Ngày 1 tháng 10
THÁNH TÊRÊSA HÀI ĐỒNG GIÊSU
TRINH NỮ, TIẾN SĨ HỘI THÁNH
A. Tại Tu viện dòng kín Lisieux hồi 7g30 tối ngày 30-9-1897 cách đây đúng 100 năm, một chị dòng kín bậc hai đã nhắm mắt từ giã cõi đời sau khi đôi môi chị đã mấp máy nói lên những lời cuối cùng rất đẹp như sau: “Ôi lạy Chúa trời con, con yêu mến Chúa”. Chị dòng kín ấy chính là chị Têrêsa. Năm ấy chị được 24 tuổi, tuổi rất trẻ so với những chị em khác trong dòng và rất trẻ so với chị em khác cùng trang lứa.
4 ngày sau (4-10-1987) một thánh lễ an táng rất đơn sơ được tổ chức để tiễn đưa chị vào lòng đất mẹ. Trong lễ an táng này người ta chỉ thấy có sự hiện diện của vài vị giáo sĩ, một ít bà con thân thuộc và một số chị em trong dòng.
Trên cây Thánh giá được dựng lên trước mộ của chị, người ta đọc thấy dòng chữ rất cảm động này: “Tôi muốn về trời để mưa ơn lành xuống cho trần gian.”
B. “Tôi muốn về trời để mưa ơn lành xuống cho trần gian”. Đó chẳng khác gì một lời tiên tri. Vì chỉ 28 năm sau đó tức là năm 1925 Đức Thánh Cha Pio XI đã chính thức tôn phong chị lên hàng hiển thánh. Và như thế là giấc mơ của chị đã trở thành hiện thực. Không còn một chút nghi ngờ gì nữa… Chị đã là máng thông chuyển xuống cho trần gian biết bao nhiêu ơn lành của Thiên Chúa. Chúng ta không thể kể hết được những gì chị đã làm, chúng ta không thể nào đếm được con số những người đã chọn chị làm bổn mạng, chúng ta cũng không thế thống kê hết được những việc nhờ chị đã được hoàn thành.
Chúng ta tự hỏi: Lý do nào đã khiến một người con gái mới chỉ đầy 24 tuổi đời, đã chết vì một cơn bạo bệnh mà lại được nhiều người yêu mến như thế.
Chỉ có một câu trả lời duy nhất: Vì Têrêsa là thánh. Vì Têrêsa đã làm thánh. Nếu Têrêsa không làm thánh thì ngày hôm nay chẳng ai trong chúng ta biết đến Têrêsa. Nếu Têrêsa không làm thánh thì việc chúng ta nhắc đến Têrêsa hôm nay sẽ phải bị coi là điên khùng như J.Paul Sartre một nhà triết học hiện sinh đã nói. Nhưng vì Têrêsa là thánh cho nên chúng ta cùng với biết bao nhiêu người trên hành tinh này đã hân hoan mừng kính Người.
Đâu là con đường nên thánh của chị Têrêsa?
1. Nói tới việc nên thánh chúng ta thường nghĩ đến những con đường gian khổ, đầy thử thách. Chính chị Têrêsa cũng đã có lần cảm thấy như thế. Trong một lá thư gửi cho một vị thừa sai, Têrêsa viết:” Thỉnh thoảng khi đọc sách tu đức,con thấy đường trọn lành được mô tả như là một con đường có nhiều trắc trở... Chính vì vậy mà tấm thân bé bỏng của con cảm thấy choáng váng, mệt đừ. Con phải gấp ngay những tập sách thông thái đó lại, nếu không thì con sợ... con sẽ bị loạn óc và thất vọng mất”
2. Có nhiều lần tôi cũng đã nói với anh chị em về con đường hẹp. Con đường này quả thực cũng làm cho chúng ta lo sợ. Nhưng Thiên Chúa lại xếp đặt một con đường khác cho Têrêsa. Con đường mà Thiên Chúa giới thiệu cho Têrêsa là một con đường nhỏ bé….Têrêsa gọi con đường đó là con đường thơ ấu thiêng liêng. Đó là con đường hoàn toàn tin tưởng và phó thác cho Thiên Chúa.
Con đường ấy như thế nào thì Têrêsa đã quảng diễn bằng những hành động rất cụ thể như sau:
“Từ tháng 7 năm ấy, em giặt quần áo cho các chị em trong dòng. Ngoài ra em còn quét cầu thang, phòng ngủ.4 giờ chiều thì em làm cỏ.
Sau ngày mặc áo dòng thì em giữ nhiệm vụ dọn bàn ăn, quét nhà ,kín nước, dọn phòng thánh.
