình lãnh đạo chân chính, nơi họ có thể nhận ra khuôn mặt của Chúa Kitô – một vị lãnh đạo hy sinh bản thân vì người khác.
Chúa Giêsu không dùng quyền lực để thống trị, nhưng Ngài chấp nhận bị nộp, bị giết chết để cứu chuộc nhân loại. Đây chính là hình mẫu lãnh đạo mà Giáo Hội và mọi nhà lãnh đạo cần noi theo. Quyền lực không còn ý nghĩa khi nó không gắn liền với sự khiêm nhường và tình yêu thương. Một vị lãnh đạo không chỉ dừng lại ở việc ra lệnh hay kiểm soát, mà còn phải biết cảm thông, biết đặt mình vào vị trí của người khác, và biết đồng hành với những người mà mình phục vụ. Một khi lãnh đạo thực sự mang tâm tình của một người tôi tớ, lúc đó họ sẽ trở thành những người lãnh đạo vĩ đại nhất.
Chừng nào con người còn tồn tại, thì chừng đó bài học của Chúa Giêsu vẫn còn nguyên giá trị. Cám dỗ quyền lực và sự lạm quyền đã ăn sâu vào bản tính con người và mọi cơ chế xã hội. Để có thể sống trọn vẹn tinh thần phục vụ, chúng ta cần chiêm ngắm hình ảnh của Chúa Giêsu – Đấng không ngại trở thành tôi tớ để dẫn dắt dân Chúa. Chúa Giêsu không những răn dạy các môn đệ bằng lời nói, mà còn dùng chính đời sống của Ngài để làm chứng cho tinh thần phục vụ.
Giải thưởng “Lãnh Đạo Phục Vụ” là một biểu tượng vinh danh những con người đã dấn thân trong tinh thần phục vụ khiêm nhường. Đó là những người không tìm kiếm vinh quang cá nhân, nhưng luôn đặt lợi ích của cộng đồng và Thiên Chúa lên hàng đầu. Qua những tấm gương này, chúng ta thấy được ánh sáng của Chúa Kitô, Đấng đã lãnh đạo bằng tình yêu và sự hy sinh tột cùng.
Trong suốt lịch sử, Giáo Hội đã có rất nhiều tấm gương lãnh đạo thánh thiện, những người đã cống hiến cuộc đời mình để phục vụ Chúa và nhân loại. Thánh Phanxicô Assisi, người đã từ bỏ sự giàu sang để sống nghèo khó và phục vụ những người cùng khổ. Thánh Têrêsa Calcutta, người đã hiến dâng đời mình cho những bệnh nhân, những người bị bỏ rơi và hấp hối. Những con người này không tìm kiếm danh lợi, mà chỉ mong muốn đem lại tình yêu và lòng thương xót của Chúa đến với thế giới.
Ngày nay, vẫn có nhiều vị mục tử và giáo dân noi gương Chúa Kitô trong việc phục vụ tha nhân. Họ là những linh mục, tu sĩ, giáo dân âm thầm chăm sóc người nghèo, người bệnh, và những người bị xã hội bỏ quên. Những hành động phục vụ này không chỉ làm rạng danh Giáo Hội, mà còn là một chứng tá mạnh mẽ cho thế giới về tình yêu và sự hi sinh mà Chúa Giêsu đã dạy.
Nguyện xin Thiên Chúa ban ơn để mỗi người chúng ta luôn biết noi gương Chúa, trở thành những nhà lãnh đạo đích thực trong gia đình, trong Giáo Hội và ngoài xã hội, để danh Chúa được vinh hiển qua mọi hành động phục vụ của chúng ta. Chỉ khi đó, Giáo Hội mới thật sự phản chiếu được ánh sáng của Nước Trời giữa trần gian này.
Lm. Anmai, CSsR
GIẢI THƯỞNG CAO CẢ
Trong một thế giới viền cạnh tranh, nơi con người tranh giành nhau vì quyền lực, danh vọng và địa vị, những giá trị mà Chúa Giêsu rao giảng như đi ngược lại hoàn toàn với logic của thế gian. Người không kêu gọi các môn đệ tìm kiếm vinh quang trần thế, nhưng dạy họ một con đường khác: “Ai muốn làm người đứng đầu thì phải làm người cuối cùng, và làm người phục vụ mọi người” (Mc 9, 35).
