TẤM LÒNG THANH SẠCH ĐẸP LÒNG CHÚA

Bài Tin Mừng hôm nay (Mc 7, 14-23) thuật lại lời dạy của Chúa Giêsu về điều thực sự làm cho con người ra ô uế. Người khẳng định rằng không phải những gì từ bên ngoài vào làm cho con người ra ô uế, nhưng chính những gì từ lòng người xuất ra mới làm cho con người nên xấu xa. Như thế, điều quan trọng không phải là những hình thức bên ngoài, mà là tấm lòng bên trong của mỗi người.

Lời dạy này của Chúa Giêsu mời gọi chúng ta xét lại đời sống mình. Chúng ta thường quan tâm nhiều đến những lề luật, những quy định bên ngoài, nhưng lại dễ quên đi điều cốt lõi: một tấm lòng thanh sạch, một tâm hồn ngay thẳng trước mặt Chúa. Hôm nay, chúng ta cùng nhau suy gẫm về điều này để sống đẹp lòng Chúa hơn.

Trong bối cảnh xã hội Do Thái thời Chúa Giêsu, người ta rất coi trọng việc giữ các luật lệ thanh tẩy, nhất là việc rửa tay trước khi ăn. Nhưng Chúa Giêsu đã khẳng định rằng không phải những gì từ bên ngoài vào trong con người làm cho người ta ra ô uế. Ăn uống hay những điều thuộc phạm vi vật chất không thể làm ô uế con người về mặt thiêng liêng.

Điều này nhắc nhở chúng ta rằng thực hành các nghi thức bên ngoài là cần thiết, nhưng không đủ để trở nên công chính trước mặt Chúa. Nếu chỉ dừng lại ở hình thức mà không có sự biến đổi nội tâm, thì lòng chúng ta vẫn xa cách Thiên Chúa.

Chúa Giêsu liệt kê ra một loạt những điều xấu xa phát xuất từ lòng người: "tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, gian ác, xảo trá, trụy lạc, ganh tị, vu khống, kiêu ngạo, ngông cuồng." Tất cả những điều này không đến từ bên ngoài, mà chính là sản phẩm của một tâm hồn xa lìa Thiên Chúa, không còn sống theo sự hướng dẫn của Ngài.

Thật đáng suy nghĩ! Mỗi người chúng ta hãy tự hỏi: tôi có đang để những tư tưởng xấu xa lấn chiếm tâm hồn mình không? Tôi có ganh tị, nói hành nói xấu anh chị em mình không? Tôi có tham lam, ích kỷ, hoặc sống gian dối không? Những gì chất chứa trong lòng sẽ sớm bộc lộ qua lời nói, hành động của chúng ta.

Chúa Giêsu muốn chúng ta thanh tẩy tâm hồn mình khỏi những điều xấu xa. Hơn cả việc rửa tay hay giữ các luật lệ bên ngoài, điều quan trọng là phải làm sạch tâm hồn mình, để tâm hồn chúng ta trở thành nơi cư ngụ của Thiên Chúa. Một tâm hồn thanh sạch sẽ phản chiếu tình yêu, lòng thương xót và sự thánh thiện của Chúa.

Làm sao để giữ tâm hồn trong sạch? Thánh Phaolô dạy rằng chúng ta cần để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn, để ánh sáng của Lời Chúa chiếu soi và biến đổi đời sống chúng ta. Cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, thực hành yêu thương và sống khiêm nhường là những cách giúp chúng ta có một tâm hồn đẹp lòng Chúa.

Xét lại lối sống của mình: Tôi có quá chú trọng đến các nghi thức bên ngoài mà quên đi đời sống nội tâm không? Tôi có thực sự cố gắng sống ngay thẳng và yêu thương mọi người không?

Thanh tẩy tâm hồn: Tôi có để những tư tưởng xấu xa như ganh tị, ghen ghét, tham lam, kiêu ngạo len lỏi vào tâm hồn mình không? Tôi có sẵn sàng để Chúa biến đổi con tim mình không?