Sau 3-4-1896 vì em mắc bệnh lao cho nên mẹ cho em làm phụ nhà may” Toàn là những việc tầm thường , không có gì là vĩ đại cao cả…
Nhưng Têrêsa đã làm những việc tầm thường ấy một cách khác thường.
Têrêsa làm tất cả những việc đó vì lòng yêu mến Thiên Chúa không một chút nào vì chính mình: “Việc hãm ép xác mà tôi được phép làm là giết chết đi lòng tự ái trong tôi”
Têrêsa làm tất cả những việc đó trong tinh thần của một trẻ thơ: “Con ước ao trở nên vô danh tiểu tốt trước vạn vật. Con không mơ ước danh vọng của loài người.
Chị biết rất rõ giá trị của những việc làm vì yêu Thiên Chúa: “Với lòng kính mến Chúa thì dù cúi xuống đất nhặt một cây kim nhỏ, tôi cũng cứu được một linh hồn”
Một lần kia chị coi nhà thương khuyên Têrêsa nên đi bộ mỗi ngày 15 phút. Têrêsa đã làm như lời khuyên đó nhưng một chị em khác thấy việc đi bộ như thế chỉ làm cho Têrêsa thêm mệt nhọc thêm cho nên đã khuyên chị: “Chị về nằm nghỉ có lẽ còn có lợi hơn , đi như thế chỉ thêm mệt chứ có lợi gì !”
Chị trả lời: “Vâng, chính thế, nhưng chị có biết em lấy sức gì để đi được như thế không? Em đi để làm ích cho một vị truyền giáo - với ý nghĩ ở cõi xa xăm kia có vị truyền giáo dường như đã kiệt sức vì mải miết theo đuổi công cuộc mở mang nước Chúa. Em muốn dâng lên Thiên Chúa những bước đi mệt nhọc của em để vị tông đồ đó được đỡ mệt nhọc hơn”
Vâng trong bốn bức tường của dòng kín Lisieux không có những việc phi thường, không có những việc lớn lao, không có nhưng việc mà người ta phải vận dụng đến nhiều khả năng của khối óc mới làm nổi, không có những việc lạ lùng. Vâng những việc như thế không thể tìm thấy được trong cái khung cảnh trầm lặng và tầm thường của dòng kín Lisieux nhưng bằng những khát vọng như vô biên Têrêsa đã biết biến con người của mình thành cao cả dưới con mắt của Thiên Chúa
“Con thấy mình có ơn kêu gọi làm chiến sĩ, làm linh mục,làm tông đồ,làm tiến sĩ và chịu tử đạo. Oâi Chúa Giêsu con xin Chúa cho con ơn an bình và tình yêu vô bờ bến. Xin cho con tử đạo trong lòng hay thân xác…hay tốt hơn….được tử đạo cả hai.'
“Một phương thế để nên trọn lành ư? Tôi chỉ biết có tình yêu”
Vâng chỉ có thế. Đó là con đường mà Têrêsa đã đi và đó cũng là con đường mà Chúa muốn chúng ta đặt chân vào để cùng bước đi như lời đức Bênêđictô 15 nói: “Các tín hữu thuộc mọi dân tộc, bất kể tuổi tác, bất kể phái tính, dù đang sống trong bất cứ hoàn cảnh nào,đều được tha thiết mời gọi bước vào Con đường nhỏ. Chính con đường này đã đưa chị Têrêsa Hài đồng Giêsu tới đỉnh trọn lành của các nhân đức”
Mùa Xuân năm 1995 tôi có dịp hành hương Lisieux nới mà trước đây chị Têrêsa đã sống. Hôm đó trời có tuyết rất lạnh. Tôi đi thẳng đến đền thờ dâng kính chị. Đó là một basilique: Đại vương cung thánh. Ngôi đền thờ nguy nga nằm trên một ngọn đồi rất đẹp. Trong nhà thờ phía bên tay phải ở ngay gian giữa là bàn thờ với hình tượng chị nằm trong một tư thế rất thanh thản. Lúc nào trước bàn thờ cũng đầy nến cháy.Và phía trên giữa bàn thờ chính Mình Thánh Chúa trong chiếc mặt nhật lúc nào cũng được trưng ra để cho khách hành hương thờ kính.
Sau khi kính viếng bên trong thánh đường, chúng tôi vòng ra phía sau để thăm phần mộ của ông Bà thân sinh ra chị thánh. Từ vị trí này người ta có thể thấy được ngôi nhà của hai ông bà và các con ở ngay lưng chừng ngọn đồi. Ngôi nhà rất đẹp.
