BỎ ĐI THÀNH KIẾN

Hôm nay chúng ta cùng nhau hội tụ dưới ánh sáng của đức tin để lắng nghe lời Chúa, lời dạy chân thành và sâu sắc của Đức Giê-su. Người đã dùng dụ ngôn như một chiếc gương soi, nhắc nhở mỗi chúng ta rằng, trước khi dám phê bình hay góp ý cho người khác, ta phải dừng lại và tự soi xét nội tâm mình. Đức Giê-su đã hỏi: “Mù mà lại dắt mù được sao? Lẽ nào cả hai lại không sa xuống hố?” – câu hỏi mang sức nặng của sự thật, nhấn mạnh rằng nếu chúng ta chưa tự làm sạch cho chính bản thân, nếu lòng chúng ta còn chứa đầy những tật xấu, những lỗi lầm chưa được nhận ra, thì làm sao ta có thể giúp đỡ, dẫn dắt hay cải thiện người khác một cách chân thành? Những lời dạy ấy như tiếng vang của đức tin, mời gọi mỗi tín hữu hãy nhìn sâu vào bên trong mình, hãy rút ra những bài học quý giá từ những sai sót cá nhân để từ đó, lời nói của ta mới có sức lan tỏa, trở thành nguồn động lực giúp xây dựng một cộng đồng yêu thương và nhân ái.

Khi Đức Giê-su tiếp tục dạy rằng: “Sao anh thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình thì lại không để ý tới?”, Người đã mở ra một chân lý sâu sắc về trách nhiệm cá nhân. Mỗi con người đều mang trong lòng những “cái xà” – những khuyết điểm, những tật xấu mà ta thường che giấu, không dám đối diện vì sợ bị phán xét hay làm mất đi sự tự tin. Nhưng chính trong quá trình tự soi xét, khi ta dám “lấy cái xà ra khỏi mắt mình trước”, ta mới nhận ra rằng lời nói của mình nên xuất phát từ một trái tim đã được làm sạch, từ một tâm hồn chứa đầy yêu thương và khiêm nhường. Đức Giê-su không chỉ kêu gọi ta nhận ra những sai sót của bản thân mà còn muốn ta hiểu rằng, chỉ khi lòng người tràn đầy những giá trị tốt đẹp, mới có thể nói ra những lời góp ý mang tính xây dựng, giúp cho những người xung quanh dần dần nhìn lại chính mình, từ đó thay đổi và trưởng thành hơn.

Hãy nhìn lại hình ảnh cây cối trong dụ ngôn: “Không có cây nào tốt mà lại sinh quả sâu, cũng chẳng có cây nào sâu mà lại sinh quả tốt.” Qua đó, Đức Giê-su khẳng định rằng chất lượng của trái người phụ thuộc vào “kho tàng” tâm hồn của mỗi người. Nếu ta biết trau dồi, nuôi dưỡng lòng mình bằng những giá trị đích thực như tình yêu thương, lòng tha thứ, sự chân thành và khiêm nhường, thì mỗi hành động, mỗi lời nói của ta sẽ tự động trở thành những “trái cây” tốt đẹp, mang lại lợi ích cho chính mình và cho cả cộng đồng. Ngược lại, nếu lòng ta bị chi phối bởi những định kiến, lòng ganh ghét, hay những cảm xúc tiêu cực chưa được cải thiện, thì bất kỳ lời phê phán, chỉ trích nào cũng chỉ làm tổn thương, chia rẽ mối liên kết giữa con người.

Trong cuộc sống hiện đại, khi mà phương tiện truyền thông xã hội lan tỏa mọi suy nghĩ, mọi cảm xúc của con người một cách nhanh chóng, lời nói của ta có thể trở thành “vũ khí” công khai gây tổn thương nếu không được kiểm soát một cách khôn ngoan. Vì thế, lời Tin Mừng hôm nay càng trở nên thiết thực, càng là lời cảnh tỉnh đối với mỗi người chúng ta: hãy luôn giữ sự riêng tư và tôn trọng lòng tự trọng của người khác. Trước khi dám công khai những lời phê bình hay chỉ trích, hãy suy nghĩ kỹ càng, hãy dừng lại và tự hỏi bản thân mình đã làm đủ để “lấy cái xà ra khỏi mắt mình” hay chưa. Chỉ khi ta tự nhìn nhận, tự cải thiện được bản thân, những lời góp ý của ta mới có thể được đón nhận với tinh thần biết ơn, với niềm tin rằng mỗi người đều có thể trở nên tốt đẹp hơn.

Lời dạy của Đức Giê-su còn là một lời mời gọi chúng ta sống với trách nhiệm cá nhân cao cả. Mỗi người phải nhận thức rằng, không ai là hoàn hảo, và trước khi dám trích dẫn lỗi lầm của người khác, ta cần phải chấp nhận và sửa chữa những khuyết điểm của chính mình. Khi lòng được làm sạch, khi tâm hồn được nuôi dưỡng bởi đức tin và tình yêu thương, lời nói của ta mới trở nên hữu ích, trở thành cầu nối để giúp đỡ, nâng đỡ những người đang lạc lối trong bóng tối của sự tự phán xét. Sự thay đổi ấy không chỉ là sự chuyển hóa của bản thân mà còn là minh chứng cho sức mạnh của đức tin, cho niềm tin rằng trong Chúa, mỗi người đều có thể tìm thấy ánh sáng chữa lành và nguồn sức mạnh để vượt qua mọi thử thách.

Nhìn nhận lại những lời dạy của Đức Giê-su, ta càng hiểu rằng, “lòng có đầy, miệng mới nói ra” không chỉ là lời khuyên về cách sử dụng lời nói, mà còn là biểu hiện của sự trọn vẹn trong tâm hồn. Khi lòng tràn đầy yêu thương, khi trái tim chứa đựng niềm tin và lòng tha thứ, thì mỗi lời nói, dù chỉ là lời góp ý nhỏ bé, cũng trở nên có sức mạnh chữa lành, mang đến niềm an ủi và hy vọng cho những người đang cần sự thay đổi. Mỗi lời nói xuất phát từ một tâm hồn trong sáng sẽ không bao giờ là những lời phán xét vô căn cứ, mà sẽ là những tiếng nói của sự khích lệ, của sự đồng cảm, giúp mỗi con người nhận ra giá trị của bản thân và dần dần hoàn thiện những khuyết điểm để hướng đến một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Trong bối cảnh cuộc sống đầy những áp lực, những thách thức từ bên ngoài, lời Tin Mừng hôm nay như một ngọn đèn dẫn lối, nhắc nhở chúng ta hãy dừng lại và tự soi xét. Hãy để tâm hồn được thanh lọc qua từng lời dạy của Đức Giê-su, để những “cái xà” trong mắt chúng ta được lấy ra, từ đó cho phép ánh sáng của đức tin lan tỏa, thắp sáng cả những góc tối trong lòng. Điều đó không chỉ giúp ta sống một cuộc đời trong sạch, mà còn giúp ta trở thành tấm gương sáng cho những người xung quanh, là nguồn động viên để mỗi người cùng nhau tiến về phía ánh sáng của Chúa.

Lời dạy này còn mở ra một chân lý sâu xa về mối quan hệ giữa con người với con người. Trong mỗi mối quan hệ, dù là giữa bạn bè, gia đình hay cộng đồng, sự hiểu biết, lòng khoan dung và sự khiêm nhường luôn là yếu tố then chốt. Khi chúng ta biết tự nhìn nhận và chấp nhận những sai sót của bản thân, khi chúng ta biết sửa chữa và không ngừng hoàn thiện chính mình, thì những lời nói của ta – dù là lời góp ý, dù là lời khuyên – sẽ không còn là công cụ phán xét, mà sẽ trở thành ngọn đèn soi sáng, giúp người khác thấy được con đường đi tới sự thay đổi tích cực. Chính sự kết hợp giữa đức tin, lòng nhân ái và trách nhiệm cá nhân sẽ tạo nên một cộng đồng vững mạnh, nơi mà mỗi người đều cảm nhận được sự quan tâm chân thành và được khích lệ để phát triển.