Sống yêu thương và khiêm nhường: Mỗi ngày, tôi có nỗ lực sống hiền lành, tha thứ, tránh xa những lời nói hay hành động làm tổn thương người khác không?

Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hướng đến sự thanh sạch đích thực, không phải chỉ là những hình thức bên ngoài, mà là sự trong sạch của tâm hồn. Những gì chúng ta nói, những gì chúng ta làm đều xuất phát từ những điều chất chứa trong lòng. Vì thế, muốn sống đẹp lòng Chúa, chúng ta cần luôn luôn thanh tẩy con tim mình, để tâm hồn chúng ta trở nên đền thờ xứng đáng cho Chúa ngự trị.

Xin Chúa giúp chúng ta luôn ý thức và cố gắng giữ lòng mình trong sạch, để mỗi ngày sống của chúng ta phản chiếu tình yêu và sự thánh thiện của Chúa. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

MỌI SỰ THIÊN CHÚA TẠO DỰNG ĐỀU TỐT LÀNH

Hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta rằng mọi sự Thiên Chúa tạo dựng đều tốt lành. Đúng hơn, chính ý định sai trái của chúng ta có thể làm ô uế những gì chúng ta làm. Đó là lý do tại sao Chúa Giêsu Kitô nói: “Không có gì từ bên ngoài vào trong con người có thể làm cho con người ra ô uế; nhưng chính những gì từ bên trong xuất ra mới làm cho con người ra ô uế” (Mc 7:15). Kinh nghiệm xúc phạm đến Thiên Chúa là một thực tế. Và các Kitô hữu dễ dàng khám phá ra dấu vết sâu xa của sự dữ này và nhìn thấy một thế giới bị nô lệ bởi tội lỗi. Sứ mệnh mà Chúa Giêsu giao phó cho chúng ta là thanh tẩy - với sự trợ giúp của ân sủng của Người - mọi sự ô uế mà những ý định xấu xa của con người đã đưa vào thế giới này.

Chúa yêu cầu chúng ta thực hiện tốt mọi hoạt động của con người: Người mong đợi chúng ta đưa cường độ, trật tự, khoa học, năng lực và mong muốn hoàn thiện vào đó, không tìm kiếm mục tiêu nào khác ngoài việc khôi phục kế hoạch sáng tạo của Thiên Chúa, kế hoạch đã làm cho mọi thứ trở nên tốt đẹp vì lợi ích của con người: “Sự trong sạch của ý định. Bạn sẽ luôn có được điều đó nếu, trong mọi lúc và trong mọi việc, bạn chỉ tìm cách làm đẹp lòng Thiên Chúa” (Thánh Josemaría).

Chỉ có ý chí của chúng ta mới có thể làm hỏng kế hoạch của Thiên Chúa, và chúng ta phải cẩn thận không để điều này xảy ra. Nhiều lần, sự phù phiếm, lòng tự ái, sự nản lòng vì thiếu đức tin, sự thiếu kiên nhẫn vì không đạt được kết quả như mong đợi, v.v. cản trở chúng ta. Vì lý do này, Thánh Gregory Cả đã cảnh báo chúng ta: “Đừng để may mắn quyến rũ nào khiến chúng ta lạc lối, anh ta là một lữ khách ngốc nghếch khi nhìn thấy những đồng cỏ tươi đẹp trên hành trình của mình và quên mất nơi mình đang đi”.

Do đó, cần phải chú ý trong việc dâng hiến các công trình, duy trì sự hiện diện của Chúa và thường xuyên suy ngẫm về mối quan hệ con cái thiêng liêng, để toàn bộ ngày của chúng ta - với lời cầu nguyện và công việc - lấy sức mạnh của nó và bắt đầu trong Chúa, và mọi thứ chúng ta đã bắt đầu cho Ngài đều phục vụ mục đích của Ngài.

