Một ngày nọ, khi dừng chân bên giếng Giacóp vào lúc mặt trời đứng bóng, Chúa Giêsu đã gặp một người phụ nữ mang vò ra giếng kín nước. Đó là một phụ nữ Samari. Người Do Thái không bao giờ liên hệ hoặc kết thân với người Samari, vì mối hận thù truyền kiếp giữa hai dân tộc. Vậy mà Chúa Giêsu đã chủ động ngỏ lời xin chị cho nước uống. Trong cuộc trao đổi với người phụ nữ này, Chúa đã muốn chuyển tải cho chị giáo lý về Cha trên trời, giúp chị nhận ra đâu là sự thờ phượng đích thực. Người đã nói với chị: “Nếu chị nhận ra ân huệ Thiên Chúa ban…” (x. Ga 5,7-42). Hôm nay, Chúa cũng đang nói với chúng ta những lời gợi mở ấy: “Nếu bạn nhận ra…”. Trong cuộc sống bon chen tính toán này, có biết bao điều tốt đẹp hữu ích thiết thực trong cuộc sống, nhưng chúng ta vô tình hay hữu ý không nhận ra. Có thể vì thế mà chúng ta vẫn nhìn đời với cái nhìn bi quan, tiêu cực. Có thể vì vậy mà chúng ta còn ngại dấn thân để đem niềm vui của Chúa đến cho cuộc đời.
Nếu bạn nhận ra những ân huệ Chúa ban! Người tín hữu xác tín rằng, tất cả những điều tốt lành đều bởi Chúa. Bởi lẽ Ngài là nguồn mạch của sự thánh thiện và là Đấng ban phát mọi ơn lành. Con người sống ở đời được bao bọc và ngập tràn trong ân sủng của Chúa. Ơn của Ngài như hơi thở, như sức sống. Thiếu vắng ơn Chúa, chúng ta sẽ lầm lạc, thậm chí trở về trống rỗng hư vô. Ơn lớn nhất Chúa ban cho chúng ta đó là làm người và hiện hữu trên trần gian. Cha mẹ sinh ra ta, nhưng Chúa dựng nên ta. Cha mẹ dưỡng nuôi ta, nhưng Chúa làm cho chúng ta khôn lớn trưởng thành. Chúa cũng ban cho chúng ta có gia đình, bạn hữu, nghề nghiệp và môi trường sống. Người có đức tin nhận ra mọi loài thụ tạo xung quanh được Chúa dựng nên để phục vụ con người, và giúp con người thăng tiến. Nhận ra ơn Chúa, chúng ta hãy cám ơn Ngài và sử dụng những ơn ấy một cách hữu hiệu, mang lại ích lợi cho bản thân và cho gia đình, xã hội.
Nếu bạn biết nhận ra vẻ đẹp của thiên nhiên vũ trụ là một tác phẩm tuyệt diệu của Thiên Chúa! “Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa, không trung loan báo việc tay Người làm. Ngày qua mách bảo cho ngày tới, đêm này kể lại với đêm kia” (Tv 19,2-3). Như một họa sĩ tài ba để lại chữ ký của mình trên tác phẩm, Thiên Chúa cũng để lại dấu ấn của Ngài nơi vũ trụ. Khi chiêm ngắm vẻ huy hoàng của thiên nhiên, chúng ta nhận ra Đấng Sáng tạo đã khôn ngoan tài tình dựng nên những điều kỳ vĩ. Nhận ra vẻ đẹp của một bức tranh, chúng ta khen ngợi người họa sĩ đã vẽ nên bức tranh tuyệt tác đó. Cảm nhận sự tuần hoàn của thời tiết bốn mùa thay nhau đắp đổi, chúng ta thấy rõ bàn tay của Đấng toàn năng đã khôn ngoan sắp đặt. Như tác giả Thánh vịnh, chúng ta thốt lên: “Lạy Đức Chúa là Chúa chúng con, lẫy lừng thay danh Chúa trên khắp cả địa cầu! Uy phong Ngài vượt quá trời cao” (Tv 8,2).
Nếu bạn nhận ra Chúa Cha là Cha chung của mọi người! “Không có sự khác biệt giữa người Do Thái và người Hy Lạp, vì tất cả đều có cùng một Chúa, là Đấng quảng đại đối với tất cả những ai kêu cầu Người” (Rm 10,12). Chúa Giêsu đến trần gian để quy tụ mọi dân tộc, làm thành một gia đình. Gia đình này có Thiên Chúa là Cha. Người luôn quan tâm, bao bọc yêu thương con người. Người là Đấng sáng tạo vũ trụ trời đất và con người. Người luôn quan phòng gìn giữ công trình tạo dựng và làm cho công trình ấy phát triển tới tầm mức viên mãn. Dù con người phạm tội làm cho các loài thụ tạo bị ảnh hưởng nhơ uế, Thiên Chúa vẫn yêu thương và không bỏ rơi công trình sáng tạo của Ngài. Ngài sai Con Một xuống thế gian, cứu chữa những gì đã hư mất, khôi phục vẻ đẹp nguyên sinh thời ban đầu. Chúa Giêsu là Đấng Cứu chuộc con người. Máu của Người đổ ra trên thập giá, đã thanh tẩy loài người và cả công trình sáng tạo khỏi những vết nhơ của tội lỗi. Nhờ Đức Giêsu, trong Đức Giêsu và với Đức Giêsu, con người có thể thưa với Chúa Cha: “Lạy Cha chúng con ở trên trời...”