Hôm nay, khi cùng nhau lắng nghe lời Chúa, chúng ta hãy để cho những dạy bảo ấy thấm vào từng tế bào tâm hồn. Hãy dũng cảm nhìn nhận và sửa chữa những sai sót của chính mình, và chỉ khi đó, lời nói của chúng ta mới có thể trở nên có ý nghĩa, mang lại sự chữa lành và niềm tin cho cả cộng đồng. Hãy để mỗi lời nói của chúng ta là tiếng nói của sự chân thành, là biểu hiện của lòng yêu thương và của niềm tin không bao giờ phai nhạt. Trong mỗi bước đi, hãy luôn nhớ rằng, chỉ khi tâm hồn được nuôi dưỡng bởi đức tin, ta mới có thể trở thành những cây trồng tốt, có thể sinh ra những trái tốt đẹp, góp phần xây dựng một thế giới chan chứa yêu thương và nhân ái.

Lạy Chúa, xin dạy con biết tự soi xét bản thân, xin ban cho con sức mạnh để lấy đi mọi định kiến, mọi lỗi lầm của chính mình, để con có thể phát ra những lời nói của lòng nhân ái và sự chân thành. Xin giúp con trở thành công cụ của Ngài, để qua đó, con có thể truyền tải được thông điệp của sự yêu thương, của sự tha thứ và của đức tin vào cuộc sống này. Xin dõi theo con, dẫn dắt con trong mỗi bước đi, để mỗi lời nói của con luôn là tiếng ngợi khen Ngài, là ánh sáng cho những tâm hồn lạc lối. Xin ban cho chúng con sức mạnh để sống một cuộc đời trọn vẹn trong đức tin, để mỗi ngày qua đi là một ngày con người được làm mới, được chữa lành, và được truyền cảm hứng yêu đời. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

QUẢ VÀ CÂY

Mỗi con người khi bước vào đời đều được Thiên Chúa ban cho một sứ mạng thiêng liêng, như cách Người đã trồng nên một khu vườn bao la với đủ loại cây, mỗi cây dù mọc ở đâu cũng phải biết sinh hoa kết trái. Cuộc đời này chính là một vườn cây phong phú, nơi mỗi “cây” đại diện cho một con người, được trồng, chăm sóc và nuôi dưỡng bởi Đấng Tối Cao. Dù là người giàu hay nghèo, sống giữa thành phố hiện đại hay vùng quê yên bình, mỗi chúng ta đều có trách nhiệm hoàn thiện bản thân và lan tỏa hương vị của đức tin, của tình yêu thương đến với mọi người xung quanh. Lời Chúa Giêsu trong Lc 6:39-45 nhấn mạnh: “Xem quả biết cây”, tức rằng qua những việc làm cụ thể trong đời sống, ta sẽ thể hiện được bản chất và tâm hồn của mình.

Mỗi người được ban cho một sứ mạng riêng biệt, không phải là ngẫu nhiên hay đơn thuần để tồn tại trôi dạt qua ngày tháng. Chính trong sự sắp đặt của Thiên Chúa, mỗi “cây” được trồng với mục đích cụ thể: sinh hoa, kết quả và mang lại hương sắc cho vườn đời. Sứ mạng ấy không chỉ là trách nhiệm cá nhân mà còn là lời mời gọi thiêng liêng để mỗi chúng ta sống có ý nghĩa. Dù gặp bao nhiêu thử thách, dù hoàn cảnh có khó khăn đến đâu, nhiệm vụ của mỗi người vẫn là phải hoàn thiện bản thân để có thể góp phần làm cho cuộc sống chung thêm phần ấm áp, yêu thương và nhân văn.

Để thực hiện sứ mạng ấy, đầu tiên mỗi người cần nhận thức được giá trị của chính mình, từ đó tìm ra điểm mạnh và cả những điểm yếu cần cải thiện. Việc tự nhận thức và rèn luyện đức tính tốt đẹp là nền tảng vững chắc giúp mỗi “cây” trong vườn đời có thể đứng vững qua bao bão tố, không bị lay chuyển trước những cám dỗ và thử thách của cuộc sống.

Hoa trái thiêng liêng mà Chúa Giêsu nói không chỉ đơn thuần là những kết quả vẻ bề ngoài của những hành động tốt, mà còn là biểu hiện sâu sắc của một cuộc sống tràn đầy Tin Mừng. Những “hoa trái” ấy là kết quả của quá trình rèn luyện, tu dưỡng bản thân qua đức tin, lòng kiên trì và sự cộng tác với Thiên Chúa. Không phải lúc nào hoa trái cũng đẹp, nhưng mỗi kết quả, dù nhỏ bé, cũng chứa đựng thông điệp của sự sống – thông điệp về niềm tin, sự hy vọng và tình yêu thương.

Trong cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực và sự cạnh tranh không ngừng, không ít người rơi vào trạng thái “cây cằn cỗi”, không biết cách lan tỏa ánh sáng của lòng nhân ái. Có khi chúng ta tự mãn với những thành tựu cá nhân, quên mất việc trau dồi nhân cách, để rồi trở thành những “cây” không sinh hoa trái. Điều đó không chỉ làm giảm giá trị của chính bản thân mà còn làm cho “vườn đời” thiếu đi những mảng màu rực rỡ của đức tin và tình yêu.

Chúa Giêsu đã dạy rằng, trước khi cố gắng dạy dỗ hay chỉ trích người khác, mỗi người cần phải hoàn thiện chính mình. “Người mù không thể dắt được người mù” – một lời cảnh tỉnh không chỉ về mặt tinh thần mà còn là lời nhắc nhở về việc rèn luyện và tự mình trải qua những thử thách trong cuộc sống. Nếu bản thân còn non yếu, làm sao có thể dẫn dắt hay sửa chữa cho người khác? Chính việc trau dồi đức tin, rèn luyện nhân cách và nỗ lực vượt qua chính những điểm yếu của bản thân mới là nền tảng vững chắc để trở thành “cây” thật sự có thể cho đi những “hoa trái” ý nghĩa.

Quá trình này đòi hỏi mỗi chúng ta phải biết tự nhìn nhận và tự trọng, biết khiêm tốn nhận ra những thiếu sót của mình. Không nên đổ lỗi hay chỉ trích người khác chỉ vì những khuyết điểm nhỏ bé, trong khi chính mình cũng đang cần sự cải thiện. Sự so sánh giữa “cái rác” và “cái xà” như một ẩn dụ cho những giá trị tinh thần rất rõ ràng: cái rác là những điều nhỏ nhặt, tầm thường trong khi cái xà đại diện cho sức nặng của những giá trị đích thực – đức tin, lòng trung thực và tình yêu thương.

Trong từng lời nói, từ những lời xúc phạm, dối trá cho đến những lời yêu thương, chúng ta có thể nhìn thấy rõ bản chất của con người. “Lưỡi không xương nhiều đường lắt léo” – câu nói truyền thống này nhấn mạnh sức mạnh to lớn của lời nói dù chỉ là những âm tiết nhỏ bé. Một lời nói bất cẩn có thể làm bùng phát xung đột, gây tổn hại không nhỏ cho người nghe; ngược lại, một lời nói yêu thương, chân thành lại có thể xua tan bầu không khí căng thẳng, mang đến sự chữa lành cho tâm hồn. Chính vì vậy, việc lựa chọn lời nói một cách khôn ngoan, chân thật và đầy tình thương là một phần không thể thiếu của quá trình tu dưỡng bản thân, giúp chúng ta sống đúng với sứ mạng mà Thiên Chúa đã giao phó.

Những lời nói chân thành, được nuôi dưỡng từ đức tin và lòng nhân ái không chỉ giúp cải thiện mối quan hệ giữa con người mà còn góp phần làm sáng tỏ hình ảnh của người tín hữu. Khi mỗi người luôn cẩn trọng trong cách ứng xử và lựa chọn từ ngữ, thì những “hoa trái” của họ – những hành động tốt lành – sẽ được cộng đồng nhận ra, đánh giá và trân trọng.

Cuộc sống không tránh khỏi những khó khăn, gian nan và thử thách. Những lúc đối mặt với khó khăn, con người mới thực sự tỏa sáng – bộc lộ rõ nét phẩm chất, nhân cách và sự trung thành của mình. Như câu nói trong Sách Huấn Ca: “Lò lửa thì nung luyện bình sành, còn gian nan thì thử những người công chính.” Chính qua những thử thách ấy, chúng ta học được cách đứng vững, rèn luyện lòng kiên trì và trở nên mạnh mẽ hơn trong đức tin. Mỗi thử thách không chỉ là bài học về sự nhẫn nại, mà còn là cơ hội để mỗi “cây” tự kiểm điểm, hoàn thiện chính mình và góp phần mang lại sự phát triển bền vững cho cả “vườn đời”.