Chúng ta có thể làm những điều lớn lao nếu chúng ta nhận ra rằng mỗi hành động của con người chúng ta đều có tính đồng cứu chuộc khi nó được kết hợp với các hành động của Chúa Kitô.

Lm. Anmai, CSsR

SỰ TRONG SẠCH TỪ TÂM HỒN

Hôm nay, qua bài Tin Mừng theo Thánh Mác-cô, Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hướng về sự thanh sạch thật sự, không phải là hình thức bên ngoài, nhưng là sự trong sạch của tâm hồn. Người khẳng định rằng: “Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế” (Mc 7,15). Qua đó, Chúa muốn chúng ta nhận ra rằng điều quan trọng không phải là những thực hành bên ngoài, mà chính tâm tình và ý hướng bên trong của chúng ta mới thực sự quyết định sự thánh thiện của mỗi người.

Từ thời Cựu Ước, Thiên Chúa đã đặt con người vào vườn Ê-đen để gìn giữ và phát triển công trình sáng tạo của Người. Nhưng chính sự bất tuân lệnh Chúa đã dẫn con người đến sự sa ngã và sự chết. Qua bài đọc Sáng Thế hôm nay, chúng ta được nhắc nhớ về ý định nguyên thủy của Thiên Chúa: ban cho con người một cuộc sống sung mãn trong ân sủng, nhưng đồng thời đặt ra một giới hạn để con người vâng phục và gắn bó với Người. Trái cấm nơi vườn địa đàng không phải là một điều xấu, nhưng là một thử thách để con người thể hiện lòng yêu mến Thiên Chúa. Ngày nay, chúng ta cũng thường xuyên phải đối diện với những thử thách tương tự: giữa việc chọn sống theo thánh ý Chúa hay chạy theo những dục vọng thấp hèn.

Chúa Giêsu đến trần gian không để bãi bỏ Luật Môsê nhưng để kiện toàn và thanh luyện con người khỏi những ràng buộc hình thức. Những người Pharisêu thời đó quá chú trọng đến những quy tắc bề ngoài mà quên mất điều cốt lõi: lòng yêu mến Chúa và yêu thương tha nhân. Ngày nay, chúng ta cũng có thể rơi vào cám dỗ này: giữ đạo cách máy móc, giữ các luật lệ nhưng thiếu đi lòng yêu mến chân thành. Chúa Giêsu dạy chúng ta rằng sự thanh sạch không nằm ở những gì chúng ta ăn uống hay thực hành bên ngoài, mà chính là tâm hồn trong sạch, ý hướng ngay lành.

Thánh Josemaría từng nhắc nhở: “Sự trong sạch của ý định. Bạn sẽ luôn có được điều đó nếu, trong mọi lúc và trong mọi việc, bạn chỉ tìm cách làm đẹp lòng Thiên Chúa.” Vì thế, mỗi Kitô hữu chúng ta cần luôn kiểm điểm đời sống, xem xét những gì xuất phát từ tâm hồn mình: những ý nghĩ, lời nói, hành động có mang lại sự thiện hảo hay không? Chúng ta có để sự ganh tỵ, tham lam, kiêu ngạo, phỉ báng lấn át hay không? Những điều xấu xa này không chỉ làm hại bản thân mà còn làm tổn thương cộng đoàn và xúc phạm đến Thiên Chúa.

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta làm một cuộc thanh tẩy nội tâm, để nhận ra những gì đang làm vẩn đục tâm hồn mình. Đó có thể là sự vô cảm trước nỗi đau của tha nhân, sự ích kỷ khi chỉ nghĩ đến bản thân, hay sự giả hình khi chỉ lo tô vẽ bề ngoài mà không sống thật với Chúa. Như lời Thánh Vịnh 103 nhắc nhở: “Chúc tụng Chúa đi, hồn tôi hỡi!” Chúng ta cần quay về với Chúa, để Người đổi mới tâm hồn, ban cho chúng ta sức mạnh để sống ngay chính và thánh thiện.