Nếu bạn nhận ra mọi người là anh chị em! Con người sống trên đời không phải một thứ hàng hóa được đúc khuôn hàng loạt, nhưng mỗi người đều có sự khác biệt. Chính sự khác biệt này làm nên cuộc sống phong phú, sinh động. Thiên Chúa biết rõ những khác biệt ấy. Ngài biết rõ từng sợi tóc trên đầu mỗi người. Ngài thấu tỏ từng con chim hoang dại và chăm sóc mỗi bông hoa mong manh trước gió. Nếu mọi người mang những nét khác biệt, thì đó không phải là để gây mâu thuẫn, nhưng là để bổ túc tương trợ lẫn nhau. Người tin Chúa sẽ coi mọi người là anh chị em. Nhận ra mọi người đều cùng chung sứ mạng nên thánh, chúng ta sẽ dễ dàng cảm thông và nâng đỡ nhau trong cuộc đời. Những va chạm sẽ được giải quyết trong yêu thương. Những lỗi lầm sẽ được cảm thông tha thứ. Những niềm vui sẽ được chia sẻ. Những gánh nặng sẽ được đỡ nâng. Tình làng nghĩa xóm vốn được coi trọng trong truyền thống văn hóa Việt Nam “tắt lửa tối đèn có nhau”, nay được thấm nhuần tinh thần bác ái Phúc âm “yêu người như mình ta vậy”, càng trở nên thắm thiết đậm đà.
Nếu bạn nhận ra những niềm vui và hạnh phúc bình dị xung quanh mình! Cuộc sống ích kỷ nhiều khi làm ta quên mất những điều tốt đẹp nơi anh chị em mình. Quả thật, dù trong hoàn cảnh nào, tận thâm tâm con người vẫn còn những điểm sáng của lòng nhân ái. Cũng có thể do ta chưa nhìn thấy; cũng có khi do điểm sáng ấy chưa có cơ hội thể hiện. Mỗi người cần nhận ra những điều tốt đẹp nơi người bạn đời, nơi những người hàng xóm, nơi những đồng nghiệp. Chúng ta thường có khuynh hướng khai thác những khuyết điểm của người khác mà ít khi đề cập tới những điểm tốt nơi họ. Đó cũng là trào lưu và cách thức thông tin thời nay. Người ta thích đọc những tin giật gân, những nội dung phản ánh những điều tiêu cực trong cuộc sống. Ít khi người ta quan tâm đến những nét đẹp bình dị trong cuộc sống, như bác xích lô thực thà nhân hậu, anh xe ôm nghèo sẵn sàng trả lại tiền cho người đánh rơi; người mẹ nghèo kiên trì nhẫn nại chăm sóc chồng con bệnh tật. Những bạn trẻ tình nguyện tham gia những phong trào an toàn giao thông hoặc vì một thành phố xanh sạch đẹp. Đó là những điểm sáng trong cuộc đời, nhằm kết nối yêu thương và nhằm đem lại niềm vui hạnh phúc cho đồng loại.
Những suy tư trên đây đều khởi đầu bằng chữ “nếu”. Điều đó có nghĩa chúng còn là những ước mơ. Tuy vậy, đó không phải là những mơ mộng hão huyền, nhưng là những điều có thể trở thành hiện thực nếu chúng ta thành tâm thiện chí. Hơn nữa, chúng ta còn có Chúa luôn đồng hành và phù giúp chúng ta. Người phụ nữ Samari đã nhận ra nơi Đức Giêsu là một vị ngôn sứ và là Đấng Thiên sai. Chị đã vượt qua thành kiến mặc cảm, để đón nhận giáo huấn của Chúa. Cuộc đời của chị đã rẽ sang một hướng mới. Chị không chỉ là một tín hữu, mà còn là một môn đệ nhiệt thành truyền giáo. Chị đã bỏ vò nước, chạy vào thành và nói với mọi người: hãy đến đây mà xem…(x. Ga 4,29).
Nếu bạn nhận ra Thiên Chúa là Cha yêu thương bạn, bạn cũng giống như người phụ nữ Samari, vừa cảm nhận sự ngọt ngào của đức tin, vừa được thôi thúc để làm chứng nhân đức tin trước mặt mọi người. Cuộc sống sẽ ngập tràn niềm vui. Thánh Phaolô quả quyết với chúng ta: “Nếu miệng bạn tuyên xưng Đức Giêsu là Chúa, và lòng bạn tin rằng Thiên Chúa đã làm cho Người sống lại từ cõi chết, thì bạn sẽ được cứu độ” (Rm 10,9).
Tháng 7-2017
Gm Giuse Vũ Văn Thiên