Thánh Phaolô đã khuyên: “Anh em hãy ăn ở bền đỗ và đừng nao núng; hãy luôn luôn thăng tiến trong công trình của Chúa. Hãy biết rằng công lao khó nhọc của anh em không phải là uổng phí trong Chúa.” Đây chính là lời động viên, khích lệ mỗi người trong hành trình rèn luyện bản thân, dù qua bao sóng gió, để rồi có thể chứng minh mình là những “cây” đủ sức cho việc sinh hoa kết trái và làm rạng danh Đấng Tối Cao.

Không chỉ dừng lại ở việc tự hoàn thiện, sứ mạng của mỗi người còn là lan tỏa những giá trị nhân văn đến với cộng đồng. Khi mỗi “cây” trong vườn đời đều có khả năng sinh hoa, không chỉ riêng lợi ích cá nhân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng gắn kết, nhân ái. Mỗi hành động yêu thương, mỗi lời nói an ủi và sự giúp đỡ kịp thời chính là những hạt giống mang lại hy vọng và thay đổi tích cực trong cuộc sống của người khác.

Cuộc sống luôn cần những người có khả năng sẻ chia, đồng cảm và giúp đỡ lẫn nhau. Những hành động nhỏ nhưng đầy ý nghĩa có thể tạo nên sự khác biệt to lớn. Từ những phút giây đơn giản trong gia đình đến những đóng góp trong công việc, mỗi cá nhân khi sống có đức tin, biết yêu thương và chăm sóc người khác sẽ trở thành nguồn cảm hứng, là minh chứng sống động cho thông điệp của Tin Mừng.

Chính vì vậy, mỗi người được giao phó sứ mạng không chỉ để đạt được thành công cá nhân mà còn để làm đẹp thêm “vườn đời” chung, tạo nên một xã hội tràn đầy hy vọng, tin yêu và sự sẻ chia. Đó là thông điệp thiêng liêng của Chúa Giêsu: mỗi “cây” đều có vai trò quan trọng, mỗi hành động tốt lành đều góp phần lan tỏa ánh sáng của đức tin.

Lời hứa của Chúa Giêsu vang vọng mãi: “Chính Thày đã chọn anh em, và cắt cử anh em để anh em ra đi, sinh được nhiều hoa trái, và hoa trái của anh em tồn tại…” – lời hứa không chỉ là sự khích lệ mà còn là một cam kết thiêng liêng dành cho mỗi người con của Thiên Chúa. Khi biết trân trọng từng phút giây sống, mỗi chúng ta sẽ biến những giây phút thăng trầm của cuộc đời thành những bài học quý giá, là nguồn động lực để không ngừng phấn đấu, hoàn thiện bản thân và sống trọn vẹn sứ mạng đã được ban cho.

Sự trưởng thành không đến từ những thành tựu phù phiếm hay những lời ca tụng hão huyền, mà đến từ việc biết sống thật với chính mình, biết đối mặt và vượt qua những sai lầm, biết sẻ chia và yêu thương người khác trong mọi hoàn cảnh. Mỗi con người, mỗi “cây” dù có thể ban đầu yếu ớt hay cằn cỗi, nhưng nếu được chăm sóc bằng đức tin và lòng yêu thương, chắc chắn sẽ mọc lên những cành lá xanh tốt, đơm hoa kết trái bền vững.

Hãy luôn nhớ rằng, mỗi chúng ta là một phần không thể thiếu của vườn đời rộng lớn, và mỗi hành động nhỏ bé nhưng chân thành đều góp phần tạo nên một bức tranh sống động về đức tin, hy vọng và tình yêu thương. Chúng ta hãy sống với niềm tin vững chắc, rèn luyện bản thân mỗi ngày và không ngừng phấn đấu để mỗi “cây” trong chúng ta có thể tỏa sáng, mang lại hương thơm thiêng liêng cho đời, góp phần xây dựng một thế giới nhân ái và tốt đẹp hơn.

Lm. Anmai, CSsR

HÃY BIẾT MÌNH! – HÀNH TRÌNH TỰ KIỂM, TỰ SỬA ĐỔI VÀ HOÀN THIỆN BẢN THÂN TRONG ĐỨC TIN

Trong cuộc sống đầy rẫy những cám dỗ, những áp lực vật chất và những mâu thuẫn giữa con người, chúng ta thường hay vội vàng phán xét, soi mói lỗi lầm của người khác mà quên đi việc nhìn nhận chính mình. Hôm nay, Chúa kêu gọi chúng ta dừng lại, tự vấn và nhận ra rằng “HÃY BIẾT MÌNH!” – một lời dặn dò thấm đẫm trí tuệ của Socrates, ông tổ của triết học Hy Lạp sống vào thế kỷ thứ V trước Công nguyên, cũng như lời dạy của cụ Khổng Tử với phương châm “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”. Cả hai vị đại triết gia, dù sống ở hai nền văn hóa khác nhau, đều nhấn mạnh rằng trước hết con người phải tự nhìn nhận, tự hoàn thiện bản thân để có thể góp phần làm nên một gia đình, một xã hội và một đất nước hài hòa, văn minh.

Socrates từng nói: “Tôi biết mình không biết gì”, khẳng định rằng sự khiêm nhường và lòng tự vấn là nền tảng của trí tuệ. Chỉ có biết mình, biết được những giới hạn, khuyết điểm của bản thân, chúng ta mới có thể học hỏi, cải thiện và tiến bộ. Tương tự, cụ Khổng Tử dạy rằng, “Tu thân” là bước đầu tiên trong hành trình hoàn thiện, bởi con người chưa trưởng thành, thiếu tài đức thì không thể cống hiến cho gia đình hay cho xã hội. Lời dạy ấy mở ra một triết lý sống đòi hỏi chúng ta phải kiên trì rèn luyện, học hỏi không ngừng và luôn đặt bản thân vào vị trí của người học, chứ không phải là vị trí của người phán xét.

Chúa Giê-su, với hình ảnh nhân từ và khiêm nhường của mình, đã dùng những lời dạy giản dị nhưng sâu sắc để chỉ bảo rằng “Hãy xem lại mình trước khi góp ý người khác”. Trong Tin Mừng hôm nay, Ngài mời gọi mỗi người chúng ta tự vấn lòng mình, nhận ra những sai sót, những khuyết điểm cá nhân để từ đó có thể sống đúng với đức tin và lòng nhân ái. Điều này càng trở nên cần thiết khi chúng ta thường có xu hướng dễ dàng chỉ trích, soi mói những lỗi lầm của người khác trong khi chính bản thân mình lại còn nhiều khiếm khuyết chưa được sửa chữa. Ngụ ngôn của ông La Fontaine – người kể về người mang hai chiếc giỏ, chiếc giỏ đàng trước chứa đựng lỗi lầm của người khác, và chiếc giỏ đàng sau chứa đựng khuyết điểm của chính mình – đã minh họa rõ ràng cho tâm lý chung của con người, nhắc nhở rằng chỉ có biết nhận ra và sửa chữa lỗi lầm của mình thì mới có thể giúp đỡ người khác cùng trưởng thành.

Trong mỗi hành trình rèn luyện bản thân, việc tự nhận thức và biết mình chính là biểu hiện của lòng can đảm và sự khiêm nhường. Chúng ta cần phải tự hỏi: “Tôi là ai? Tôi đang đứng ở đâu? Và tôi sẽ đi về đâu?” Nếu chưa thể trả lời được những câu hỏi ấy, thì việc góp ý hay chỉ trích người khác chẳng những không xây dựng mà còn dễ gây nên những mâu thuẫn, chia rẽ trong cộng đồng tín hữu. Lời giáo huấn của Chúa Giê-su không chỉ hướng tới việc cải thiện bản thân mà còn nhằm mục đích xây dựng một cộng đồng đức tin vững mạnh, nơi mà mọi người biết san sẻ, biết động viên và giúp đỡ nhau vượt qua những thất bại, những khó khăn trong cuộc sống.

Trong gia đình và xã hội, chúng ta cần thấm nhuần bài học “biết mình” để xây dựng mối quan hệ hài hòa, bền chặt. Người khiêm tốn học hỏi sẽ biết đối nhân xử thế, biết kính trên nhường dưới và biết dành chỗ cho những ý kiến đóng góp xây dựng. Điều đó được thể hiện rõ qua lời dạy “người khôn ngoan uốn lưỡi bảy lần trước khi nói”, một ca dao, tục ngữ của người Việt mà người xưa truyền lại. Một lời nói ra đi dù chỉ là những câu nói ngắn gọn nhưng nếu thiếu sự cân nhắc kỹ lưỡng, nó có thể gây tổn thương và làm rạn nứt những mối quan hệ tình cảm. “Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy” – một lời nhắc nhở rằng lời nói của chúng ta luôn có sức nặng, nên hãy cẩn trọng, đừng để những lời thiếu tế nhị khiến cuộc sống trở nên tồi tệ, phá vỡ những mối liên kết thiêng liêng giữa con người.