Ngày nay, con người không ngừng tìm cách vươn lên, vượt qua người khác để đạt được thành công. Trong các lĩnh vực kinh doanh, giáo dục, chính trị và cả trong đời sống thường ngày, ai cũng muốn mình là người giỏi nhất, đứng đầu và chiến thắng. Cạnh tranh trở thành động lực thúc đẩy xã hội phát triển, nhưng đôi khi nó cũng biến thành một cuộc chiến không khoan nhượng, nơi người yếu thế bị bỏ lại phía sau.
Trong một xã hội như thế, ai cũng muốn tìm kiếm “giải thưởng” của riêng mình – có thể là một chức vụ cao, một địa vị xã hội đáng tiếc, hay sự công nhận từ người khác. Tuy nhiên, Tin Mừng hôm nay mời chúng ta nhìn lại và tự hỏi: Giải thưởng thực sự mà chúng ta nên nên theo đuổi là gì?
Chúa Giêsu, trong quá trình rao giảng của mình, đã hai lần loan báo về cuộc Khó Thương và Phục Sinh. Nhưng thay vì lắng nghe và suy ngẫm, các đệ lại bận rộn tranh cãi xem ai sẽ là người lớn nhất
Khi về đến nhà ở Caphácnaum, Chúa Giêsu ngồi xuống, gọi các ông lại và dạy rằng: “Làm lớn chính là trở nên người bé nhỏ; làm chủ chính là trở nên đầy tớ; làm người đứng đầu thì phải là người cuối cùng.” Đây không
Để giúp các môn đệ hiểu rõ hơn, Chúa Giêsu đã làm một hành động mạnh mẽ: Người đưa một em nhỏ, đặt vào giữa các ông, ôm lấy nó và nói:
“Ai tiếp đón một em nhỏ như em này vì danh Thầy, là tiếp đón chính Thầy.”
Trong xã hội Do Thái lúc bấy giờ, trẻ em không có địa vị, không có quyền lợi. Chúa Giêsu dùng hình ảnh một em nhỏ để nhấn mạnh rằng đại đại thực sự không ở địa vị, mà ở trong lòng khiêm nhường và phục vụ người nhỏ bé, yếu đuối, những người không có gì để đáp trả.
Nếu thế gian trao giải thưởng cho người mạnh mạnh, quyền thế, và thành đạt, thì Chúa Giêsu trao giải thưởng cho những ai biết hạ mình để phục vụ. Trong Nước Thiên Chúa, không ai được tôn vinh vì họ có bao quyền bao nhiêu lực hay cải cách, mà vì họ đã yêu thương và phục vụ bao nhiêu.
Giải thưởng mà Chúa hứa ban không phải là một huy chương vàng hay một danh hiệu cao quý trước mặt người đời, mà là sự sống đời đời trong vinh quang Thiên Chúa. Những ai phục vụ trong âm thầm, yêu thương mà không mong đáp đền, chính là những người sẽ nhận được phần thưởng lớn nhất.
Lời mời gọi của Chúa Giêsu không chỉ dành riêng cho các tông đồ mà dành cho mỗi chúng ta hôm nay. Chúng ta hãy tự hỏi:
Tôi đang tìm kiếm thành công theo cách thế thế gian định nghĩa, hay đang theo đuổi giải thưởng mà Chúa Giêsu hứa cấm?
Tôi sẵn sàng cúi xuống để phục vụ những người yếu đuối, nhỏ bé xung quanh mình không?
Tôi có phong từ bỏ quyền lợi riêng để nghĩ đến lợi ích của người khác không?
Nếu chúng ta thực sự muốn theo Chúa, hãy nhớ rằng “quyền chỉ là giấy phép để phục vụ.” Ai trong chúng ta muốn bắt đầu, hãy trở thành người phục vụ. Ai muốn đạt đến vinh quang vĩnh cửu, hãy học cách sống khiêm nhường như trẻ nhỏ.
Anh chị em thân mến, giải thưởng cao quý nhất mà chúng ta có thể nhận được không phải là những danh hiệu trần thế, mà là chính Chúa Kitô. Khi chúng tôi phục vụ những người nhỏ bé vì danh Người, chúng tôi đang đón tiếp Người tiếp theo. Và những ai trung thành với con đường khiêm tốn và phục vụ ấy chắc chắn sẽ nhận được phần thưởng lớn lao ở Nước Trời.
“Ai hạ mình xuống như trẻ nhỏ này, người ấy sẽ là người lớn nhất ở Nước Trời” (Mt 18,4).