Sự thanh sạch nội tâm không chỉ là một trạng thái tâm hồn nhưng còn phải được thể hiện qua hành động cụ thể. Một trái tim thanh sạch sẽ sinh ra những hành động bác ái, lòng bao dung và tinh thần phục vụ. Khi tâm hồn con người được thanh luyện, ánh sáng của Chúa Kitô sẽ chiếu tỏa qua từng hành động nhỏ bé của họ. Chúng ta hãy tự hỏi: Chúng ta có đang sống một đời sống phản ánh tình yêu và sự thánh thiện của Chúa không? Những việc chúng ta làm có thực sự xuất phát từ một trái tim yêu mến Chúa không?

Trong đời sống thực tế, có những lúc chúng ta bị chi phối bởi danh vọng, tiền tài, lạc thú trần gian và đánh mất đi sự trong sạch tâm hồn. Chúng ta có thể bị cuốn vào những lời nói dối, sự giả hình, lòng đố kỵ hay sự thờ ơ với tha nhân. Những điều này làm vẩn đục tâm hồn và kéo chúng ta xa rời Thiên Chúa. Vì thế, chúng ta cần thường xuyên xét mình, hoán cải, và tìm đến Bí tích Hòa Giải để được Chúa thanh tẩy và ban thêm sức mạnh cho hành trình đức tin của mình.

Thánh Phaolô từng khuyên nhủ: “Dù anh em ăn, dù anh em uống, hay làm bất cứ việc gì, anh em hãy làm tất cả để tôn vinh Thiên Chúa” (1Cr 10,31). Vì vậy, mỗi hành động nhỏ bé trong đời sống hàng ngày của chúng ta đều có thể trở thành một phương tiện thánh hóa nếu chúng ta thực hiện với lòng yêu mến và tinh thần phục vụ Chúa. Một lời nói động viên, một cử chỉ giúp đỡ người khác, một sự hy sinh âm thầm vì lợi ích chung – tất cả đều có thể giúp chúng ta sống đẹp lòng Chúa và thể hiện sự thanh sạch nội tâm.

Trong Thánh lễ hôm nay, khi dâng lên Chúa bánh và rượu, chúng ta cũng dâng lên Người lòng khát khao được thanh luyện. Xin Chúa giúp chúng ta luôn ý thức rằng mỗi hành động của mình đều có thể trở thành một phương tiện thánh hóa nếu chúng ta thực hiện với tâm hồn trong sạch và ý hướng ngay lành. Như lời cầu nguyện hiệp lễ: “Xin cho cộng đoàn chúng con đây biết thành tâm hiệp nhất trong tình yêu của Đức Kitô, để nhờ đó mà cả thế giới này được hưởng ơn cứu độ.” Amen.

Lm. Anmai, CSsR

TRONG SẠCH

Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta suy gẫm về điều gì thực sự làm con người ra ô uế. Theo quan niệm của người Do Thái thời Cựu Ước, ô uế phần lớn gắn liền với những quy định nghi lễ liên quan đến việc ăn uống và tiếp xúc với những gì bị coi là không thanh sạch. Sách Lêvi chương 11 đã liệt kê chi tiết những luật lệ này: chỉ được ăn những con vật vừa có móng chẻ hai, vừa nhai lại; không được ăn thịt lạc đà, thỏ, heo; chỉ được ăn các loài có vây và có vảy trong nước; được ăn một số loài côn trùng như dế, châu chấu, cào cào. Những ai vi phạm các luật này thì bị coi là ô uế, không được tham dự các nghi lễ phụng tự. Ngay cả trong thời kỳ bị bách hại, như câu chuyện bảy anh em trong sách Ma-ca-bê, chúng ta thấy họ sẵn sàng chịu chết hơn là vi phạm lề luật này. Điều đó cho thấy người Do Thái thời bấy giờ coi trọng luật thanh sạch đến mức nào.