Trong bối cảnh cộng đoàn tín hữu, việc “biết mình” càng trở nên cấp thiết khi nhìn nhận các mâu thuẫn nội bộ. Từ thuở sơ khai, trong các cộng đoàn đã từng xuất hiện những xung đột, tranh cãi giữa những cá nhân hay nhóm người vì những lý do riêng, chẳng hạn như sự phân biệt giữa những người có xuất thân khác nhau. Nếu mỗi người trong chúng ta không biết nhìn lại mình, không biết tự kiểm điểm và học cách khiêm nhường, thì những mâu thuẫn ấy chỉ có thể làm suy yếu sức mạnh của cộng đoàn, cản trở công cuộc truyền giáo và làm mất đi hình ảnh sống động của Giáo Hội Chúa Ki-tô. Đó chính là lý do vì sao, trong một cộng đồng đức tin, sự liên đới, tình yêu thương và trách nhiệm với nhau là những giá trị cốt lõi, là “đức Ái Ki-tô giáo” mà chúng ta cần vun đắp qua mỗi hành động, mỗi lời nói và mỗi suy tư.

Thánh Phao-lô đã từng khích lệ giáo dân Cô-rin-tô hãy “kiên tâm bền chí để đạt tới sự hoàn thiện”, nhấn mạnh rằng trong Chúa, mọi sự khó nhọc, mọi gian khổ của anh em không bao giờ trở nên vô ích. Đó là lời nhắc rằng, mỗi thử thách, mỗi thất bại đều là cơ hội để chúng ta nhìn nhận lại bản thân, nhận ra những thiếu sót và từ đó dần dần trưởng thành hơn. Chỉ khi chúng ta biết mình, biết nhận ra và sửa đổi những khuyết điểm của chính mình, thì chúng ta mới có thể giúp đỡ người khác cải thiện, hướng về một con đường của ánh sáng và chân lý. Như hình ảnh “người công chính vươn lên tựa cây dừa tươi tốt, lớn mạnh như hương bá Li-ban” trong Thánh Vịnh, mỗi người nếu sống tốt lành, biết phó thác cậy trông vào quyền năng của Thiên Chúa thì sẽ tỏa sáng, dù giữa bùn lầy của cuộc đời. Điều ấy không chỉ là lời ca ngợi về sức sống mà còn là niềm hy vọng, là mục tiêu cao cả mà mỗi tín hữu cần hướng đến.

Trong cuộc sống cá nhân, khi chúng ta không ngừng học hỏi và rèn luyện, ta sẽ dần dần rèn giũa cho mình một con mắt sáng – một khả năng tự nhận thức được những khuyết điểm, những sai sót của bản thân. Khi đó, ta sẽ tự giác biết khiêm nhường, biết lắng nghe lời góp ý của người khác mà không để lòng tự cao, tự đại chiếm ưu thế. Quá trình đó không hề dễ dàng, đòi hỏi mỗi người phải có sự kiên nhẫn, lòng dũng cảm và đặc biệt là tinh thần cầu nguyện, luôn nhờ cậy Thiên Chúa ban cho trí tuệ và sự dẫn dắt. Như người xưa dạy: “Con người sinh ra chưa biết gì”, chỉ qua thời gian học hành, trải nghiệm và rèn luyện, chúng ta mới có thể dần dần trở nên hoàn thiện và hữu ích cho gia đình, cho xã hội, và cho Giáo Hội. Chính sự trưởng thành ấy, khi được nuôi dưỡng bởi đức tin và sự khiêm nhường, sẽ trở thành nền tảng để chúng ta góp phần xây dựng một cộng đồng đức tin vững mạnh, nơi mà mọi người cùng nhau tiến bước trên con đường của ánh sáng và chân lý.

Lời giáo huấn của Chúa Giê-su, lời của Socrates và của Khổng Tử đều chung một thông điệp: tự nhận thức, tự cải thiện và luôn đặt lợi ích chung lên trên cái tôi cá nhân. Khi chúng ta biết mình, biết nhìn nhận và chấp nhận những điểm yếu của bản thân, chúng ta sẽ không còn vội vàng phán xét người khác, mà thay vào đó, sẽ biết sẻ chia, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Mỗi lời góp ý, mỗi sự chỉnh sửa – dù là nhỏ bé – cũng trở thành bước đệm quý báu trong hành trình trưởng thành của mỗi người. Điều ấy càng cần thiết hơn khi trong xã hội hiện nay, có quá nhiều người ảo tưởng về quyền lực, tự cao tự đại, mà quên mất rằng chỉ có sự khiêm nhường mới đem lại sức mạnh thật sự.

Hãy nhìn nhận lại những mâu thuẫn, những chia rẽ mà cộng đoàn tín hữu từng phải chịu đựng, từ những tranh cãi nhỏ nhặt cho đến những xung đột sâu sắc. Những điều ấy không xuất phát từ chính lời Chúa mà lại là hậu quả của việc con người quên mất rằng “biết mình” là bước đầu tiên để trở nên hoàn thiện. Khi mỗi người trong cộng đoàn đều biết tự nhìn nhận, biết sửa đổi bản thân và không vội vàng chỉ trích người khác, thì mối quan hệ giữa các thành viên sẽ trở nên hài hòa, đồng lòng và luôn hướng về mục tiêu chung – ca ngợi Thiên Chúa và thực hiện sứ mệnh truyền giáo của Giáo Hội. Chính sự đồng lòng ấy, được nuôi dưỡng bởi tình yêu thương, sẽ là động lực giúp chúng ta vượt qua mọi thử thách và khó khăn, biến mỗi trở ngại thành một bài học quý giá cho sự trưởng thành về đức tin.

Và cuối cùng, hành trình “biết mình” không chỉ là việc cá nhân tự kiểm điểm, tự hoàn thiện mà còn là sự khẳng định của cả cộng đoàn tín hữu. Nó là lời mời gọi mỗi người hãy sống theo gương của Chúa Giê-su – người khiêm nhường, người biết yêu thương và sẵn sàng hy sinh vì người khác. Hãy để những bài học về sự khiêm nhường, về lòng tự vấn và sự chia sẻ luôn vang vọng trong từng hành động, lời nói và suy nghĩ của chúng ta. Đó chính là con đường dẫn đến sự hoàn thiện – con đường mà Thánh Phao-lô đã khích lệ, mà Chúa Giê-su đã dạy dỗ, và mà mỗi người trong chúng ta cần không ngừng noi theo để trở nên giống gương Ngài, trở thành những người công chính như cây dừa tươi tốt, lớn mạnh như hương bá Li-ban, tỏa sáng giữa bùn lầy của thế gian.

Chúng ta hãy cùng nhau cầu nguyện để lòng chúng ta luôn được soi sáng bởi sự chân thật, được nuôi dưỡng bởi đức tin và được dẫn dắt bởi lòng khiêm nhường. Hãy nhớ rằng, “Hãy biết mình!” – vì chỉ có khi biết mình, chúng ta mới biết cách yêu thương, biết cách tha thứ và biết cách sống trọn vẹn trong ánh sáng của ơn cứu độ. Mỗi ngày trôi qua, mỗi khoảnh khắc sống giữa bộn bề của cuộc đời, hãy để chúng ta tự vấn, tự nhắc nhở rằng nhiệm vụ đầu tiên của mỗi con người là hoàn thiện bản thân mình, để từ đó mới có thể góp phần xây dựng một gia đình, một cộng đồng, một xã hội công bằng và chan chứa tình yêu thương của Đức Kitô.

Nguyện xin Chúa ban cho chúng ta sự tỉnh thức, lòng khiêm nhường và niềm tin vững chắc để mỗi người luôn biết tự kiểm điểm, luôn biết sửa đổi những khuyết điểm của mình. Và qua đó, chúng ta sẽ cùng nhau tạo nên một cộng đoàn tín hữu rạng ngời, một ngôi nhà thánh nơi tình yêu thương của Chúa được lan tỏa đến mọi người, là ánh sáng soi rọi con đường dẫn đến sự hoàn thiện và hạnh phúc vĩnh cửu.

