Người bình yên nhất không phải chưa một lần chịu tổn thương

Người bình yên nhất không phải là kẻ chưa một lần chịu tổn thương, mà là kẻ biết trân trọng mọi sắc màu cảm xúc, kể cả những thương đau tín hữu sâu kín nhất. Dẫu nỗi buồn thường bị chúng ta né tránh, xua đuổi bằng mọi cách, thì chính nó lại mang trong mình giá trị vô giá: nhắc nhở ta về sự mong manh của cuộc sống, khơi dậy khát khao vươn lên, và tạc nên trong tâm hồn những vết khắc sâu của lòng cảm thông.

Khi ta yêu cuộc sống đến độ không sợ hãi từng vết thương, ta có thể ôm trọn cả niềm vui lẫn nỗi đau vào lòng. Những giọt nước mắt khẽ rơi trên gối khuya là minh chứng cho sức mạnh nội tại: biết khóc không có nghĩa là yếu đuối, mà là dám đối diện với sự thật, dám thừa nhận rằng mình là con người trọn vẹn, với đủ cung bậc cảm xúc. Và chính khi ta thương mình đủ, ta mới có thể thương người đủ, để lời an ủi trở nên chân thành, để bàn tay nâng đỡ trở nên vững vàng.

Cuộc đời không lường trước được ngã ba nào, không thể đoán biết được khi nào bão táp kéo về. Những trở ngại bất chợt ập đến như cơn mưa nặng hạt, gió ùa lồng lộng vào tim, khiến ta muốn buông xuôi. Nhưng chỉ cần trái tim ta đủ rộng mở, đủ chứa đựng tất cả—từ niềm vui đơn sơ đến bi ai chất chồng—là ta đã tìm được chỗ trú ẩn bền vững nhất. Ở đó, mỗi khó khăn không còn là kẻ thù, mà trở thành người thầy kiệm lời, dạy ta cách kiên nhẫn, cách chấp nhận và cách biến đau thương thành động lực.

Thương cuộc sống không chỉ là cảm nhận hương hoa nở rộ, mà còn là biết nở nụ cười dịu dàng ngay giữa cánh đồng tro bụi. Dẫu đôi vai đã mỏi mệt mang gánh nặng ưu tư, tim vẫn kiên quyết đập vì một khát vọng: sống không hối tiếc, yêu không dối gian, hy sinh không toan tính. Mỗi sớm mai thức dậy, nhìn nắng sớm rọi qua khung cửa vỡ, ta lại cảm nhận sâu sắc giá trị của phút giây hiện tại—giá trị của hơi thở và của trái tim biết rung động.

Và rồi, khi đã thấu hiểu rằng mọi nỗi buồn đều có thể trở nên vườn ươm cho lòng trắc ẩn, ta sẽ nhận ra bình yên thật sự không nằm ở chỗ vắng bóng sóng gió, mà nằm ở nơi trái tim luôn chan chứa tình thương. Chỉ cần còn yêu, còn tin vào điều tốt đẹp trong con người, ta đã tìm thấy ánh bình minh giữa kiện cát mênh mông.

Rồi bình yên thôi… khi ta buông bỏ sự phán xét, khi ta chấp nhận cả thiếu sót của bản thân và tha thứ cho lỗi lầm của người khác, khi trái tim ta không còn hẹp hòi mà rộng mở như đại dương chứa đựng mọi dòng sông. Chính lúc ấy, ta sẽ thầm mỉm cười: nỗi buồn không còn là kẻ ngoại cuộc, mà là bạn đồng hành đáng quý, dẫn lối ta về với chính mình và với bình yên ngự trị vẹn toàn trong tâm hồn.

Lm. Anmai, CSsR

 

KHI LÒNG TỐT TRỞ THÀNH TRÁCH NHIỆM, VÔ ƠN BẮT ĐẦU XUẤT HIỆN 

 

Trong hành trình đời người, lòng tốt luôn được xem như một món quà vô giá mà mỗi người trao tặng cho nhau. Khi ta giúp đỡ ai đó, sẻ chia những điều tốt đẹp, tự nhiên một niềm vui thầm lặng trỗi dậy trong tâm hồn. Thế nhưng, khi lòng tốt không còn là cử chỉ phát xuất từ trái tim mà trở thành một “trách nhiệm” bắt buộc, thì chính trong khoảnh khắc ấy, hạt giống vô ơn bắt đầu nảy mầm.