GIẢI THƯỞNG CAO CẢ NHẤT LÀ Ở CÙNG CHÚA
Lm. Anmai, CSsR
AI MUỐN LÀM NGƯỜI ĐỨNG ĐẦU, THÌ PHẢI PHỤC VỤ MỌI NGƯỜI
“Ai muốn làm người đứng đầu, thì phải làm người rốt hết, và làm người phục vụ mọi người.” Lời dạy này của Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay luôn làm chúng ta bất ngờ, vì nó nghịch hẳn với cách nghĩ thường tình của thế gian. Xưa nay, người ta hay hiểu “đứng đầu” là được trọng vọng, được thừa hưởng đặc quyền, là vị trí mà ai cũng mong leo đến. Nhưng Chúa Giêsu lại mời gọi: nếu anh em thật sự muốn làm đầu, hãy hạ mình xuống, hãy làm người nhỏ bé nhất, hãy đón lấy vai trò khiêm tốn nhất, hãy coi việc phục vụ là niềm vui và bổn phận căn cốt. Tinh thần này không chỉ xuất hiện riêng lẻ trong Tin Mừng, mà còn liên kết chặt chẽ với các bài đọc khác của ngày lễ hôm nay, đặc biệt là bài đọc một trích sách Huấn Ca, cũng như thánh vịnh đáp ca. Tất cả vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về con đường khiêm nhường, kiên trì và tin tưởng nơi Chúa, một con đường đi qua những thử thách để đến với vinh quang của tình yêu và sự phục vụ.
Thật vậy, nơi sách Huấn Ca, ta bắt gặp những lời rất thực tế: “Con ơi, nếu con muốn dấn thân phụng sự Đức Chúa, thì con hãy chuẩn bị tâm hồn để đón chịu thử thách.” Tác giả Huấn Ca không tô vẽ một viễn cảnh hoa hồng hay một thứ thành công mau chóng. Ông cảnh báo rằng bất cứ ai muốn phục vụ Chúa cũng phải sẵn sàng đối diện khó khăn, đôi khi là nghịch cảnh có thể làm ta lung lay lòng tin. Nhưng điều đáng chú ý là tác giả không dừng lại ở lời cảnh báo, mà còn đưa ra lời khuyên quý giá: hãy “giữ lòng ngay thẳng và cứ kiên trì,” đừng sợ hãi, đừng bấn loạn, hãy luôn “bám lấy Người, chứ đừng lìa bỏ.” Thông điệp ấy vô cùng sống động, bởi nó thừa nhận bản chất đời sống đức tin: con người dễ hoảng sợ, dễ mất phương hướng trước gian nan. Song, chỉ khi ta quyết tâm gắn bó với Chúa, ta mới thấy được ý nghĩa và giá trị của mọi thử thách. Vàng muốn tinh luyện phải qua lửa, và tâm hồn muốn được trưởng thành chắc chắn không thể tránh khỏi những giờ phút tôi luyện, để đức tin, đức cậy, đức mến thêm mạnh mẽ.
Từ kinh nghiệm thực tế, sách Huấn Ca nhắc ta nhớ lại các thế hệ cha ông trong lịch sử cứu độ: nào có ai tin tưởng Đức Chúa mà lại bị hổ thẹn, nào có ai kêu cầu danh Chúa mà bị khinh miệt? Thiên Chúa vẫn là Đấng giàu lòng thương xót, sẵn sàng tha thứ, cứu vớt và nâng đỡ những ai kiên định trông cậy nơi Người. Hình ảnh ấy cũng gợi lại vô số câu chuyện trong Cựu Ước: Môsê đối diện với Biển Đỏ, Đavít khi đương đầu với Gôliát, những ngôn sứ bị bách hại… họ đều nương vào Chúa, và cuối cùng đã được giải thoát. Có lẽ, tác giả Huấn Ca cũng muốn chúng ta nhớ rằng, nếu chọn con đường phụng sự Chúa, ta không thể mong đợi an nhàn trong ngắn hạn; nhưng ta có thể cậy dựa vào Chúa, Đấng luôn trung thành, giàu ân sủng, luôn chờ đợi chúng ta biết đặt tay mình vào tay Người.