Tiếp theo trên con đường đi xuống, chúng tôi ghé thăm một ngôi nhà nhỏ nằm gần sát bên đường nơi chị Têrêsa đã sống cuộc đời dâng hiến tại đó. Phải có người dẫn đường và giới thiệu tôi mới biết đó là Tu viện dòng kín Lisieux. Ngay lối vào Tu viện người ta làm một ngôi nhà nho nhỏ diện tích vào khoảng 30 mét vuông. Người ta đặt tên cho chỗ đó là Museum….Bảo tàng viện để lưu giữ những kỷ vật của chị Thánh. Một bộ áo dòng dã cũ…một đôi dép đã mòn….một cuốn sách Thánh Kinh chị sử dụng mỗi ngày và đặc biệt là mái tóc vàng ánh còn rất sáng chị đã cho cắt đi khi chị bắt đầu bước vào đời dâng hiến.Du khách được hướng dẫn bởi một cặp loa phóng thanh nhỏ treo ở hai góc tường. Đó là những thứ mà Têrêsa còn để lại.
Trên con đường trở về Paris tôi bâng khuâng suy nghĩ. Cách bố trí vị trí những gì có liên quan đến chị làm cho tôi liên tưởng đến con đường mà chị đã đi qua để làm cho cuộc đời của mình thành bất tử.
Trước hết là chị dã biết chọn con đi xuống. Từ ngôi nhà lớn sang trọng của Cha mẹ ở lưng chừng ngọn đồi chị đã đi xuống ngôi nhà tầm thường của Tu viện Lisieux nằm ở tận dưới chân đồi để rồi chính từ vị trí thấp bé này Chúa đã đưa chị lên cao…thật cao…cao ngất ngây trên đỉnh một ngọn đồi …rất hùng vĩ và rất oai phong.
Chị đã biết chọn cho mình làm cho mình thành nhỏ bé…nhỏ bé tới mức độ dường như không muốn ai biết tới… để rồi từ cuộc sống dường như bị lãng quên đó chị đã được Thiên Chúa biến chị thành vĩnh cửu…biến chị trở thành đời đời trong tình thương bao la của Chúa.
Lm. Giuse Đinh Tất Quý
Ngày 01 tháng 10
THÁNH TÊRÊSA HÀI ĐỒNG GIÊSU, TRINH NỮ, TIẾN SĨ HỘI THÁNH, BỔN MẠNG CÁC XỨ TRUYỀN GIÁO
Cứu các linh hồn
Thánh Têrêsa (Thérèse Françoise Marie Martin) chào đời ngày 02 tháng 01 năm 1873 tại Alençon, trong một gia đình buôn bán đồ kim hoàn rất đạo đức, họ “xứng đáng thuộc về trời hơn ở trần gian” như chính lời cô bé Têrêsa đã nói về cha mẹ mình. Têrêsa là con út trong tám người con, trong số đó có ba người đã mất từ khi còn nhỏ. Mồ côi mẹ lúc mới bốn tuổi, Têrêsa lại sống nỗi đau bị bỏ rơi lần nữa khi lần lượt bốn chị gái gia nhập Dòng Kín Cát Minh. Bù lại, chị được lãnh nhận tình thương đặc biệt của người cha, người vẫn gọi chị bằng những cái tên trìu mến như “Nữ hoàng nhỏ bé của nước Pháp và Navarre” hay “cô bé mồ côi của Bérézina.”[1]
Năm 15 tuổi, đến lượt mình, Têrêsa cũng vào Dòng Kín Cát Minh ở Lisieux. Chị đã đến Roma trực tiếp gặp Đức Thánh cha Lêô XIII để xin một phép chuẩn đặc biệt vào Dòng Kín vì chị chưa đủ tuổi. Đức Thánh Cha nói với chị: “Nếu Chúa muốn, con sẽ vào dòng”, và với sự cho phép đặc biệt của ngài, chị đã được nhận.
Ước nguyện sâu xa của chị là “cứu các linh hồn”, nhất là “cầu nguyện để nâng đỡ các linh mục”. Khi tuyên khấn, chị nhận tên Têrêsa Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan.
Theo lời hướng dẫn của Bề trên, chị bắt đầu viết nhật ký thiêng liêng, ghi lại những chặng đường nội tâm của mình. Năm 1895, chị viết: “Ngày 09 tháng 6, lễ Chúa Ba Ngôi, con đã lãnh nhận ơn hiểu biết hơn bao giờ hết: Chúa Giêsu khao khát được yêu mến biết chừng nào” (A 84r).