Lòng tốt – ở trạng thái tự nhiên nhất – là ánh sáng dịu dàng thắp lên hy vọng trong bóng đêm. Mỗi khi chúng ta cho đi, chính là lúc chúng ta khẳng định giá trị của tình yêu thương và sự đồng cảm. Tuy nhiên, chuyện gì cũng có thể bị biến tướng khi con người gán cho nó một cái tên nặng nề là “phải làm”. Khi việc làm thiện không còn là lựa chọn chân thành mà trở thành nghĩa vụ, con tim dần chai sạn, ánh sáng bỗng hóa thành gánh nặng.

Khi lòng tốt được quy thành trách nhiệm, nó đặt lên vai người cho những kỳ vọng vô hình. Người nhận bắt đầu cảm thấy “đáng được hưởng”, coi sự hỗ trợ ấy như lẽ đương nhiên. Và khi sự hỗ trợ ấy không đến kịp lúc, họ liền vội vã đổ lỗi, trách móc người cho là “hững hờ” hay “thiếu trách nhiệm”. Từ đó, vô ơn – kẻ thù thầm lặng của mọi thiện chí – âm thầm lớn dần, ngấm sâu vào từng mạch máu của các mối quan hệ.

Vô ơn không chỉ là thái độ “quên mất ơn” hay “không biết trân trọng”, mà sâu xa hơn, đó là biểu hiện của lòng ích kỷ và thiếu thốn lòng biết ơn. Khi chúng ta nghĩ rằng mình “phải cho đi”, chúng ta vô tình cấy vào tâm khảm người nhận tư tưởng về sự phụ thuộc và quyền lợi. Họ nhìn vào lòng tốt như một món nợ, và một khi cảm thấy “món nợ” đó chưa được “trả”, họ không ngần ngại oán trách, thậm chí cắn trả lại bằng sự hờn ghen, giận dữ.

Vậy làm thế nào để giữ cho lòng tốt luôn là nét đẹp tinh khôi, không bị mục ruỗng bởi vô ơn? Trước hết, người cho cần giữ cho tấm lòng mình luôn tự do. Hãy cho mà không tính toán, giúp mà không oán trách, để tình yêu thương luôn được thổi bùng từ sự tự nguyện. Khi trái tim ta thực sự trong sáng, hạt mầm chân thành ấy sẽ gieo vào lòng người khác niềm cảm kích sâu sắc, chứ không phải tư tưởng quyền lợi.

Thứ đến, người nhận cần nhận thức rõ rằng lòng tốt là ân huệ chứ không phải nghĩa vụ. Với mỗi cử chỉ cao cả, hãy khắc ghi sự trân trọng và biết ơn. Một lời cảm ơn chân thành, một ánh mắt trìu mến hay một hành động đáp lại dù nhỏ bé cũng đủ làm ấm lòng người cho. Bởi chính lòng biết ơn là “phẩm giá” của nhân loại, là chất keo kết nối con người với con người.

Cuối cùng, trong mỗi chúng ta, hãy vun đắp một nền văn hóa “cho đi – đón nhận – cảm kích” cân bằng. Đó là khi việc cho đi không khiến người cho kiệt sức, và việc nhận vào không khiến người nhận đòi hỏi thêm. Khi hai bên cùng giữ được lòng tự trọng và tâm hồn rộng mở, vô ơn chẳng còn “đất” để bén rễ, nhường chỗ cho những mối quan hệ thắm đượm tình nghĩa.

Khi lòng tốt vẫn là hành động tự nguyện và lòng biết ơn còn là nét đẹp tự nhiên, con người ta sẽ luôn sống trong sự sẻ chia ấm áp. Và chính từ đó, chúng ta xây dựng được một xã hội nơi tình yêu thương không bị gán nợ, nơi những ân huệ luôn được trân trọng, và lòng người mãi không chai sạn trước gian nan của cuộc đời.

Lm. Anmai, CSsR

 

KHOẢNH KHẮC LẮNG NGHE 

 

Trong dòng chảy vội vã của cuộc đời, đôi khi chúng ta lướt qua nhau chỉ với những câu nói dừng chân vội vã. Nhưng thật ra, giao tiếp không chỉ là truyền tải thông điệp, mà còn là hành trình đặt bước chân vào thế giới nội tâm của người khác. Khi nghe người khác nói, hãy dừng lại hoàn toàn, xóa bỏ mọi suy nghĩ sẵn có và dâng trọn sự tập trung cho từng âm điệu, từng nhịp thở. Chính khoảnh khắc im lặng đó mới là điểm tựa để ta ghi nhận đúng đắn ý kiến và quan điểm của họ.