Thánh vịnh hôm nay tiếp nối niềm cậy trông ấy: “Hãy ký thác đường đời cho Chúa, chính Người sẽ ra tay.” Lời Thánh vịnh nhắc nhở ta nhiều lần về tấm lòng của Chúa dành cho những kẻ công chính, những con người kiên tâm tìm kiếm ý Chúa. Bước theo Chúa không có nghĩa là mọi sự sẽ êm xuôi, nhưng nghĩa là dẫu có bị cuốn vào gian nan, ta vẫn không đơn độc. Chúa yêu thích điều chính trực, Người không bỏ rơi bậc hiếu trung, Người giải thoát chúng ta khỏi ác nhân, nâng đỡ lúc ta ngặt nghèo. Và chính vì tin vào sự quan phòng của Chúa, ta mới dám sống con đường “làm rốt hết,” sống tinh thần phục vụ, thậm chí hy sinh nhiều lợi ích trước mắt mà không hề sợ mất mát. Thực tế, ai chẳng sợ bị coi thường, sợ bị gạt ra bên lề, sợ người khác lợi dụng? Thế nhưng, Thánh vịnh và Huấn Ca đang khuyến khích ta ngước nhìn cao hơn: “Đức Chúa là Đấng nhân từ và hay thương xót: Người thứ tha tội lỗi và cứu vớt trong lúc gian truân.” Nếu Người đã hứa ở bên ta, liệu ta còn luyến tiếc chi khi dám quên mình, dám phục vụ và yêu thương?
Nối kết với Tin Mừng, Chúa Giêsu bộc lộ trọn vẹn con đường tự hạ khi Người cho các môn đệ biết: “Con Người sẽ bị nộp vào tay người đời, họ sẽ giết chết Người, và ba ngày sau khi bị giết chết, Người sẽ sống lại.” Đây là lần thứ hai trong Tin Mừng Marcô, Chúa tiên báo cuộc khổ nạn của mình. Chúa biết mình sẽ phải chịu khổ đau, chịu nhục hình, nhưng Người dạy các môn đệ: đó là con đường dẫn tới sự phục sinh. Chính Chúa Giêsu là tấm gương sáng chói nhất về ý nghĩa của “phục vụ” và “khiêm nhường.” Nhưng, như trình thuật kể, các môn đệ vẫn không hiểu, thậm chí họ còn sợ, không dám hỏi lại. Tâm lý này ta thấy rất quen thuộc: đứng trước mầu nhiệm thập giá, ai mà chẳng thấy sợ? Nhiều khi ta cũng né tránh hoặc muốn rút lui. Vậy mà, ngay sau đó, các ông lại cãi nhau xem ai là người lớn nhất. Họ tranh cãi về địa vị, danh vọng, trong khi Thầy họ đang chia sẻ về sự tự hiến của chính mình. Hình ảnh những môn đệ cãi nhau xem ai hơn ai thật tương phản với lời báo trước về thập giá. Dẫu sao, điều này cũng phản ánh sự yếu đuối rất “người” của các môn đệ, và cũng là sự yếu đuối của chúng ta.
Giữa bối cảnh ấy, Chúa Giêsu ngồi xuống như một người Thầy kiên nhẫn, gọi các môn đệ lại và dạy họ bài học căn cốt: “Ai muốn làm người đứng đầu, thì phải làm người rốt hết, và làm người phục vụ mọi người.” Để minh họa, Người đem một em nhỏ đặt giữa các ông, ôm lấy em và nói: “Ai tiếp đón một em nhỏ như em này vì danh Thầy, là tiếp đón chính Thầy.” Thật ra, trong xã hội Do Thái xưa, trẻ nhỏ không được đề cao như bây giờ; chúng không có địa vị, không có quyền lợi, hoàn toàn lệ thuộc vào người lớn. Ôm lấy một em bé giữa vòng các môn đệ chính là cử chỉ cho thấy Chúa đứng về phía những kẻ bé mọn, những ai thấp kém, những ai không có chỗ dựa, chẳng có quyền lợi gì để mặc cả. Hóa ra, điều vĩ đại trong Nước Trời không đo bằng danh vọng, nhưng đo bằng tình yêu khiêm tốn dành cho những người nhỏ bé nhất. Tiếp đón em nhỏ chính là tiếp đón Chúa, và tiếp đón Chúa là tiếp đón chính Đấng đã sai Người.