Lm. Anmai, CSsR

HÀNH TRÌNH TÌM KIẾM SỰ HIỆP NHẤT TRONG ĐỨC TIN

Ngày nay, trong một thế giới dồn dập, hỗn loạn và không ngừng biến động, lòng người khao khát một nguồn sống thiêng liêng, một lối đi hướng về ý nghĩa chân thực của sự tồn tại. Nhiều người trong chúng ta không chỉ tìm kiếm Thiên Chúa mà còn tìm kiếm sự giải thoát cho tâm hồn – một sự trọn vẹn, một sự an ủi vượt qua mọi muộn phiền của cuộc đời. Sự bùng nổ của những mối quan tâm bí truyền, của niềm tin siêu việt, đã chứng tỏ rằng trong sâu thẳm lòng người luôn có một khát khao trở về với nguồn nước sống, trở về với Đấng Toàn Năng. Tuy nhiên, như lời tiên tri của Jeremiah đã cảnh báo, dân Người đã phạm phải hai điều ác lớn: họ đã từ bỏ Người, nguồn nước sống, và tự đào cho mình những cái giếng nứt không chứa được nước (Jer 2:13). Điều này như một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho mỗi chúng ta: không có sự cứu rỗi thực sự nào nếu ta không biết trở lại với Thiên Chúa, không có sự an lạc nếu ta tiếp tục tự mình đào những lỗ hổng trong tâm hồn.

Trên hành trình tìm kiếm đức tin, có những người đã lang thang giữa các triết lý phù phiếm, giữa những tôn giáo giả tạo – như người mù dẫn đường cho người mù (Lc 6:39) – cho đến khi họ, giống như Thánh Augustine, dần dần thức tỉnh nhờ nỗ lực tự cải biến và ơn sủng của Thiên Chúa. Họ nhận ra rằng đức tin không chỉ là những lý thuyết trừu tượng hay những lời ca ngợi hão huyền, mà là một trải nghiệm sống động, một quá trình cải tạo từ bên trong. Thánh Josemaría Escrivá từng nói: “Mọi người có một cái nhìn phẳng, có cơ sở, hai chiều. Khi bạn sống một cuộc sống siêu nhiên, bạn sẽ có được từ Thiên Chúa chiều thứ ba: chiều cao, cùng với đó là sự nhẹ nhõm, trọng lượng và thể tích.” Từ đó, ta thấy rằng một đức tin sống động và sâu sắc sẽ cho ta những giá trị vượt trội, mở ra một chân trời mới của niềm tin và hy vọng, vượt qua mọi giới hạn của trí tuệ con người.

Trong thời đại hiện nay, các tác phẩm của Đức Giáo Hoàng Benedict XVI, đặc biệt là bộ ba tác phẩm "Jesus of Nazareth", đã mở rộng tầm nhìn của chúng ta về bản chất của đức tin. Những tác phẩm này không chỉ là những nghiên cứu học thuật mà còn là những lời mời gọi mỗi tín hữu hướng về một đức tin chân thật, một niềm tin bền vững được bộc lộ qua hành động của con người trong cuộc sống thường nhật. Tuy nhiên, có bao nhiêu người không tìm đến giáo lý của Ngài hay không hướng về lời dạy của Thánh Gioan Phaolô II? Điều đó không phải là ngẫu nhiên, vì như lời Chúa dạy, “không có cây tốt nào sinh trái thối; không có cây thối nào sinh trái tốt” (Lc 6:43). Một đức tin chân thật không chỉ tỏa sáng qua lời nói mà còn được thể hiện qua những hành động sống của mỗi con người, qua sự chuyển hóa nội tâm và những tấm gương sống được xây dựng trên nền tảng của lòng yêu thương và sự khiêm nhường.

Những bước tiến lớn trong đại kết giữa các tín hữu có thể đạt được khi chúng ta tràn đầy thiện chí và tình yêu chân thành đối với Chân lý. Nhiều người không cải đạo chỉ vì họ vẫn bị ràng buộc bởi những định kiến xã hội, bởi những rào cản vô hình mà chính họ tự tạo nên. Những ràng buộc ấy không phải là trở ngại thực sự nếu ta biết nhận thức, nếu ta dám phá bỏ và mở lòng đón nhận ơn cứu độ. Trong mọi hoàn cảnh, chúng ta hãy tạ ơn Thiên Chúa vì những món quà vô giá Ngài ban cho, bởi vì theo lời của Thánh Gioan Phaolô II, Công đồng Vatican II đã được coi là món quà tuyệt vời của Chúa dành cho Giáo hội trong thế kỷ 20 – một minh chứng sống động cho sự ban ơn bất tận của Thiên Chúa đối với loài người.

Cha Johannes Vilar, người đến từ Köln, Đức, là tấm gương sống cho hành trình tìm kiếm đức tin một cách chân thành và sâu sắc. Người không chỉ giảng dạy mà còn sống, từng bước dẫn dắt những tâm hồn lạc lối trở về với nguồn sống thiêng liêng của Thiên Chúa. Qua câu chuyện của Cha Johannes Vilar, chúng ta thấy rằng đức tin không chỉ là sự chấp nhận tri thức hay lý thuyết, mà là một quá trình cải biến từ bên trong, là hành trình tìm kiếm sự thật, là cuộc sống được làm mới bằng lòng tin và ơn sủng của Đấng Toàn Năng.

Trong bối cảnh hiện nay, khi mà nhiều người chìm đắm trong những triết lý phù phiếm, khi mà những lý thuyết tự cứu chuộc chỉ khiến cho tâm hồn càng trở nên mờ nhạt, chúng ta cần nhớ rằng con đường đến với sự cứu rỗi không nằm ở việc tích lũy kiến thức mà nằm ở việc cải tạo tâm hồn, ở sự trở về với nguồn nước sống của Thiên Chúa. Sự thay đổi thực sự bắt đầu từ bên trong, từ việc lắng nghe tiếng gọi của chính mình, từ việc mở lòng đón nhận ơn sủng và cho đi yêu thương không điều kiện.

Chúng ta cũng hãy cầu nguyện cho sự hiệp nhất của Giáo hội, cho một đại kết của tất cả những tín hữu – không chỉ là sự hội tụ của những lời ca ngợi, mà còn là sự giao hòa của những tâm hồn, là sức mạnh để chống lại mọi định kiến và rào cản xã hội. Khi chúng ta sống theo lời mời gọi của Chúa Giêsu Kitô, khi chúng ta nhớ rằng Người đã cầu nguyện cho sự hiệp nhất trong Bữa Tiệc Ly, thì mọi rào cản, dù là của xã hội hay của chính nội tâm ta, sẽ dần tan biến.

Bên cạnh đó, mỗi người trong chúng ta cần tự hỏi, “Tôi đã sống đúng với giá trị của mình chưa?” Chúng ta cần tự nhìn nhận, tự cải thiện và không ngừng trau dồi nhân cách. Sự phát triển của một quốc gia không chỉ dựa trên những thành tựu kinh tế hay chính trị mà còn phụ thuộc vào sự phát triển của nhân cách, của tinh thần và đạo đức của từng con người. Chính sự hiệp nhất và tình yêu thương chân thành của Thiên Chúa mới là nền tảng cho một xã hội vững mạnh, là nguồn động viên giúp ta vượt qua mọi thử thách của thời gian.

Chúng ta hãy sống một cuộc đời trung thực, kiên định trong đức tin, biết tự nhìn nhận khuyết điểm và không ngừng học hỏi từ những tấm gương sống, từ những lời dạy của Cha Johannes Vilar và của các vị thánh. Hãy tin rằng, trong mỗi bước đi của cuộc sống, dù gặp bao nhiêu khó khăn, ơn cứu độ của Thiên Chúa luôn là nguồn ánh sáng dẫn lối, là sức mạnh giúp ta vượt qua mọi thử thách.

Cuối cùng, hãy để lòng mình tràn đầy lòng biết ơn vì những món quà vô giá mà Thiên Chúa ban cho – sự hiệp nhất, tình yêu thương, ơn cứu độ và sức sống vĩnh cửu. Hãy sống với đức tin, sống kết hiệp với Chúa, để mỗi bước chân của bạn không chỉ là hành trình riêng của chính mình mà còn là ngọn đèn soi sáng cho cả cộng đồng. Nhờ vào ơn sủng ấy, mọi điều khó khăn, mọi vướng mắc của cuộc đời sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn, và con đường đến với sự cứu rỗi sẽ mở ra rộng rãi cho những ai biết tin và sống theo lời mời gọi của Đấng Cứu Rỗi.