Giống như người nghệ nhân đẽo gọt tượng gỗ, trước khi vội vã khắc lên ý tưởng của mình, cần khảo sát và thấu hiểu từng thớ gỗ, từng vân gỗ. Việc “làm rõ” không phải là đặt dấu chấm hỏi thô cứng, mà là những câu hỏi nhẹ nhàng như: “Anh/chị có thể chia sẻ thêm về…?”, “Điều đó đối với anh/chị có ý nghĩa như thế nào?”. Những câu hỏi ấy không chỉ giúp bạn nắm rõ dụng ý, mà còn cho đối phương thấy bạn thực sự trân trọng họ.

Khi bạn vội vàng đưa ra quan điểm cá nhân, bạn vô tình biến cuộc trò chuyện thành cuộc thi giành giật lời nói. Thay vì tìm hiểu, ta chuyển sang bảo vệ cái tôi; thay vì thấu cảm, ta chỉ muốn chứng tỏ mình đúng. Hãy tránh cám dỗ ấy bằng cách ghi nhớ: “Chưa làm rõ, đừng vội nói”. Hãy để im lặng kéo dài thêm một nhịp, để lòng người kia đủ rộng mở trước khi bạn bước vào thế giới quan của họ.

Lắng nghe thấu đáo còn là hình thức trao tặng niềm tin. Khi bạn nhất quyết không xen vào cho đến khi đã hiểu tường tận, đối phương sẽ cảm nhận được sự an toàn, sẽ cởi mở hơn trong việc chia sẻ. Và chỉ khi đó, ý kiến của bạn mới có cơ hội được đón nhận — không phải như một công kích, mà như một gợi mở xây dựng.

Lm. Anmai, CSsR

 

LẮNG NGHE TRƯỚC KHI NÓI 

 

Trong hành trình giao tiếp, lắng nghe không chỉ là một khả năng mà còn là một nghệ thuật. Khi ta dành trọn sự chú tâm cho tiếng nói của người khác, ta mang theo mình tấm lòng kính trọng và ý thức trách nhiệm. Ngược lại, vội vàng bày tỏ quan điểm cá nhân như cơn gió cuốn ngang câu chuyện, khiến tâm hồn đối phương chưa kịp mở lòng đã bị át tiếng. Lắng nghe trước khi nói là tấm gương phản chiếu sự tôn trọng và bao dung trong mỗi con người.

Giống như người thợ khắc đá trước khi chạm trổ, phải khảo sát bề mặt, đo đạc từng thớ vân; lắng nghe đòi hỏi chúng ta thu hết mọi giác quan để dò tìm ý tưởng, cảm xúc và giá trị ẩn giấu đằng sau lời nói. Trong im lặng, ta nhìn thấy động lực, nỗi niềm, và cả những ngụ ý chưa thành lời. Phân tích kỹ càng trước khi diễn giải chính là cách ta trả lại cho câu chuyện sự nguyên vẹn vốn có, thay vì áp đặt tiếng nói riêng lên từng mảnh ghép mong manh.

Trước hết, hãy hỏi và xác nhận: “Ý anh/chị là…?”, “Anh/chị có thể giải thích thêm…?”—những câu hỏi nhẹ nhàng ấy sẽ mở ra con đường thấu hiểu. Việc làm rõ quan điểm của người khác không chỉ giúp ta nắm chính xác bản chất vấn đề, mà còn nuôi dưỡng niềm tin, vun vén mối liên kết. Chính khi đã hiểu rõ, ta mới có thể đóng góp ý kiến mang tính xây dựng, thay vì vô tình đặt dấu chấm hết cho cuộc đối thoại.

Lắng nghe sâu sắc còn là phép thử của lòng kiên nhẫn và sự khiêm tốn. Nó đòi hỏi ta gác lại cái tôi, cho phép mình bị chệch nhịp với dòng suy nghĩ ban đầu. Khi vượt qua được ranh giới của bản ngã, ta khám phá được kho tàng tư duy chưa từng thấy, và bồi đắp nên những giải pháp kết tinh từ nhiều góc nhìn.