Suy niệm đoạn Tin Mừng này, ta thấy đó chính là cánh cửa rộng mở để ta bước vào tinh thần phục vụ theo gương Đức Kitô. Nếu có ai đó còn hồ nghi, rằng tại sao phải chọn con đường “rốt hết,” tại sao ta không thể vừa theo Chúa vừa tiếp tục giữ mọi đặc quyền riêng, thì câu trả lời nằm ngay trong hành động ôm đứa trẻ của Chúa Giêsu. Nền tảng của Kitô giáo là tình yêu, và yêu thương theo tinh thần của Chúa là yêu đến mức quên mình, hạ mình, không còn sợ bị thiệt. Thế gian vẫn thường xem phục vụ như nhiệm vụ dành cho người kém cỏi, trong khi Kitô giáo coi phục vụ là vinh dự, là đỉnh cao để nên giống Chúa. Con đường đó có thể dẫn đến khổ đau, phải trả giá nhiều, nhưng cũng là đường dẫn tới hạnh phúc đích thực, vì chính Đấng Phục Sinh đã dạy ta như thế.
Hãy đặt câu chuyện trong bối cảnh đời sống hôm nay. Chúng ta thường gặp biết bao khó khăn: lo toan về công việc, tài chính, sức khỏe, các mối quan hệ đầy thử thách. Sách Huấn Ca đã nói trước: “Con hãy chuẩn bị tâm hồn để đón chịu thử thách.” Có khi ta phải gánh chịu cả sự hiểu lầm, ganh tị, hoặc thậm chí bách hại vì chọn sống lương thiện, vì chọn làm điều ngay. Nhưng đó cũng là cơ hội để ta sống giáo huấn “phục vụ” của Chúa. Thay vì so bì “ai hơn ai,” ta học cách hạ mình, đón lấy khó khăn như cơ hội để lớn lên, cậy trông vào Chúa. Thay vì bức xúc đòi quyền lợi, ta có thể tìm cách lắng nghe, dấn thân phục vụ những người quanh ta – có thể là gia đình, đồng nghiệp, người nghèo khổ, người bệnh tật. Chẳng phải Chúa đã nói, “Những gì các con làm cho một trong những anh em bé mọn nhất của Ta đây, là các con làm cho chính Ta” hay sao?
Đường lối ấy dĩ nhiên không dễ. Ngay cả các môn đệ sống bên Chúa cũng tranh cãi, huống chi chúng ta. Nhưng bài đọc một mang lại cho ta chìa khóa: “Hãy tin vào Người, thì Người sẽ nâng đỡ con… Đường con đi, hãy giữ cho ngay thẳng và trông cậy vào Người.” Niềm tin này không phải lý thuyết, mà là một hành động nội tâm, giúp ta kiên trì bám chặt lấy Chúa, dù mọi sự xung quanh có đảo lộn. Niềm tin ấy còn được nâng đỡ bởi nhận thức rằng Chúa là Đấng nhân từ, hay thương xót, Người không bao giờ bỏ rơi ai thành tâm kêu cầu. Còn Thánh vịnh thì lặp lại lời động viên: “Chính nhân được Chúa thương cứu độ và bảo vệ chở che trong buổi ngặt nghèo.”
Điều làm chúng ta yên tâm hơn nữa là tấm gương của chính Chúa Giêsu. Người không chỉ truyền dạy “phải làm người rốt hết,” mà Người còn đi tiên phong. Chúa là Con Thiên Chúa, nhưng đã mặc lấy thân phận tôi đòi, chấp nhận sinh nơi máng cỏ, sống nghèo hèn, cuối cùng chịu chết nhục nhã trên thập giá. Và rồi, sau khi tự hiến, Người đã phục sinh, mở đường cho nhân loại bước vào niềm hy vọng bất diệt. Phục vụ vì yêu thương không dẫn đến ngõ cụt, mà dẫn đến sự sống mới. Đó là cốt lõi của mầu nhiệm Vượt Qua, đồng thời cũng là một lời mời đối với ta: hãy dám phục vụ như Chúa, để rồi được chung chia sự sống vinh quang với Chúa.
