Chỉ riêng một việc tự nguyện đứng dậy, đôi tay chắp trước ngực, từng bước khiêm tốn đến trước Bàn Thờ và cúi đầu chịu tro cùng cộng đoàn phụng vụ đã đủ nói lên ước muốn trở về với Thiên Chúa của mỗi người trong ngày lễ tro, khởi đầu mùa chay, như người con hoang đàng trong Tin Mừng Luca đã quyết định “đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người: “Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, con chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy” (Lc 15,18-19).

Quả thực, mùa chay là mùa trở về với Cha trên trời, trở về với Mẹ Hội Thánh, trở về với mái ấm gia đình, và với anh chị em. Nhưng để có thể làm cuộc hành trình trở về tuyệt vời ấy, trước hết chúng ta phải trở về với chính mình, với lòng mình như người con hoang đàng đã chỉ có thể đứng dậy, lên đường trở về với cha, với anh hai và với họ hàng, làng nước sau khi đã “hồi tâm và tự nhủ: “Biết bao nhiêu người đã làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói!” (Lc 15,17).

Như thế, nếu không biết mình đang thiếu ăn thiếu mặc, và khốn khổ, bệ rạc thì chưa chắc chúng ta hồi tâm nhìn lại mình để muốn trở về với Chúa là Đấng không chỉ giàu quyền năng, mà còn giàu lòng thương xót; nếu không nhận ra mình “lâm cảnh túng thiếu, phải đi ở đợ, chăn heo nhục nhã, vất vả, thì chắc gì chúng ta đủ can đảm soi mình trước gương để thương hại mình mà tìm đường trở về nhà cha, ở đó chắc chắn sẽ được ấm áp, no nê.

Vì thế, khởi điểm của hành trình trở về chính là thấy mình không còn gì, nhưng mất tất cả, lại còn bị nhiều tai ương, chỉ vì đã tự ý bỏ nhà, bỏ cha đi hoang. Đó là lý do khi kêu gọi dân trở về với Đức Chúa qua sấm ngôn: “Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van. Đừng xé áo nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa, Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương” (Ge2, 12-13), ngôn sứ Giôen đã không quên nhắc lại nỗi khốn khổ dân đang chịu, vì “Thiên Chúa đã giáng họa”, nhưng nay nhờ biết thống hối trở về, “biết đâu Người chẳng nghĩ lại và hối tiếc” (Ge 2,13. 14), như lời than khóc của các tư tế phụng sự Đức Chúa: “Lạy Đức Chúa, xin dủ lòng thương xót dân Ngài! Xin đừng để gia nghiệp của Ngài phải nhục nhã và nên trò cười cho dân ngoại! Chẳng lẽ các dân lại được cớ mà nói: Thiên Chúa của chúng ở đâu rồi ?” (Ge 2,17).

Tiếp theo là các bước cần thiết được nêu lên trong các bài đọc phụng vụ để trở về trên con đường thương xót:

Chân thành nhận mình có tội, mà không đổ lỗi cho người khác, không che đậy, làm nhẹ tội lỗi, nhưng mặc lấy tâm tình của tội nhân đáng chịu phạt trước mặt Chúa trong lời nguyện: “Lạy Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xoá tội con đã phạm … Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. Con đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, con đã làm điều ác trước mắt Người” (Tv 150,3. 5-6).
Thực hiện lòng thống hối bằng những việc làm cụ thể như bố thí, cầu nguyện, ăn chay với tinh thần âm thầm, kín đáo, xoá mình, mà không khua chiêng đánh trống khi bố thí, không hãnh tiến, khoe khoang khi cầu nguyện, không giả hình để lấy tiếng là người đạo đức, thánh thiện khi ăn chay (x. Mt 6, 1-18), bởi kiêu căng và giả hình sẽ phá vỡ hành trình trở về với người cha Thiên Chúa của đứa con hoang đàng.
Tuy mang phận bụi tro mỏng dòn, yếu đuối, nhưng chúng ta được kêu gọi trở nên thánh thiện như Cha chúng ta trên trời. Vì thế kiên trì trong niềm hy vọng vào lòng thương xót của Cha, và niềm vui được cứu độ nhờ mầu nhiệm phục sinh của Đức Kitô là ngọn hải đăng soi dẫn chúng ta trên đường trở về có nhiều lúc mịt mù, tăm tối.
Ước gì Mùa Chay thánh không là mùa ảm đạm, sầu buồn, rầu rĩ, nhưng là mùa của niềm vui ơn cứu độ Thiên Chúa dành cho những người có tội, mùa Trở Về với Cha giàu lòng thương xót của những đứa con đã dại ngờ bỏ Cha, bỏ nhà đi hoang.

Jorathe Nắng Tím