Con đường thơ ấu thiêng liêng
Vào cuối thế kỷ XIX, tư tưởng thực chứng lan rộng tại Pháp, được thúc đẩy và hậu thuẫn bởi sự phát triển các phát minh lớn cũng như bởi phong trào chống giáo sĩ và chủ nghĩa vô thần.
Trong bối cảnh ấy, linh đạo độc đáo mà Têrêsa khai mở, còn gọi là “thần học con đường nhỏ bé” hay “con đường thơ ấu thiêng liêng” mang một tầm quan trọng đặc biệt. Linh đạo này đặt nền tảng cho lối sống tình yêu dành cho Thiên Chúa không phải bằng những công việc lớn lao, nhưng qua những hành vi nhỏ bé hằng ngày tưởng chừng như tầm thường.
Chị viết trong tự truyện: “Chỉ có một việc phải làm là dâng lên Chúa Giêsu những bông hoa của những hy sinh nhỏ bé.” Và ở một đoạn khác: “Con muốn truyền lại những phương thế nhỏ bé đã giúp con nên thánh.”
Trong bản thảo nguyên gốc, nhật ký này mang phụ đề: “Câu chuyện mùa xuân của bông hoa trắng nhỏ”. Nhưng ẩn sau vẻ lãng mạn bề ngoài ấy, thực ra là một con đường nên thánh rất đòi hỏi, đó là lời đáp trả mạnh mẽ trước tình yêu của Thiên Chúa dành cho con người.
Bị những chị em trong Dòng hiểu lầm, Têrêsa nói rằng mình đã nhận “nhiều gai hơn hoa hồng”, nhưng vẫn kiên nhẫn đón nhận những bất công, những hiểu lầm, những đau đớn bệnh tật, và dâng tất cả để cầu “cho nhu cầu của Hội thánh” và “gieo hoa hồng” trên mọi người, cả người công chính lẫn tội nhân.
Đối với Thánh Gioan Phaolô II và Đức Bênêđictô XVI, nét độc đáo trong linh đạo của Thánh nữ Têrêsa là sự mở rộng hoàn toàn cho tình yêu Thiên Chúa chiếm lấy, cùng khả năng đáp lại tình yêu ấy ngay cả trong “đêm tối” của tâm hồn. Chính vì thế, chị trở thành “người chị em” của những người tội lỗi, người xa cách, vô thần hay thất vọng, và cũng vì thế, chị được tuyên phong là bổn mạng các xứ truyền giáo.
Qua đời và “Câu chuyện một tâm hồn”
Sau chín năm sống đời thánh hiến, chị Têrêsa qua đời vì bệnh lao ngày 30 tháng 9 năm 1897, khi mới 24 tuổi. Chị được Đức Thánh cha Piô XI, người gọi chị là “ngôi sao của Triều đại Giáo hoàng”, tôn phong chân phước vào năm 1923, và sau đó tuyên thánh vào năm 1925.
Vào khoảng những năm 1950, Cha André Combes, thần học gia tại Học viện Công giáo Paris, Đại học Sorbonne Paris và Đại học Laterano, đã phát hiện những chỉnh sửa với thiện ý mà các chị em trong Dòng đã thực hiện trên nhật ký của thánh nữ Têrêsa, vì khuynh hướng xem chị như “cô em út” trong nhà. Tuy nhiên, giáo huấn thiêng liêng và thần học của “con đường thơ ấu thiêng liêng” không chỉ giới hạn ở khía cạnh tâm lý và tình cảm chú trọng đến những điều nhỏ bé. Cốt lõi của linh đạo này là xác tín rằng: con người dù nhỏ bé, vẫn có thể được thần hóa nhờ ân sủng. Chính ở điểm này, Têrêsa trở thành lời đáp trả trước các “bậc thầy của sự hoài nghi” như Feuerbach, Marx, Freud, Nietzsche. Con người – thụ tạo – khi để cho tình yêu Thiên Chúa thấm nhập và thần hóa mình thì hoàn toàn không bị “tha hóa”. Kitô học và nhân học vì thế đi đôi với nhau: Thánh nữ Têrêsa đã tiên báo từ gần một thế kỷ trước, tinh thần của một số văn kiện Công đồng Vaticanô II, của Đức Phaolô VI, và đặc biệt là một số đoạn trong Thông điệp Caritas in Veritate (Bác ái trong Chân lý) của Đức Bênêđictô XVI.
Maria Hải Châu, SSS
Chuyển ngữ từ: vaticannews.va
_____________
[1] Bérézina là tên một con sông ở Belarus, gợi lại một thảm bại quân sự của Napoleon, ở đây dùng để ám chỉ hoàn cảnh thương tâm (chú thích của người dịch).
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