Vậy, trong mỗi khoảnh khắc, hãy nhớ rằng: không có cây tốt nào sinh trái thối và không có cây thối nào lại sinh trái tốt. Hãy sống một cuộc đời trọn vẹn, kiên định và chân thật, biết tự cải thiện và luôn hướng về nguồn sống thiêng liêng. Sự hiệp nhất và tình yêu của Thiên Chúa là ngọn lửa bất diệt, là nguồn động viên lớn lao giúp ta vượt qua mọi sóng gió của thời gian. Và trong hành trình ấy, hãy luôn mở lòng, hãy sống với niềm tin và lòng biết ơn, để mỗi ngày trôi qua đều là một ngày được làm mới, được lan tỏa sức sống và tình yêu thương của Đấng Tạo Hóa.

Lm. Anmai, CSsR

KHÔN NGOAN VÀ BÁC ÁI

Trong cuộc sống, lời nói và hành động của con người có sức ảnh hưởng rất lớn đến những người xung quanh. Vì thế, sự khôn ngoan trong cách sống, cách ứng xử và cách yêu thương là điều quan trọng để mỗi người không chỉ hoàn thiện bản thân mà còn xây dựng một cộng đồng hài hòa, tràn đầy lòng nhân ái. Từ xa xưa, cha ông ta đã nhắc nhở: “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Một lời nói khéo léo có thể làm dịu đi căng thẳng, kết nối yêu thương, trong khi một lời nói thiếu suy nghĩ có thể gây tổn thương sâu sắc. Bởi thế, Chúa Giê-su trong bài Tin Mừng hôm nay đã nhấn mạnh đến việc cẩn trọng trong lời nói, suy xét trong nhận định và tránh xét đoán, lên án người khác. Đây không chỉ là một bài học đạo đức mà còn là nền tảng giúp con người sống chân thành và bác ái với nhau.

Tin Mừng theo thánh Luca trình bày ba hình ảnh rất gần gũi nhưng mang ý nghĩa sâu sắc: người mù dẫn người mù, cái xà và cái rác, cây tốt và cây xấu. Đây không chỉ là những dụ ngôn đơn giản mà còn là những quy luật sống chi phối cách hành xử của mỗi người. Khi Chúa Giê-su nói về người mù dẫn đường cho người mù, Người muốn nhấn mạnh đến việc chọn lựa hướng đi đúng đắn trong cuộc đời. Một người nếu không có đủ hiểu biết, thiếu khôn ngoan hoặc không có đạo đức thì không thể hướng dẫn người khác đi đúng đường. Trong xã hội, có rất nhiều người muốn làm lãnh đạo, muốn dẫn dắt người khác nhưng lại thiếu đi sự sáng suốt và chính trực. Một người thầy nếu không có kiến thức vững vàng thì không thể dạy học trò tốt, một người lãnh đạo nếu không có đạo đức thì không thể làm gương cho nhân viên. Là Kitô hữu, chúng ta có Chúa Giê-su làm mẫu mực cho đời mình. Người đã tuyên bố: “Ta là Đường, là Sự thật và là Sự sống” (Ga 14,6). Vì thế, chúng ta được mời gọi noi theo Chúa, sống theo sự thật, tránh những điều sai trái và không để mình bị dẫn dắt bởi những kẻ mù quáng về lẽ sống.

Một hình ảnh khác mà Chúa Giê-su đưa ra là cái xà trong mắt mình và cái rác trong mắt người khác. Đây là một bài học về khiêm nhường và lòng bao dung. Con người thường dễ dàng nhìn thấy lỗi lầm nhỏ bé của người khác nhưng lại không nhận ra những thiếu sót lớn của chính mình. Điều này phản ánh một tâm lý phổ biến: chúng ta thường phê bình người khác nhưng lại không chịu chấp nhận sự phê bình dành cho mình. Có những người thích chỉ trích, soi mói người khác nhưng lại không bao giờ chịu nhìn lại bản thân để sửa đổi. Chúa Giê-su nhắc nhở rằng trước khi muốn sửa lỗi cho người khác, chúng ta cần sửa đổi chính mình trước. Một người thực sự trưởng thành là người biết khiêm tốn nhận ra lỗi lầm và nỗ lực hoàn thiện bản thân. Nếu mỗi người đều biết nhìn nhận khuyết điểm của mình trước khi xét đoán người khác, thế giới sẽ có nhiều sự cảm thông hơn và ít đi những xung đột không đáng có. Khi một người chỉ lo phán xét và chỉ trích, họ đang tự dựng lên một bức tường ngăn cách mình với người khác. Nhưng khi họ biết bao dung và tha thứ, họ đang xây dựng những nhịp cầu kết nối yêu thương.

Hình ảnh cây tốt sinh trái tốt, cây xấu sinh trái xấu nhấn mạnh đến bản chất thật sự của mỗi con người. Một người có tâm hồn ngay thẳng, nhân hậu thì sẽ thể hiện điều đó qua lời nói và hành động của mình. Ngược lại, một người có tâm hồn gian dối, ích kỷ thì sớm muộn gì cũng bộc lộ qua những việc làm của họ. Người ta không thể giả vờ tốt mãi mãi, cũng không thể che giấu bản chất thật sự của mình trước mặt Thiên Chúa. Chúa Giê-su dạy rằng “Xem quả thì biết cây” (Lc 6,44), có nghĩa là nhân cách của một con người sẽ được thể hiện rõ qua cách họ sống. Một cây tốt không thể sinh ra quả độc, và một người có lòng ngay chính không thể nói những lời gian dối hay làm những điều bất chính. Vì thế, thay vì chỉ chăm chăm vào vẻ bề ngoài, chúng ta hãy dành thời gian để nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng những điều thiện hảo, bằng lòng bác ái và sự chân thành.

Trong cuộc sống, chúng ta thường dễ bị cuốn vào những chuyện hơn thua, tranh giành và xét đoán người khác. Đôi khi, chúng ta quên rằng chính mình cũng có những yếu đuối, những lỗi lầm cần sửa đổi. Thánh Phaolô nhắc nhở: “Hãy kiên trì trong những công việc của Chúa, vì trong Chúa, sự khó nhọc của anh em sẽ không trở nên vô ích” (1Cr 15,58). Thay vì dành thời gian để chỉ trích hay tìm lỗi lầm của người khác, chúng ta hãy dành thời gian để làm những việc tốt đẹp và có ích. Hãy học cách lắng nghe những lời góp ý với tâm thế khiêm tốn, bởi vì những lời phê bình chân thành có thể giúp chúng ta trưởng thành hơn. Hãy biết ơn những người dám nói sự thật với chúng ta, vì chính họ giúp ta nhìn thấy những thiếu sót của mình để mà sửa đổi.

Nền tảng của tất cả những giáo huấn của Chúa Giê-su chính là tình yêu thương và lòng bác ái. Khi có tình yêu thương, chúng ta sẽ không vội vàng xét đoán hay lên án người khác. Khi có lòng bác ái, chúng ta sẽ biết cảm thông, tha thứ và nâng đỡ những người xung quanh. Nhìn vào cuộc đời Chúa Giê-su, chúng ta thấy rằng Người luôn dành tình yêu cho hết thảy mọi người, kể cả những người tội lỗi. Người không xét đoán nhưng luôn mở rộng vòng tay để đón nhận và cứu chuộc. Là môn đệ của Chúa, chúng ta được mời gọi sống theo gương Người: không xét đoán, không lên án nhưng biết tha thứ và giúp nhau hoàn thiện.

Lạy Chúa, xin cho chúng con biết cẩn trọng trong lời nói, biết suy xét trước khi nhận định và luôn sống khiêm nhường để hoàn thiện bản thân mỗi ngày. Xin dạy chúng con biết yêu thương, biết tha thứ và biết đặt tình bác ái lên trên mọi sự. Xin giúp chúng con sống như cây tốt sinh trái tốt, biết dùng lời nói và hành động để lan tỏa tình yêu của Chúa đến với mọi người. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

XEM QUẢ BIẾT CÂY

Trong cuộc sống, mỗi chúng ta đều có những khoảnh khắc tự vấn về bản chất con người qua những lời dạy của Chúa Giêsu, người đã nói: “Cứ xem trái thì biết cây”. Lời dạy ấy không chỉ là một ngụ ngôn đơn giản mà còn chứa đựng một chân lý sâu sắc, nhắc nhở rằng chính qua hành động, lời nói và thái độ sống của mỗi người, chúng ta có thể nhận biết được bản chất thật của tâm hồn mình. Những thử thách, gian nan mà cuộc sống đặt ra không phải để trừng phạt, mà là “lò lửa” nung luyện, giúp ta trở nên vững vàng hơn, trung thực hơn với đức tin và nhân cách. Gian nan chính là điều kiện thử thách những người công chính, những người tin vào Lời Chúa và sẵn sàng đối mặt với khó khăn để khẳng định niềm tin của mình. Chính qua những lúc thử thách, khi đối mặt với nghịch cảnh, ta sẽ thấy được những trái tốt của tâm hồn, hay chính xác hơn, ta sẽ biết được “cây” của chính mình.