Thế nhưng, Tin Mừng hôm nay trình bày một giáo huấn hoàn toàn mới mẻ của Chúa Giêsu, một giáo huấn làm đảo lộn cách hiểu truyền thống về sự thanh sạch. Chúa Giêsu tuyên bố rằng: "Không có gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế, nhưng chính cái từ con người xuất ra mới làm cho con người ra ô uế." (Mc 7,15). Đây là một lời khẳng định rất mạnh mẽ, có vẻ như đi ngược lại với sách Lêvi. Chúa Giêsu không còn coi thức ăn là yếu tố quyết định sự thanh sạch của một người. Người làm rõ rằng sự ô uế không đến từ bên ngoài, mà chính từ bên trong tâm hồn con người. Điều đó có nghĩa là chúng ta không thể đánh giá một người chỉ dựa trên những điều họ ăn uống hay những tập tục bên ngoài, mà phải xét đến những tư tưởng, ý định và hành động xuất phát từ trái tim họ.

Ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng đồng tình với lập trường của Chúa Giêsu, nhưng nếu đặt mình vào bối cảnh của dân Do Thái thời bấy giờ, chúng ta sẽ thấy đây là một cuộc cách mạng tư tưởng. Người Do Thái đã tuân giữ những luật lệ về thanh sạch trong hàng thế kỷ, xem đó là dấu chỉ của lòng trung thành với Thiên Chúa. Vì thế, những lời của Chúa Giêsu có thể gây sốc và làm dấy lên nhiều tranh cãi. Nhưng chính giáo huấn này của Người đã mở đường cho Tin Mừng được loan báo đến muôn dân. Khi Giáo Hội sơ khai đối diện với vấn đề có nên bắt buộc người ngoại giữ các luật thanh sạch của Do Thái giáo không, Công Đồng Giêrusalem đã quyết định không áp đặt những luật lệ đó, chỉ yêu cầu các tín hữu ngoại giáo tránh ăn huyết và thú chết ngạt. Điều đó cho thấy Giáo Hội đã hiểu sâu xa sứ điệp của Chúa Giêsu: sự thanh sạch đích thực không nằm ở hình thức bên ngoài, nhưng ở tâm hồn con người.

Chúng ta thường chú trọng đến vẻ bề ngoài, nhưng Chúa mời gọi chúng ta quay về với trái tim mình. Trong đời sống thiêng liêng, trái tim không chỉ là nơi cư ngụ của cảm xúc, mà còn là trung tâm của ý chí và những quyết định đạo đức. Chúa Giêsu nói rằng chính từ trái tim con người phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. Tất cả những điều này làm cho con người ra ô uế trước mặt Thiên Chúa. Như vậy, thay vì chỉ lo giữ những tập tục bề ngoài, chúng ta cần thanh tẩy tâm hồn mình. Đó mới là điều cốt lõi của đời sống Kitô hữu.

Chúng ta hãy xét lại chính mình: trái tim chúng ta có đang chất chứa những ý định xấu xa không? Chúng ta có đang nuôi dưỡng sự ích kỷ, đố kỵ hay thù hận không? Chúng ta có để cho những tham vọng trần thế che khuất đi ánh sáng của Tin Mừng không? Nếu chúng ta thành thật với chính mình, có lẽ ai trong chúng ta cũng sẽ nhận ra rằng tâm hồn mình chưa thực sự trong sạch như Chúa mong muốn. Nhưng đừng thất vọng! Chúa Giêsu đến không phải để kết án, nhưng để cứu độ. Người không chỉ chỉ ra bệnh tật của chúng ta, mà còn mang đến phương dược chữa lành.

