“Giuse đã thực hiện như lời sứ thần truyền”.
Nghệ thuật Kitô giáo có khuynh hướng mô tả thánh Giuse như một cụ già. Tuy nhiên, một ngoại lệ rất nổi bật là bức “Giuse” của El Greco, một nghệ sĩ Tây Ban Nha, mô tả Giuse là một thanh niên cơ bắp, đáng tin cậy; trẻ Giêsu quấn lấy chân ngài. Điều này phù hợp với ngữ cảnh Tin Mừng và tính cách của Giuse; một người trẻ mạo hiểm, ‘dám yêu với tất cả rủi ro!’.
Kính thưa Anh Chị em,
‘Dám yêu với tất cả rủi ro’, đó cũng là những gì Tin Mừng ngày lễ thánh Giuse tiết lộ. Tình yêu luôn đòi hỏi mạo hiểm, và chuyện tình Giuse - Maria cũng không nằm ngoài quy luật đó! “Maria đã thụ thai”. May thay, nhờ sự can thiệp của sứ thần, Giuse đã yêu với ‘đôi mắt mở to’, ‘đôi tai mở rộng’, để ‘dám yêu với tất cả rủi ro’ khi chàng “chỗi dậy, thực hiện như lời sứ thần truyền”.
Thông thường, cuộc sống không như chúng ta tưởng; đặc biệt trong yêu đương, thật khó để đi từ logic ‘phải lòng một ai’ sang logic một ‘tình yêu trưởng thành!’. Nhưng chính xác là, khi những hoài bão xem ra kết thúc, thì chính tại ngõ cụt ấy, tình yêu đích thực bắt đầu bước vào! Thực tế, tình yêu không phải là những gì chúng ta kỳ vọng được người kia đáp ứng, phù hợp với trí tưởng tượng; thay vào đó, nó có nghĩa là tôi lựa chọn một cách hoàn toàn tự do để chịu trách nhiệm cho cuộc sống của người kia với bất cứ điều gì xảy ra. Đây là trải nghiệm cũng là bài học đắt giá của Giuse! Chàng đã đón nhận Maria với ‘đôi mắt mở to’, vì ‘dám yêu với tất cả rủi ro!’.
Trải nghiệm của Giuse cũng có thể là trải nghiệm của bạn và tôi; đó là một mối nguy có thể tồn tại trong hành trình tâm linh của bất cứ người nào! Khi mọi thứ yên ả, công việc xuôi may, cuộc sống tôi như đang thăng hoa; nhưng khi mọi thứ trở nên tồi tệ, đớn đau, nhục nhã… phủ lên tôi như quầng mây xám, liệu Chúa còn yêu tôi không? Và bấy giờ, Giuse, tấm gương cho chúng ta. Hãy vững tin vào Chúa! Giuse không dễ nản lòng, vì Giuse đã ‘dám yêu với tất cả rủi ro’.
Vậy nhờ đâu Giuse có thể tin? Một lương tâm trong sạch! Tin Mừng nói, “Giuse là người công chính”. Giuse yêu Maria, nhưng sự thật quá khắc nghiệt để có thể vượt qua; và dẫu quan tâm Maria, Giuse vẫn cảm thấy bị phản bội! Nhưng, với một lương tâm trong sạch, Giuse hy sinh ước mơ cưới lấy Maria làm vợ để ly hôn trong lặng lẽ. Và Thiên Chúa nhìn thấy sự trung thực này, Ngài thổ lộ cho Giuse sự thật về sự chính trực của người thiếu nữ. Một thông điệp ngắn trong mơ đủ để thuyết phục trái tim Giuse, và Giuse đã đón nhận tất cả với sự ngạc nhiên!
Thánh Bernard viết, “Hãy nhớ đến vị tộc trưởng vĩ đại ngày xưa bị bán sang Ai Cập, bạn sẽ nhận ra rằng, thánh Giuse không chỉ nhận được tên của ông mà còn nhận được sự trong trắng, vô tội và ân phúc của ông nữa! Giuse Cựu Ước ‘giỏi đọc’ giấc mơ; Giuse Tân Ước ‘giỏi tin’ giấc mơ. Giuse Cựu Ước đã ‘tích trữ ngũ cốc’ cho một dân; Giuse Tân Ước ‘trông coi Bánh Hằng Sống’ cho cả thế giới”. Và còn hơn thế, Giuse Tân Ước, người được tiền định, để bảo tồn những gì Thiên Chúa hứa cho dòng dõi Đavít được trường tồn. Bài đọc Samuel và cả Thánh Vịnh đáp ca hôm nay xác nhận, “Miêu duệ người tồn tại đến muôn đời!”.
Anh Chị em,
Thử hỏi, có ai ‘dám yêu với tất cả rủi ro’ cho bằng Thiên Chúa? Nhìn lên thánh giá, ‘rủi ro vĩ đại’ của mọi rủi ro, chúng ta cảm nhận được tình yêu vô bờ của Ngài, một tình yêu cứu độ đòi hỏi mạo hiểm khi phải đánh cược bằng chính cái chết của Con Một. Và ngày nay, Đấng Phục Sinh vẫn đang chấp nhận rủi ro khi trao vào tay chúng ta những gì Ngài chưa hoàn thành. Liệu mỗi người chúng ta có đủ một lương tâm trong sáng, một con tim chính trực, một ý chí ngay lành như thánh Giuse để cùng với Thánh Thần, tiếp tục công việc Chúa Kitô Phục Sinh đã trao?
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, đừng để con tìm cho mình bất kỳ một sự an thân nào. Cho con biết ‘mở to đôi mắt’, đầy ngạc nhiên thán phục đón nhận những gì Chúa muốn, để ‘dám yêu với tất cả rủi ro!’”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)