Hãy để mỗi cuộc trò chuyện là một buổi dạ tiệc tinh thần, nơi món chính không phải là lời nói của bạn, mà là sự hòa quyện tiếng lòng của những người đối diện. Lắng nghe trước khi nói — chính là lẽ sống sâu sắc, nơi giá trị chân thành và tôn trọng được tỏa sáng trong từng nhịp đập của giao tiếp.

Lm. Anmai, CSsR

 

Công việc mỗi ngày đã đủ làm tôi mệt mỏi rồi. Từng con chữ chạy đua với thời gian, từng bước chân vội vã trên đường đời, từng trách nhiệm dồn dập không tên — chúng ngốn trọn năng lượng, tâm trí và cả những khoảng lặng trong tôi. Tôi chỉ mong một ngày trôi qua yên ổn, có thể thở ra một hơi nhẹ nhõm vào cuối ngày, thế là đủ. Vậy nên, thành thật xin lỗi: tôi không còn dư thời gian để sống theo kỳ vọng của ai khác.

Tôi không phải là một bộ phim truyền hình dài tập để ai cũng có quyền bấm xem và đòi hỏi cốt truyện vừa ý mình. Tôi không thể rải hoa cho mọi lời đánh giá, không thể vỗ tay theo mọi nhịp vỗ của người đời. Cuộc sống này đã đủ phức tạp rồi, tôi không muốn biến nó thành một cuộc thi làm hài lòng thiên hạ. Tôi sống là để bình an với chính mình, chứ không phải chạy theo ánh mắt ai đó.

Đừng ai bắt tôi phải giải thích vì sao tôi sống thế này, nghĩ thế kia, chọn điều nọ hay từ chối điều kia. Tôi không nợ ai một lời trình bày. Những người hiểu tôi thì tôi biết ơn, những người ghét tôi — xin mời cứ ghét tiếp, chẳng ảnh hưởng gì đến bữa cơm tôi ăn hay giấc ngủ tôi cần. Ai đồng hành thì cảm ơn vì đã bên tôi trong sự hiểu và thương. Ai rẽ lối thì cứ đi, tôi không níu, cũng chẳng trách.

Cuộc đời không dài để mỗi ngày tôi phải đứng trước toà án dư luận mà bào chữa cho chính mình. Tôi cũng không có hợp đồng ràng buộc nào với thế giới để cam kết phải trở thành “người được yêu thích nhất”. Tôi chọn là chính tôi, trong mọi sự thiếu sót, vụng về, nhưng chân thành và không giả tạo.

Có thể tôi không hoàn hảo. Có thể tôi không dịu dàng với mọi người, không dễ chịu trong mắt kẻ thích phán xét. Nhưng tôi đủ tử tế để không làm hại ai, và đủ mỏi mệt để không muốn đôi co. Tôi không đi tìm người đồng ý, chỉ cần người hiểu và tôn trọng.

Vậy nên… xin lỗi, tôi không có thời gian sống vừa lòng thiên hạ.
Ai hiểu thì cảm ơn.
Ai ghét cũng kệ nha.
Tôi vẫn sống tốt. Vẫn cười. Vẫn bước tiếp. Vẫn là tôi.

Lm. Anmai, CSsR

 

ÂM THANH CỦA LÒNG TRI ÂN VÀ SỰ HỐI HẬN

 

Trong hành trình cuộc đời, có những lời nói mang sức nặng vô hình – vừa là lời xin lỗi cứu vãn một mối quan hệ, vừa là lời cảm ơn thắp sáng niềm vui. Không chỉ nội dung, mà thời khắc phát ra mỗi âm thanh ấy mới thật sự quyết định giá trị của nó. Một lời “cảm ơn” vang lên kịp lúc giống như nắng mai xuyên qua mây mù, làm ấm lòng người tặng quà yêu thương. Ngược lại, lời “xin lỗi” muộn màng có thể chạm tới tai, nhưng không đủ lực để xoa dịu vết thương đã khép miệng.