Phương dược đó chính là ơn thánh của Chúa và sự hoán cải chân thành. Nếu trái tim chúng ta đầy những điều xấu xa, thì chúng ta hãy để cho Chúa thanh tẩy. Nhờ cầu nguyện, lãnh nhận Bí tích Hòa giải, và sống yêu thương bác ái, chúng ta sẽ dần dần biến đổi trái tim mình. Một trái tim thanh sạch không phải là một trái tim không bao giờ phạm lỗi, nhưng là một trái tim luôn khao khát sống theo thánh ý Chúa. Như Thánh Vịnh 51 cầu nguyện: "Lạy Chúa, xin tạo cho con một quả tim trong sạch, đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy." Đó cũng chính là lời cầu xin mà mỗi người chúng ta cần thốt lên mỗi ngày.

Cuộc sống ngày nay đặt ra cho chúng ta rất nhiều cám dỗ, khiến chúng ta dễ dàng đánh mất sự trong sạch của tâm hồn. Nhưng Chúa Giêsu đang mời gọi chúng ta hướng lòng về những giá trị cao quý hơn. Người không nhìn vào những gì chúng ta ăn uống, nhưng nhìn vào điều chúng ta suy nghĩ và làm. Khi chúng ta thực sự yêu mến Chúa, khi chúng ta để Chúa làm chủ tâm hồn mình, thì chúng ta sẽ trở thành những con người mới, sống đẹp lòng Thiên Chúa. Nguyện xin Chúa giúp chúng ta biết thanh luyện tâm hồn mỗi ngày, để trái tim chúng ta luôn trong sáng trước mặt Người. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

GIÁO HUẤN CỦA CHÚA VỀ TÂM HỒN VÀ SỰ THANH TẨY NỘI TÂM

Giáo huấn của Chúa thật sâu xa. Vừa theo luật tâm lý, giúp ta hiểu cặn kẽ con người, giúp đánh giá chính xác hành vi. Vừa đưa ra chuẩn mực về đời sống đạo đức. Chúa không nhìn bên ngoài nhưng nhìn vào đáy sâu tâm hồn. Chúa dạy ta sống không phải bằng hình thức bên ngoài nhưng bằng tâm tình phát xuất từ đáy lòng. Nên hôm nay Chúa đưa ra chỉ dẫn tuyệt đối: Mọi sự tốt xấu đều từ trái tim mà ra.

Thật vậy, Chúa dựng nên mọi sự đều tốt đẹp. Xấu xa là từ lòng người. Mọi trái cây đều tốt. Nhưng vì bà E-và ăn với ý đồ đen tối: muốn trở nên bằng Chúa. Chính ý đồ đen tối đã tẩm nọc độc vào trái cây. Khiến gây nên đau khổ chết chóc cho loài người.

Người làm sao chiêm bao làm vậy. Mọi sự đều nên tốt cho kẻ lành. Với kẻ có tâm hồn xấu xa thì mọi sự bên ngoài dù có tốt đẹp cũng trở thành xấu xa. Còn với người có tâm hồn tốt lành thì mọi sự bên ngoài dù có xấu xa cũng trở thành tốt đẹp. Ta hãy nhìn gương các thánh tử đạo. Vua chúa xấu xa bắt đạo. Các ngài bị hành hạ bằng những hình khổ đáng ghê tởm. Nhưng đối với các ngài tất cả là ơn phúc. Bị bắt bớ là dịp được gặp Chúa. Bị hành hình là được chia sẻ với đau khổ của Chúa. Chịu chết là được về với Chúa. Những gì xấu xa đã trở nên tốt lành. Vì tâm hồn các ngài tốt lành.

Trái tim quyết định tất cả. Sa-lo-mon khôn ngoan nhất trần đời vì ông nhìn thấu tâm can con người. Vì thế mà phân biệt được phải trái. Vì thế mà xét xử công minh.

Trái tim quyết định tất cả. Người khôn ngoan sẽ lo thanh tẩy trái tim hơn rửa bên ngoài chén đĩa.