Người môn đệ chân chính của Chúa Giêsu không chỉ dừng lại ở việc nghe những lời dạy, mà quan trọng hơn là biết áp dụng vào đời sống thường nhật. Người đó biết rằng lời nói, hành động của mình phản ánh tâm hồn bên trong. Giống như cây khế không thể cho ra quả cau, con người cũng không thể tự tạo ra những giá trị cao đẹp nếu bên trong lòng đã bị bẩn hoen bởi những suy nghĩ tiêu cực, ích kỷ hay những tội lỗi không thể phủ nhận. Nếu lòng người không được thanh lọc, mọi lời nói chỉ trở thành tiếng vang trống rỗng, phản ánh những điều không lành mà người đó đã nuôi dưỡng. Chính vì vậy, mỗi lời nói ra ngoài đều chứa đựng dấu ấn của tâm hồn, là bằng chứng sống động của những điều thiện hay điều ác đã được gieo trồng từ bên trong.

Chúa Giêsu còn dạy rằng người dám xưng là thầy, người lãnh đạo phải là người đã biết tự học, tự rèn luyện và dẫn dắt chính mình trước khi muốn hướng dẫn người khác. Nếu một người chưa hiểu hết những lời dạy của Chúa và chưa trải qua quá trình tự hoàn thiện bản thân, thì việc dẫn dắt người khác sẽ trở nên nguy hiểm, có thể dẫn đến những hệ lụy không lường trước được. Câu nói “Người mù có thể dẫn người mù được chăng? Cả hai lại không sa xuống hố ư?” đã cảnh báo rõ ràng rằng, sự thiếu hiểu biết và sự bất cẩn trong việc thực hành đức tin sẽ khiến cho người lãnh đạo trở thành gánh nặng, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến những người theo sau. Do đó, mỗi cá nhân cần phải tự giác rèn luyện, tự soi xét nội tâm để có thể phát triển và trở thành những người theo Chúa thật sự, những người có thể lan tỏa những giá trị tốt đẹp đến với cộng đồng xung quanh.

Lời nói của mỗi người, theo Chúa Giêsu, chính là sự phản chiếu của tâm hồn. “Lòng đầy miệng mới nói ra” không chỉ là một câu nói đơn thuần mà còn là một bài học về sự trung thực và sự nhất quán giữa suy nghĩ và lời nói. Những lời nói chân thành, ấm áp xuất phát từ một tâm hồn trong sáng, đầy yêu thương và từ bi sẽ luôn có sức mạnh chữa lành những vết thương lòng, kết nối con người với nhau bằng tình thương và sự cảm thông. Ngược lại, những lời nói đắng cay, độc hại chỉ phản ánh những tạp chất của tâm hồn đã bị nhiễm bẩn bởi lòng tham, giận dữ hay bất công. Vì thế, mỗi khi nói, chúng ta nên nhớ rằng lời nói không chỉ là âm thanh mà còn là biểu hiện của những điều sâu kín bên trong, là dấu ấn của con người mà ta đã, đang và sẽ trở thành.

Không chỉ dừng lại ở đó, những lời dạy của Chúa Giêsu còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rèn luyện bản thân qua những “mối phúc” đã được Ngài chỉ dạy. Yêu thương kẻ thù, cho đi mà không đòi hỏi, không xét đoán hay kết án người khác, chính là những hành động thể hiện đức tin chân chính. Khi chúng ta áp dụng những giá trị này vào cuộc sống, dù cho gặp bao nhiêu khó khăn, thử thách thì tâm hồn ta vẫn luôn được thanh lọc, trở nên trong sáng và tràn đầy tình yêu thương. Chính những hành động ấy sẽ dần dần trở thành “trái tốt”, làm cho người khác nhận ra được giá trị đích thực của niềm tin và con người ta. Những lời nói, những hành động nhỏ bé nhưng chứa đựng sự chân thành ấy sẽ như những hạt mầm, dần dần nảy mầm và cho ra những “quả” tốt đẹp, góp phần làm cho thế giới trở nên nhân văn và ấm áp hơn.

Thực tế đã cho thấy rằng, trong những lúc khắc nghiệt nhất của cuộc sống, những người có đức tin vững chắc thường là những người tỏa sáng, giữ vững niềm tin bất chấp mọi sóng gió. Họ biết rằng, chính qua thử thách mà con người được rèn luyện và trưởng thành. Những khó khăn không chỉ là thử thách về thể xác mà còn là bài kiểm tra tâm linh, giúp chúng ta nhận ra những giới hạn của bản thân và biết trân trọng giá trị của niềm tin. Mỗi thử thách, mỗi gian nan đều là cơ hội để chúng ta tự khẳng định đức tin, tự nhìn nhận lại chính mình và bước tiếp trên con đường đã chọn. Chỉ khi ta biết nhìn nhận và đối mặt với những điều khó khăn đó, ta mới có thể dần dần nhận ra được “trái” tốt, được xác định là người theo Chúa chân chính.

Như vậy, “xem quả biết cây” không chỉ là lời cảnh tỉnh, mà còn là lời khích lệ mỗi người chúng ta phải sống thật chân thành, biết yêu thương và sẵn sàng rèn luyện bản thân qua từng khoảnh khắc khó khăn của cuộc sống. Mỗi lời nói ra, mỗi hành động dù nhỏ bé đều phản ánh tâm hồn và giá trị sống của chúng ta. Hãy để cho những thử thách, những gian nan không làm ta gục ngã mà chính là động lực giúp ta trở nên tốt đẹp hơn, rạng ngời hơn. Mỗi người đều có thể trở thành tấm gương sáng về đức tin nếu biết nuôi dưỡng tâm hồn và để lòng mình được thanh lọc bởi lửa thử vàng. Như vậy, không chỉ riêng chúng ta mà cả cộng đồng cũng sẽ được hưởng lợi từ những “trái” tốt đẹp, những hành động chân thành được gieo trồng từ những hạt giống niềm tin. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

LÀM SAO ĐỂ CHẤP NHẬN NGƯỜI KHÁC

Trong cuộc sống con người, hành trình chấp nhận người khác luôn bắt đầu từ việc nhận biết chính mình. Con người ta thường bị cuốn theo dòng chảy xã hội, cuốn theo những lời đồn, những định kiến về người khác đến mức quên mất việc soi xét lại bản thân. Khi chúng ta quá chú trọng vào việc tìm hiểu những điều bên ngoài, thì những lỗi lầm, những khuyết điểm bên trong mình lại bị bỏ qua. Thực chất, chỉ khi ta bắt đầu bằng việc “biết chính mình” – một lời dạy cổ xưa của các bậc triết gia như Socrates, Đức Lão tử hay Khổng Tử – chúng ta mới có thể nhận ra được giá trị chân thật của sự bao dung. Nhận thức này không đơn thuần là việc liệt kê những ưu điểm hay khuyết điểm của bản thân mà còn là quá trình tự vấn, tự khám phá tâm hồn, để từ đó mở ra một cánh cửa dẫn đến sự chữa lành và sự biến hóa bên trong. Chính nhờ sự soi sáng của chính mình, chúng ta mới hiểu được rằng mỗi người đều mang trong mình những vết thương, những tổn thương nhất định, và điều đó chính là điểm chung kết nối giữa con người với con người.

