“Khi ngươi kêu cầu, Chúa sẽ trả lời; ngươi la lên, Chúa sẽ nói, ‘Này Ta đây!’”.

Kính thưa Anh Chị em,

Mỗi khi nói đến chay tịnh, chúng ta nghĩ ngay đến khổ chế, ép xác; một cái gì đó đòi hỏi một sự cố gắng bên ngoài bằng những hy sinh, kiêng khem. Vậy mà ngạc nhiên thay! Lời Chúa hôm nay còn cho thấy, chay tịnh có thể tặng trao những niềm vui, ‘niềm vui bên trong’.

Bài đọc Isaia chỉ ra cách thức chay tịnh Thiên Chúa muốn, “Nào ăn chay như Ta mong muốn không phải như thế này sao, là huỷ bỏ xiềng xích bất công, tháo gỡ ách nặng, trả tự do cho kẻ bị áp bức; chia cơm bánh cho kẻ đói, tiếp rước kẻ phiêu bạt không nhà; gặp người trần truồng, cho họ áo mặc”. Ai giữ chay như thế, sẽ được Thiên Chúa ở cùng và chiếu sáng, “Như thế, sự sáng của ngươi sẽ tỏ rạng như hừng đông, các vết thương ngươi sẽ chóng lành… Khi ngươi kêu cầu, Chúa sẽ trả lời; ngươi la lên, Chúa sẽ nói, ‘Này Ta đây!’”. Ai chay tịnh như thế, chắc chắn sẽ cảm nhận sâu sắc một ‘niềm vui bên trong’ của một Đấng ngự bên trong, cũng là Đấng tác thành cái bên trong; Đấng hoán cải con tim để linh hồn có thể hoà nhập vào quỹ đạo xót thương của Người.

Cũng thế, Tin Mừng hôm nay xác định ‘niềm vui bên trong’ là niềm vui có Chúa Giêsu ở cùng. Những người ‘đạo đức’ xầm xì việc Ngài và các môn đệ nhỡn nhơ ăn uống. Chúa Giêsu cho biết, sự hiện diện của Ngài đủ cho các môn đệ không cần phải ăn chay; Ngài ví mình như chàng rể giữa tiệc cưới. Rồi đây, khi Thầy họ bước vào thương khó, các môn đệ sẽ trải qua những ngày u buồn và chay tịnh. Sự thèm thuồng và ham muốn xác thịt có thể dễ dàng làm lu mờ những suy nghĩ, ngăn cản con người khát khao Thiên Chúa; vì thế, để hạn chế cảm giác thèm muốn và những xung năng lăng loàn, con người cần phải hành xác bằng những hành động từ chối bản thân. Thế nhưng, đang ở bên Chúa Giêsu, các môn đệ không cần làm điều đó; vì lẽ, sự hiện diện thân mật với Ngài đủ cho họ kiềm chế bất cứ tình cảm rối loạn và cảm giác thèm thuồng nào.

Sẽ đến ngày Chúa Giêsu được đưa khỏi các môn đệ bằng cuộc thương khó và cái chết của Ngài; bấy giờ, mối quan hệ giữa Ngài với các môn đệ cũng phải đổi thay. Khi ấy, sự hiện diện sẽ mang một chiều kích mới vốn phù hợp với cuộc khổ nạn của Ngài; các môn đệ giờ đây được kêu gọi noi gương Thầy bằng cách hướng con mắt đức tin vào Ngài từ bên trong lẫn bên ngoài và vì lý do đó, họ cần kiểm soát những đam mê và ham muốn xác thịt.

Mỗi chúng ta được kêu gọi không chỉ để trở thành môn đệ nhưng còn để trở nên tông đồ. Và nếu hoàn thành tốt vai trò này, những ham muốn xác thịt ngổn ngang bên trong dù có đó, vẫn không thể cản trở chúng ta tiến bước. Hãy để Thánh Thần thiêu đốt và dẫn dắt mọi việc; bấy giờ, ăn chay và tất cả các hình thức hành xác khác sẽ giúp chúng ta tập trung vào Chúa, vào tinh thần, hơn là vào những yếu đuối và cám dỗ xác thịt. Như thế, chay tịnh có nghĩa là dọn lòng bên ngoài để Chúa Giêsu có thể chiếm chỗ nhất bên trong. Và một khi Chúa Giêsu đã thật sự đầy tràn ở đó; đúng hơn, con người được Thiên Chúa chiếm cứ, thì chính Thiên Chúa sẽ đưa linh hồn vào quỹ đạo xót thương của Người. Được như thế, chúng ta mới thật sự tận hưởng một “niềm vui bên trong”.

Clive Staples Lewis nhận định, “Thiên Chúa thấy ước muốn của chúng ta không quá mạnh; trái lại, quá yếu. Là ‘những sinh vật’ nửa vời, chúng ta bị lừa dối bởi đồ uống, tình dục và tham vọng, đang khi niềm vui vô hạn được tặng trao thì chúng ta lại từ chối. Khác nào một đứa trẻ ngu ngốc, chúng ta chỉ muốn tiếp tục nướng những chiếc bánh bùn trong khu ổ chuột vì nó không thể tưởng tượng được ý nghĩa của lời đề nghị một kỳ nghỉ bên cha nó ở một khu du lịch biển. Chúng ta quá dễ dãi hài lòng với những gì mình có, để rồi, đánh mất một niềm vui lớn hơn, ‘niềm vui bên trong’.

Anh Chị em,

Chúng ta dễ bị lừa phỉnh bởi vô vàn mời mọc của bản năng để cảm thấy hài lòng với ‘những chiếc bánh bùn’. Vậy mà chính những điều ‘tưởng chừng như vô hại’ đó lại thiêu rụi ước muốn quy hướng về Chúa. Mùa Chay, mùa điều chỉnh thái độ, không dễ dãi hài lòng với những ‘niềm vui bên ngoài’; Mùa Chay, mùa ‘ăn chay, nghĩ chay, làm chay, nói chay’, mùa khát khao Thiên Chúa, mùa chiến đấu với bản thân để Thiên Chúa là mối bận tâm duy nhất và Người luôn là chọn lựa số một của linh hồn. Nhờ đó, chúng ta mới có thể trải nghiệm một ‘niềm vui bên trong’ viên mãn.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, chính ân sủng Chúa mới làm cho ‘niềm vui bên trong’ của con lớn lên; xin đừng để con bị mê hoặc bởi ‘những chiếc bánh bùn’ rẻ tiền”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)