Trái tim quyết định tất cả. Sự xấu chỉ xâm nhập nếu tôi cho phép. Vì thế tôi kiên quyết không thỏa hiệp với cái xấu. Để mọi cử chỉ lời nói của tôi đều tốt lành.

Hãy nhớ rằng, Thiên Chúa kêu gọi mỗi người chúng ta thanh tẩy tâm hồn mình, loại bỏ những ý nghĩ xấu xa, những đam mê tội lỗi, để tâm hồn chúng ta trở thành đền thờ của Chúa Thánh Thần. Khi tâm hồn trong sạch, hành động của ta cũng sẽ phản ánh sự thiện hảo của Thiên Chúa. Chúng ta hãy noi gương Chúa Giêsu, sống một đời sống khiết tịnh, ngay thẳng, không giả hình, không che đậy sự xấu xa bằng những hình thức bên ngoài, nhưng luôn để ánh sáng của Ngài chiếu rọi vào lòng mình.

Xin Chúa giúp chúng ta luôn biết giữ gìn tâm hồn trong sạch, biết tránh xa những điều xấu xa, và biết sống theo lương tâm ngay chính. Nhờ đó, chúng ta có thể góp phần vào công cuộc cứu độ của Thiên Chúa, giúp thế giới này trở nên tốt đẹp hơn, xứng đáng với kế hoạch yêu thương của Ngài. Amen.

Lm. Anmai, CSsR

THANH SẠCH ĐÍCH THỰC

Khi bàn về chế độ ăn uống của các dân tộc và của cá nhân, các nhà văn hóa xã hội nhận thấy không thể đưa ra một tiêu chuẩn chung để quy định thức ăn nào là ngon hay dở, sạch sẽ hay ô uế. Có những món ăn được xem là đặc sản trong nền văn hóa này nhưng lại bị xem là kinh tởm trong nền văn hóa khác. Chẳng hạn, người Do Thái xưa có những quy định rất khắt khe về thức ăn, chỉ được ăn những con vật vừa có móng chẻ hai, vừa nhai lại, chỉ ăn các loài cá có vây và vảy, hay chỉ ăn các côn trùng có cánh có thể nhảy. Những ai vi phạm sẽ bị coi là ô uế, không được tham dự nghi lễ trong Đền Thờ. Đối với người Do Thái, việc tuân giữ lề luật này không chỉ là vấn đề vệ sinh mà còn là biểu hiện lòng trung thành với Thiên Chúa.

Thế nhưng, Đức Giêsu đã đưa ra một giáo huấn hoàn toàn khác. Ngài khẳng định rằng không có gì từ bên ngoài vào có thể làm cho con người ra ô uế, nhưng chính những gì từ bên trong xuất ra mới làm con người ra ô uế. Đây là một lời tuyên bố mang tính cách mạng, vì nó không chỉ thách thức các tập tục tôn giáo lâu đời của người Do Thái mà còn hướng con người đến một nhận thức mới về sự thanh sạch thực sự. Thanh sạch không phải là việc tuân giữ những luật lệ bên ngoài, nhưng là giữ tâm hồn trong sạch, xa tránh những ý định xấu xa như tham lam, độc ác, lừa dối, ganh tỵ, kiêu ngạo.

Giáo huấn của Đức Giêsu làm nổi bật sự khác biệt giữa cái nhìn của con người và cái nhìn của Thiên Chúa. Con người thường đánh giá nhau qua những tiêu chuẩn bên ngoài: dáng vẻ, địa vị, của cải, hành động bề ngoài. Nhưng Thiên Chúa nhìn thấu tận tâm hồn, nơi phát xuất những ý hướng và hành động. Nếu tâm hồn con người tràn ngập lòng yêu thương, bác ái, tha thứ, thì những hành động bên ngoài cũng sẽ phản ánh sự thánh thiện. Ngược lại, nếu tâm hồn chứa đầy hận thù, ích kỷ, ghen ghét, thì dù bề ngoài có giữ luật cách chặt chẽ, con người vẫn không thể đẹp lòng Thiên Chúa.