Nhìn sâu vào con người, ta sẽ thấy rằng việc chấp nhận người khác không chỉ đơn thuần là sự tha thứ hay bỏ qua những sai lầm của họ, mà còn là sự khẳng định về lòng nhân ái và yêu thương vô điều kiện. Khi chúng ta thực sự biết đến bản thân, chúng ta sẽ nhận ra rằng không có ai hoàn hảo cả; chính những khuyết điểm, những điểm yếu mới chính là phần làm nên con người thực sự. Sự chân thành trong việc nhận thức bản thân sẽ giúp ta cảm nhận được những nỗi đau, những mất mát mà người khác cũng đang phải trải qua. Qua đó, ta dần dần nuôi dưỡng lòng trắc ẩn, lòng bao dung và sự tha thứ, biến những tâm hồn từng chịu đựng những vết thương thành những tâm hồn biết yêu thương, biết sẻ chia. Hình ảnh Đức Giê-su rút “cái đà” ra khỏi mắt mình như một lời nhắc nhở rằng, trước khi dám nhìn nhận và đánh giá người khác, chúng ta cần phải loại bỏ đi những định kiến, những bức màn che khuất sự thật bên trong. Đó là quá trình không hề dễ dàng, bởi chính sự đối diện với bản thân lại đòi hỏi một sức mạnh tinh thần, một sự dũng cảm để thừa nhận những điều không hoàn hảo vốn tồn tại trong mỗi con người.

Chấp nhận người khác cũng là một hành trình của sự biến hóa tâm linh, nơi mà sự thấu hiểu và đồng cảm đóng vai trò then chốt. Khi chúng ta biết tự nhận thức và đối diện với những điểm yếu của chính mình, chúng ta cũng trở nên nhạy cảm hơn với những nỗi đau, những mất mát của người khác. Điều này không chỉ giúp ta có thêm khả năng nhìn nhận sự đa dạng trong cách mà mỗi con người thể hiện bản thân, mà còn mở ra một cánh cửa cho lòng nhân từ và sự bao dung. Thế giới này vốn không thiếu những kẻ phạm lỗi, những người đang lạc lối trong mê cung của chính tâm hồn mình, nhưng cũng không thiếu những người sẵn sàng thay đổi và tìm lại con đường trở nên tốt đẹp hơn. Qua từng trải nghiệm, từng bước học cách tha thứ, chúng ta dần dần nhận ra rằng chỉ có trong tình yêu và lòng bao dung, cuộc sống mới thực sự trở nên ý nghĩa. Những lời dạy của Chúa Giê-su không chỉ là sự mời gọi để ta không ném đá người khác mà còn là lời khuyên để ta tìm đến ánh sáng của chính mình, ánh sáng được ban tặng bởi ơn Chúa, giúp ta vươn lên từ những thất bại, từ những sai lầm.

Sự bao dung đến người khác không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân mà còn là sự thể hiện của một lối sống trọn vẹn, nơi mà mỗi hành động, mỗi lời nói đều được nuôi dưỡng bởi tình yêu thương. Khi ta dám nhìn nhận và thấu hiểu những tổn thương của chính mình, ta sẽ dễ dàng cảm nhận được những nỗi đau, những mất mát mà người khác đang trải qua. Điều đó không chỉ khiến ta trở nên mềm lòng, mà còn dạy cho ta cách để yêu thương và chia sẻ. Trong cuộc hành trình ấy, những lời của Thánh Phaolô như một lời nhắc nhở tinh tế rằng “anh em hãy ăn ở bền đỗ và đừng nao núng; hãy luôn luôn thăng tiến trong công trình của Chúa”. Đó là một lời kêu gọi cho mỗi chúng ta hãy kiên trì, hãy tin tưởng vào ơn Chúa, rằng dù có gặp bao nhiêu khó khăn, dù có phải đối mặt với bao nhiêu thử thách, ơn Chúa sẽ giúp ta vượt qua tất cả. Chính từ đó, ta mới nhận ra rằng, mặc dù trong mỗi con người đều có những điểm yếu, nhưng với lòng tin và sự cảm tạ, ta có thể biến những khuyết điểm thành sức mạnh để hướng tới một cuộc sống trọn vẹn, một tâm hồn thật sự biết yêu thương.

Không chỉ dừng lại ở đó, hành trình nhận thức và chấp nhận bản thân còn là nền tảng để ta mở rộng lòng mình đón nhận người khác. Khi ta không còn bám víu vào những định kiến cũ, khi ta buông bỏ được cái tự cao, cái kiêu ngạo đã làm ta xa cách, thì ta mới thực sự cảm nhận được giá trị của sự đồng cảm. Người bao dung, người chấp nhận, luôn là những con người có khả năng nhìn nhận sâu sắc hơn, có thể cảm nhận được rằng mỗi con người dù có vẻ ngoài hay hành động có khác biệt, nhưng bên trong ai cũng mang trong mình một tâm hồn cần được chữa lành, cần được yêu thương. Qua đó, cuộc sống trở nên nhẹ nhàng và đầy ắp những điều ý nghĩa, bởi mỗi khi ta mở lòng đón nhận người khác, ta cũng đang trao đi một phần của chính bản thân mình – một phần của tình yêu thương mà ta nhận được từ ơn Chúa.

Sự thay đổi của mỗi con người không đến từ một lần nhận thức chớp nhoáng, mà là một quá trình dài, một hành trình tự vấn và không ngừng học hỏi. Mỗi chúng ta đều có những khoảnh khắc tăm tối, những lúc cảm thấy mệt mỏi trước chính bản thân mình, nhưng cũng chính những lúc như vậy, ơn Chúa lại đến như một ánh sáng soi rọi, nhắc nhở ta rằng: “Dù thế nào, với ơn Chúa mọi sự đều có thể”. Khi ta nhận ra rằng mình cũng là một phần của tổng thể, khi ta hiểu rằng chỉ có yêu thương mới có thể chữa lành những vết thương tâm hồn, thì những rào cản, những định kiến về người khác dần dần tan biến. Và từ đó, cuộc sống trở nên phong phú, đa sắc hơn, bởi trong mỗi con người đều tồn tại những câu chuyện, những nỗi niềm cần được lắng nghe và thấu hiểu.

Với ơn Chúa, con người được ban cho sức mạnh để vượt qua chính những giới hạn của bản thân, để sống một cuộc đời ý nghĩa, không chỉ vì bản thân mà còn vì cộng đồng. Lòng bao dung, sự chấp nhận không chỉ là sự tha thứ cho người khác mà còn là sự chữa lành cho chính tâm hồn mình. Đó là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì, đòi hỏi ta phải luôn hướng nội, tự vấn về những sai lầm, những khoảng trống bên trong và biết cách biến chúng thành nguồn cảm hứng để sống yêu thương và chia sẻ. Khi ta dám đối mặt với bản thân mình, ta cũng dần dần trở nên dũng cảm hơn trước những thử thách của cuộc sống, biết rằng dù có thế nào, chỉ có ơn Chúa mới có thể nâng đỡ, dẫn dắt ta đi đến bến bờ của sự thanh thản và hạnh phúc chân thật.

Trong từng khoảnh khắc của cuộc sống, giữa những xô bồ của thế gian, khi mà mọi người quá bận rộn với việc so sánh và đánh giá lẫn nhau, ta cần nhớ rằng chỉ có sự yêu thương, lòng bao dung mới là chìa khóa để mở ra cánh cửa của niềm hạnh phúc. Hãy dừng lại một chút, lắng nghe tiếng gọi từ sâu thẳm trong tâm hồn, để nhận ra rằng chính mình cũng không khác gì những người xung quanh, cũng có những nỗi đau, cũng có những thất bại cần được chữa lành. Và khi ta biết đón nhận chính mình, ta sẽ tự nhiên mở rộng lòng để đón nhận người khác, biết rằng mỗi con người đều có giá trị riêng của mình, đều xứng đáng được yêu thương và trân trọng.

Qua những suy ngẫm ấy, ta càng nhận ra rằng, mặc cho cuộc sống có đầy rẫy những khó khăn, những thử thách, thì chỉ cần giữ vững niềm tin, chỉ cần biết trân trọng từng khoảnh khắc được sống, ta sẽ tìm thấy được con đường dẫn về với lòng nhân ái và sự bao dung. Mỗi bước đi trên hành trình ấy dù có chậm rãi, dù có gian khó, cũng đều là một dấu mốc quý giá để ta tự khẳng định lại giá trị của chính mình, và từ đó lan tỏa tình yêu thương đến mọi người xung quanh. Như lời cầu nguyện của mỗi trái tim khao khát được sống một cuộc đời trọn vẹn: “Lạy Chúa, xin giúp con biết con, xin uốn nắn trái tim con, để con có trái tim bao dung trước anh chị em của mình.” Và từ đó, trong sự che chở của ơn Chúa, chúng ta sẽ dần dần trở nên mạnh mẽ, dũng cảm và biết yêu thương, biến mỗi ngày sống thành một bản hòa ca của niềm tin, của hy vọng và của sự nhân ái.

Lm. Anmai, CSsR