Thật ra, nói đúng lúc không chỉ là chu đáo, mà còn là tôn trọng cảm xúc lẫn nhau. Khi bạn cảm nhận được niềm vui của ai đó, hãy gửi lời biết ơn ngay trước khi khoảng lặng xen lẫn lo âu. Một ánh mắt khích lệ, một tiếng cảm ơn nhẹ nhàng ngay giữa khoảnh khắc trân quý sẽ khiến người kia biết rằng công sức và tình cảm họ trao đi không hề lãng phí. Ngược lại, lời “xin lỗi” đặt đúng vào phút họ còn đong đầy hy vọng sẽ như cơn mưa rào giữa mùa hạn hán – làm dịu khô nứt của niềm tin, cứu thoát họ khỏi nỗi đau bị bỏ rơi.

Tuy nhiên, có những trường hợp lời nói tuy kịp thời nhưng không đủ “liều lượng” cần thiết, khiến người nghe chỉ thoáng chạm mà không đủ sâu đọng. Khi lời cảm ơn chỉ vang lên qua loa, thiếu sự trân trọng, người nhận có thể không nhận ra giá trị của tình cảm bạn dành cho họ. Tương tự, lời xin lỗi hời hợt hay vội vã khiến người ta nghi ngờ sự thành tâm. Vì vậy, hãy căn chỉnh âm lượng và ngữ điệu: đủ to để họ nghe thấy trái tim bạn rung động, nhưng đủ nhẹ để không tạo áp lực.

Chính sự kịp thời và vừa đủ ấy góp phần xây dựng chữ tín và sự kết nối giữa người với người. Khi bạn luôn biết chọn đúng “thời khắc kim cương” để nói lời tri ân, bạn gieo mầm yêu thương và lòng biết ơn lâu bền. Khi bạn dám thổ lộ sự hối hận ngay khi nhận ra lỗi lầm, bạn khẳng định phẩm giá và tôn trọng đối phương. Trong kho tàng lẽ sống, những lời nói đúng lúc chính là viên ngọc sáng nhất, bởi chúng không chảy theo dòng thời gian vô định, mà lặng lẽ neo bến hạnh phúc nơi trái tim.

Lm. Anmai, CSsR

 

CÁCH TẬP TRUNG VÀO CHÚA KHI LÀM VIỆC

 

Thánh Phanxicô Salêsiô đã để lại cho chúng ta những chỉ dẫn quý giá về cách duy trì sự hiện diện của Chúa ngay giữa những bận rộn thường nhật. Đối với nhiều người, công việc và các hoạt động thường nhật có vẻ như là những chướng ngại vật khiến họ không thể dành thời gian cho Chúa. Tuy nhiên, thực tế là chúng ta hoàn toàn có thể cầu nguyện và giữ mình luôn hướng về Chúa ngay cả khi đang tất bật với công việc.

Nhiều người có quan niệm rằng sự hiện diện của Chúa chỉ có thể cảm nhận được trong bốn bức tường của nhà thờ, và nếu muốn cầu nguyện, họ phải tìm đến một nơi thánh thiêng, tĩnh lặng. Nhưng các thánh nhân, trong đó có Thánh Phanxicô Salêsiô, đã nhiều lần khẳng định rằng sự hiện diện của Chúa không bị giới hạn bởi không gian hay thời gian. Chúa luôn hiện diện bên chúng ta, ngay cả trong những công việc đời thường nhất.

Thánh Phanxicô Salêsiô đã chia sẻ một hình ảnh rất gần gũi để giúp chúng ta hiểu rõ hơn cách cầu nguyện khi làm việc. Ngài viết trong tác phẩm 'Giới thiệu về Đời sống Thánh thiện' rằng: "Hãy bắt chước một đứa trẻ, một tay nắm chặt tay cha mình, còn tay kia thì hái những quả dâu tây hay quả mâm xôi đen ven đường. Như thế, ngay khi bạn đang thu thập và sử dụng những của cải của thế gian này bằng một tay, hãy luôn để tay kia nắm chặt trong Tay Cha Trên Trời của bạn. Thỉnh thoảng, hãy ngước nhìn lên và tự hỏi: 'Ngài có hài lòng với những gì con đang làm không?'"

Qua hình ảnh này, Thánh Phanxicô nhắc nhở chúng ta rằng, mặc dù đôi tay chúng ta đang bận rộn làm việc, nhưng trái tim vẫn có thể hướng về Chúa. Không phải chúng ta tách rời khỏi thế gian để cầu nguyện, mà là hòa mình vào đời sống nhưng vẫn luôn gắn kết với Thiên Chúa. Đó chính là nghệ thuật cầu nguyện giữa dòng đời, giữa những lo toan và công việc hằng ngày.