Bài học về sự thanh sạch nội tâm càng trở nên quan trọng trong thời đại hôm nay. Xã hội ngày nay đầy rẫy những tiêu chuẩn bề ngoài để đánh giá con người: sự giàu có, danh tiếng, địa vị. Nhưng điều làm nên giá trị con người không phải là những điều ấy mà là tình yêu và lòng nhân hậu trong tâm hồn. Có biết bao người giàu có nhưng lại sống trong cô đơn, biết bao người thành đạt nhưng lại không có bình an trong tâm hồn. Ngược lại, có những người nghèo khó nhưng luôn tràn đầy niềm vui vì tâm hồn họ trong sạch, vì họ biết sống yêu thương và quảng đại.

Khi suy nghĩ về sự thanh sạch đích thực, chúng ta cũng cần tự vấn lương tâm mình. Chúng ta có quá chú trọng đến vẻ bề ngoài mà quên mất việc thanh tẩy tâm hồn không? Chúng ta có dễ dàng xét đoán người khác qua dáng vẻ bên ngoài mà không nhìn thấy sự thiện hảo nơi họ không? Chúng ta có để những đam mê và tham vọng làm vẩn đục tâm hồn mình không? Đức Giêsu mời gọi mỗi người chúng ta hãy quay về với trái tim của mình, loại bỏ những điều xấu xa, làm mới lại tâm hồn bằng tình yêu, sự tha thứ và lòng nhân ái.

Hình ảnh Thánh Phêrô trong sách Công Vụ Tông Đồ cũng nhắc nhở chúng ta về tinh thần cởi mở và không kỳ thị. Trong một thị kiến, Thánh Phêrô thấy một tấm khăn lớn từ trời buông xuống, trong đó có đủ mọi loài động vật. Một tiếng nói từ trời bảo ông hãy giết mà ăn. Phêrô từ chối vì cho rằng đó là những thức ăn ô uế. Nhưng Thiên Chúa phán: "Những gì Thiên Chúa tuyên bố là thanh sạch, thì con người chớ gọi là ô uế" (Cv 10,15). Qua thị kiến ấy, Thiên Chúa dạy Phêrô rằng Tin Mừng không chỉ dành cho người Do Thái mà còn mở rộng cho tất cả các dân ngoại. Đó là một thông điệp mạnh mẽ về sự phổ quát của ơn cứu độ và tinh thần không phân biệt đối xử của Kitô giáo.

Từ bài học không kỳ thị trong việc ăn uống, Kitô giáo tiến xa hơn đến việc không kỳ thị con người. Giáo Hội Công Giáo mang tinh thần đại đồng, chào đón mọi dân tộc, không phân biệt màu da, ngôn ngữ hay giai cấp. Mọi người đều được mời gọi đến với ơn cứu độ, miễn là họ có một tâm hồn ngay thẳng, yêu mến và phụng sự Thiên Chúa. Chúng ta, những người mang danh hiệu Kitô hữu, cũng được mời gọi sống tinh thần này, không xét đoán hay kỳ thị anh chị em mình vì những khác biệt bên ngoài, nhưng luôn đối xử với nhau bằng tình yêu thương và lòng tôn trọng.

Xin Chúa ban cho chúng ta một trái tim thanh sạch, biết nhìn người khác bằng ánh mắt yêu thương của Chúa, biết quan tâm đến việc thanh tẩy tâm hồn hơn là chỉ lo giữ luật lệ bề ngoài. Xin cho chúng ta luôn ý thức rằng điều làm nên giá trị con người không phải là những gì thuộc về hình thức bên ngoài, mà là sự trong sáng và thánh thiện của tâm hồn. Amen.

Lm. Anmai, CSsR