Như thế, bài học hôm nay cho ta thấy rằng việc làm đầu hay đứng đầu trong Nước Trời hoàn toàn khác với các chuẩn mực thế gian. Thế gian đề cao địa vị, danh vọng; Chúa lại đề cao tâm hồn phục vụ, sẵn sàng cúi xuống. Thế gian khuyến khích tích lũy quyền lực và lợi ích; Chúa lại khuyến khích chia sẻ, nhẫn nại, hi sinh. Thế gian dạy ta phải giành lấy chỗ tốt; Chúa bảo hãy chấp nhận trở nên bé nhỏ để cho kẻ khác có chỗ. Tuy nói dễ nhưng thực hiện thật khó, và đó là lý do Huấn Ca mời gọi: “Con hãy chuẩn bị tâm hồn để đón chịu thử thách.” Hơn nữa, chính việc “ký thác đường đời cho Chúa” sẽ giúp chúng ta vững vàng. Nếu không tin vào Chúa, ta sẽ không đủ sức hy sinh quyền lợi cá nhân để phục vụ ai. Nếu không bám víu vào Chúa, ta sẽ không kiên nhẫn nổi khi đối diện chống đối, hiểu lầm hay cảm giác bị thua thiệt.
Giữa dòng chảy của cuộc sống, có lẽ đôi lần ta cũng giống các môn đệ trên đường đi: lặng lẽ cãi nhau xem ai hơn ai. Cãi nhau ở đây không hẳn là tranh luận ồn ào, mà có thể là sự ganh đua ngấm ngầm trong tâm trí, là lối sống ích kỷ, tìm tư lợi. Nhưng khi trở về “nhà” (như các môn đệ trở về nhà ở Ca-phác-na-um), ta bắt gặp ánh mắt nhân từ của Chúa Giêsu. Người hỏi: “Dọc đường, anh em đã bàn tán điều gì?” Câu hỏi này cũng vang lên trong lương tâm ta: “Con ơi, con đã và đang theo đuổi điều gì? Mong muốn thầm kín nhất của con là gì? Con muốn làm đầu để được khen ngợi, hay con muốn làm đầu để hiến thân phục vụ?” Mỗi người đều phải đối diện câu hỏi này. Và ta sẽ ngỡ ngàng nhận thấy, Chúa yêu ta vô điều kiện, sẵn sàng dạy ta con đường trưởng thành, nếu ta biết lắng nghe.
Cuối cùng, hãy nhìn lại hình ảnh Chúa ôm đứa trẻ, như ôm lấy những người nhỏ bé, bị quên lãng, bị xô đẩy ra ngoài rìa xã hội. Đó là một cử chỉ đầy âu yếm, vừa cao siêu vừa rất gần gũi. Nụ cười của em bé có lẽ rạng rỡ trong vòng tay Chúa, gợi nhắc chúng ta rằng phục vụ không phải một gánh nặng, mà là ơn gọi sinh động, đem lại niềm vui thiêng liêng. Mỗi khi ta phục vụ ai đó, nhất là những người không thể đáp trả, ta đang chạm đến chính Chúa. Mỗi khi ta sẵn sàng nhường bước để nâng đỡ một anh chị em bất hạnh, ta đang làm giàu cho chính mình bằng kho tàng Nước Trời. Và mỗi khi ta chấp nhận hy sinh, kiên trì vững tin, ta lại được thanh luyện để vươn tới niềm hoan lạc bất tận.
Hôm nay, xin Chúa đổ tràn ân sủng cho chúng ta, để ta can đảm đón nhận mọi thử thách với tấm lòng phó thác, hệt như lời sách Huấn Ca nhắc nhở. Xin cho ta biết đặt trọn niềm tín thác vào Chúa, như Thánh vịnh mời gọi: “Hãy ký thác đường đời cho Chúa, chính Người sẽ ra tay.” Và đặc biệt, xin cho mỗi người được học nơi Chúa Giêsu gương “tự hạ” và “phục vụ.” Xin cho chúng ta đừng sợ làm người rốt hết, vì ở đó ta tìm thấy Chúa; đừng sợ ôm lấy những mảnh đời bất hạnh, vì qua họ, ta tiếp đón chính Chúa. Khi ta can đảm chọn con đường phục vụ, ta sẽ cảm nhận niềm an ủi sâu xa trong Chúa. Thế gian có thể khước từ, nhưng Chúa sẽ mở ra cánh cửa dẫn ta tới sự sống. Thế gian có thể chế giễu, nhưng Chúa sẽ cất nhắc ta lên. Nguyện xin Lời Chúa hôm nay trở thành sức mạnh và kim chỉ nam, để ta hăng say dấn bước trên hành trình đức tin, luôn đứng vững trong gian nan và sẵn sàng làm người phục vụ mọi người, hầu xứng đáng với ơn gọi làm con cái Chúa trong Vương Quốc tình yêu của Ngài. Amen.
Lm. Anmai, CSsR