Thánh Phanxicô Salêsiô cũng đưa ra những lời khuyên thực tế cho những ai muốn cầu nguyện khi làm việc. Ngài nói: "Khi công việc của bạn không đòi hỏi sự tập trung cao độ, hãy để trái tim bạn hướng về Chúa nhiều hơn là vào công việc ấy. Còn khi công việc đòi hỏi sự chú ý hoàn toàn, hãy thỉnh thoảng dừng lại và hướng về Chúa, giống như những người lái tàu đang điều khiển con tàu qua vùng biển rộng, thỉnh thoảng họ nhìn lên bầu trời để xác định phương hướng, thay vì chỉ nhìn xuống những con sóng dữ dội bên dưới."

Điều này có nghĩa là chúng ta không cần phải đọc những lời kinh dài hay cầu nguyện bằng những câu chữ phức tạp khi đang làm việc. Đôi khi, chỉ cần một cái nhìn nội tâm, một tiếng thở dài hướng về Chúa, hay một ý nghĩ dâng hiến công việc đang làm cho Chúa, cũng đủ để duy trì mối liên kết thiêng liêng với Ngài.

Thánh Phanxicô Salêsiô cũng nhấn mạnh rằng Chúa luôn hiện diện trong từng giây phút của đời sống chúng ta. Ngài nói: "Chúa sẽ làm việc với bạn, trong bạn và vì bạn, và công việc của bạn sẽ được ban phước." Điều này có nghĩa là ngay cả khi chúng ta bận rộn, Chúa vẫn đồng hành cùng chúng ta. Ngài không bỏ rơi chúng ta mà luôn ở đó, đón nhận những ý hướng tốt lành và sự hiến dâng của chúng ta.

Vậy làm thế nào để thực hành nghệ thuật cầu nguyện khi làm việc? Câu trả lời nằm ở chỗ thay đổi cách chúng ta nhìn nhận công việc. Thay vì xem công việc là một gánh nặng, chúng ta hãy xem đó là một cơ hội để dâng lên Chúa những cố gắng, những nỗ lực của mình. Mỗi khi bắt đầu một công việc, hãy dâng nó lên cho Chúa bằng một lời nguyện đơn giản như: "Lạy Chúa, con dâng công việc này cho Ngài. Xin hãy hiện diện và hướng dẫn con trong từng hành động." Khi hoàn thành công việc, hãy cảm tạ Chúa vì đã cho chúng ta đủ sức khỏe, đủ trí tuệ để hoàn thành nhiệm vụ.

Ngoài ra, Thánh Phanxicô Salêsiô còn khuyên chúng ta hãy biết nghỉ ngơi trong Chúa. Khi cảm thấy mệt mỏi, hãy dừng lại vài giây, nhắm mắt lại và thầm thì với Chúa: "Lạy Chúa, xin ban cho con sức mạnh và sự bình an để tiếp tục công việc này." Đó chính là những khoảnh khắc cầu nguyện ngắn ngủi nhưng đầy ý nghĩa, giúp chúng ta kết nối với Chúa ngay giữa dòng chảy công việc.

Một cách khác để tập trung vào Chúa khi làm việc là luôn có những câu kinh ngắn gọn, dễ nhớ. Chẳng hạn, "Lạy Chúa Giêsu, con tín thác vào Ngài" hay "Lạy Chúa, xin giúp con hoàn thành công việc này theo Thánh Ý Ngài." Những lời nguyện đơn sơ nhưng đầy quyền năng này sẽ giúp ta luôn giữ Chúa trong tâm trí mình, ngay cả khi đang vội vàng với công việc.

Tóm lại, nghệ thuật tập trung vào Chúa khi làm việc không chỉ là vấn đề về thời gian hay không gian, mà là vấn đề của trái tim. Trái tim chúng ta có thể luôn hướng về Chúa, ngay cả khi đôi tay đang bận rộn. Như đứa trẻ nắm chặt tay cha mình, chúng ta cũng hãy nắm lấy tay Chúa và bước đi giữa cuộc đời, để từng hành động, từng suy nghĩ đều trở thành những lời cầu nguyện âm thầm và liên tục dâng lên Ngài. Đó chính là cách sống một đời sống thánh thiện ngay giữa trần thế.

