Hôm nay chúng ta cùng nhau suy nghĩ về một chủ đề hết sức quan trọng trong cuộc sống, đó là "Người khôn ngoan không tranh cãi đúng sai". Cuộc sống hiện đại với bao thử thách và sự phân biệt giữa những quan điểm khác nhau đôi khi khiến chúng ta dễ dàng rơi vào những cuộc tranh cãi không có hồi kết. Tuy nhiên, người khôn ngoan lại không như vậy. Họ biết rằng có những lúc sự im lặng là vàng, và có những lúc hành động chính là câu trả lời tốt nhất thay vì những lời nói.

Trước hết, chúng ta cần phải nhìn nhận một điều rằng, không phải tất cả mọi cuộc tranh cãi đều là cần thiết. Đôi khi, chúng ta có thể tranh luận để làm sáng tỏ một vấn đề, nhưng cũng có những lúc, tranh cãi chỉ khiến chúng ta lún sâu vào những bất đồng vô ích mà không đem lại lợi ích gì. Người khôn ngoan nhận thức được rằng, cuộc sống không phải lúc nào cũng cần phải thắng thua, và không phải lúc nào cũng có thể thay đổi người khác bằng lý lẽ.

Như trong lời dạy của Chúa, chúng ta được mời gọi sống yêu thương và khiêm nhường, chứ không phải sống để chứng tỏ bản thân. "Nếu ai vỗ má phải bạn, thì hãy giơ má trái ra." (Mt 5,39). Đây là một bài học lớn về việc biết chấp nhận và không nhất thiết phải phản ứng lại tất cả mọi thứ.

Người khôn ngoan biết đâu là lúc lắng nghe, đâu là lúc hành động. Không phải mọi sự cần được biện luận hay bảo vệ bằng lời nói. Chính hành động sẽ nói lên nhiều điều hơn lời nói. Người khôn ngoan không cần phải tranh cãi khi bị chỉ trích hay khi bị đánh giá thấp, họ hiểu rằng sự phê phán của người khác không phải lúc nào cũng phản ánh đúng bản chất của mình. Thay vì tranh luận, họ sẽ chứng minh năng lực và phẩm chất của mình bằng hành động thực tế.

Ví dụ, khi bị một sếp mắng, người khôn ngoan không vội phản kháng lại, họ im lặng, nghe và sau đó tự nhủ mình cần phải nỗ lực hơn, cố gắng hơn để chứng minh giá trị bản thân qua kết quả công việc. Khi không được gia đình tin tưởng, họ không đáp trả lại bằng sự cãi cọ, mà bằng việc nỗ lực làm việc để gia đình tự hào về mình. Khi đối diện với người yêu hay bạn đời, thay vì tranh cãi, họ chọn lắng nghe và chia sẻ, và thời gian sẽ chứng minh được tình cảm và sự chân thành của họ.

Cảm xúc là một phần không thể thiếu trong mỗi con người. Tuy nhiên, cảm xúc đôi khi lại là yếu tố khiến chúng ta dễ bị lôi kéo vào những cuộc tranh cãi vô bổ. Người khôn ngoan biết rằng không phải ai cũng có thể đồng ý với quan điểm của mình, và sự phản ứng mạnh mẽ đôi khi chỉ khiến mối quan hệ thêm căng thẳng.

Thế nhưng, làm chủ cảm xúc không có nghĩa là chúng ta phải luôn chịu đựng hay bỏ qua những bất công. Làm chủ cảm xúc là biết kiềm chế cơn giận dữ, là lựa chọn im lặng khi cần thiết, và là biết giữ vững sự bình tĩnh khi đối mặt với khó khăn. Như Thánh Giacôbê đã viết: "Mọi người phải mau nghe, chậm nói, chậm giận" (Gc 1,19). Người khôn ngoan biết rằng, chỉ khi giữ được sự bình tĩnh, họ mới có thể nhìn nhận sự việc một cách rõ ràng và khách quan, từ đó có thể đưa ra quyết định đúng đắn.

Sự nhường nhịn trong cuộc sống không phải là sự yếu đuối, mà là sự mạnh mẽ từ bên trong. Khi chúng ta nhường bước một chút trong một tình huống khó khăn, chúng ta không chỉ giải quyết được vấn đề mà còn tạo ra cơ hội cho những bước tiến xa hơn trong tương lai. Điều này không chỉ có lợi cho bản thân, mà còn giúp duy trì những mối quan hệ lành mạnh và bền vững.

Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy rằng trong một mối quan hệ tình yêu hay gia đình, sự im lặng và nhường nhịn đôi khi là chìa khóa để hàn gắn những vết thương và duy trì hòa khí. Những cuộc tranh cãi không chỉ khiến tình cảm phai nhạt mà còn dễ dẫn đến những lời nói làm tổn thương, khó mà gỡ lại được. Chính vì vậy, thay vì tranh cãi, người khôn ngoan sẽ chọn im lặng, lắng nghe và tìm cách hành động phù hợp để duy trì sự bình an.

Cuộc sống không phải lúc nào cũng là một trận chiến thắng thua. Trong nhiều tình huống, sự khôn ngoan không đến từ những lời nói hùng hồn, mà đến từ sự im lặng, sự nhường nhịn và hành động đầy sự khiêm tốn. Khi chúng ta làm chủ được cảm xúc của mình, biết khi nào nên nói và khi nào nên im lặng, chúng ta sẽ không chỉ giữ được hòa khí mà còn giúp bản thân trưởng thành hơn trong cách cư xử và giải quyết mọi vấn đề.

Người khôn ngoan không bao giờ tranh cãi để chứng tỏ mình đúng, mà họ sống sao cho chính mình cảm thấy hài lòng với lựa chọn của mình. Họ sẽ không cãi vã với sếp, gia đình hay bạn đời, mà thay vào đó, họ sẽ nỗ lực chứng minh giá trị của mình qua hành động. Họ hiểu rằng, trong cuộc sống, sự im lặng và nhường nhịn đôi khi lại là sức mạnh lớn nhất.

Lm. Anmai, CSsR