 

Lm. Anmai, CSsR

 

 

THẲNG THẮN VÀ TRÂN TRỌNG 

 

Trong cuộc sống, mỗi chúng ta đều nhiều lần phải nhờ người khác giúp đỡ, từ cử chỉ nhỏ nhặt như xin mượn cây bút đến những việc hệ trọng như nhờ tư vấn hay hỗ trợ công việc. Mỗi lời nhờ vả đều gói ghém niềm tin và sự mong đợi, đồng thời hé lộ thái độ của chúng ta với thời gian và công sức của người khác. Khi ta hỏi “Bạn có thời gian không?”, ẩn chứa phía sau là sự do dự pha lẫn nỗi sợ “làm phiền”, nhưng cũng vô tình đặt người được hỏi vào vị thế phải cân đo đong đếm hữu ích của mình. Một lời thăm dò như vậy thường khiến cuộc trò chuyện dừng lại ở “có” hay “không”, chứ không dẫn đến kết quả cụ thể nào.

Thực tế cho thấy, ai trong chúng ta cũng có những công việc bận rộn, những lịch trình chi chít và những ưu tiên phải cân nhắc. Thay vì để người khác phải tự hỏi xem “Liệu tôi có rảnh để giúp không?”, hãy bắt đầu bằng thông tin rõ ràng: “Mình đang cần bạn giúp đọc và góp ý bài trình bày dài năm trang trước chiều mai.” Sự trực tiếp ấy không chỉ tiết kiệm thời gian cho cả hai, mà còn thể hiện sự tôn trọng thái độ chuyên nghiệp và trách nhiệm của bạn đối với người được nhờ. Bạn không giao cho họ gánh nặng về “thời gian”, mà trao cho họ cơ hội hiểu ngay câu chuyện và đánh giá xem có thể hỗ trợ thế nào.

Khi bạn thẳng thắn trình bày nhu cầu, người nhận lời nhờ dễ dàng hình dung quy mô công việc, thời gian cần bỏ ra, và mức độ ưu tiên so với những việc họ đang đảm trách. Từ đó, họ có cơ sở nói “có” hay “không” một cách dứt khoát và có trách nhiệm. Nếu khả năng cho phép, họ sẽ sắp xếp để giúp bạn; nếu không, họ sẽ cho bạn biết sớm để bạn tìm giải pháp khác. Như thế, bạn giữ được chữ tín với người khác và tránh những khoảnh khắc chờ đợi mệt mỏi.

Còn khi bạn chỉ hỏi chung chung về thời gian, có thể nhận được câu trả lời “có” để lịch sự, nhưng câu trả lời đó lại thường dẫn đến ám ảnh “mình có giúp được không?”, khiến cả hai chung sống trong sự lưỡng lự. Người giúp không dám đảm bảo chất lượng, bạn cũng không yên tâm về kết quả. Khoảng trống mập mờ đó dễ tạo ra hiểu lầm, tổn thương và ảnh hưởng đến niềm tin lẫn nhau. Ngược lại, bằng việc nói rõ “tôi cần bạn làm A, B, C trong khoảng thời gian X”, bạn đang thiết lập nền tảng cho một cam kết minh bạch.

Thẳng thắn không đồng nghĩa với bất lịch sự hay áp đặt, mà chính là biểu hiện cao nhất của sự tôn trọng. Khi bạn cho người khác thấy mình đánh giá cao thời gian và công sức của họ, bạn cũng tự nhắc bản thân phải cân nhắc từng yêu cầu, không nhờ vặt một cách vô tội vạ. Người nhận lời sẽ trân quý hơn và sẵn lòng giúp đỡ với tâm thế tích cực, vì họ hiểu rõ điều mình đồng ý làm. Từ đó, mọi mối quan hệ sẽ trở nên chân thành và hiệu quả hơn, tạo nên một nền văn hóa sẻ chia dựa trên trách nhiệm và niềm tin.

Hãy để mỗi lời nhờ vả là một minh chứng cho phong thái trưởng thành: không do dự vòng vo, không khiến người khác trở thành “giám khảo thời gian” của bạn. Thay vào đó, hãy cất lên lời mời gọi cụ thể, để họ có đủ thông tin cân nhắc, đủ tôn trọng để sẵn lòng hỗ trợ, và đủ tự tin để khẳng định cam kết. Khi đó, chính bạn cũng sẽ nhận lại sự chuyên nghiệp, lòng nhiệt thành và kết quả xứng đáng nhất.

Lm. Anmai, CSsR