Câuhỏi:
Con có một người bạn đang học đạo để trở lại Công Giáo.Anh bạn muốnkết hôn với một người Công Giáo.Anh ta đã kết hôn với một người không Công Giáo ở Việt Nam và đã ly dị. Con nghe nói về Đặc Ân thánh PhaoLô áp dụng cho những hôn nhân giữa hai người không rửa tội. Xin cha giải thích giùm cho con.Thành thật cám ơn cha.
NNH.
Trảlời:
Đặc Ân thánh Phaolô được trình bày trong Giáo Luật điều 1143, 1144, 1145, 1146 và 1147. Đặc Ân nầy bắt nguồn từ thư thứ 1 thánh Phaolô gửi cho tín hữu Corinto 7:12-16. Ngài viết rằng trong trường hợp hôn nhân tự nhiên giữa hai người không rửa tội (2 non-baptized persons), khi một trong hai người được rửa tội (baptized), người không rửa tội (non-baptized party) được phép xa lìa người mới theo đạo. Và người mới trở lại đạo không còn bị ràng buộc bởi hôn nhân đó nữa, và được tự do kết hôn với một người đã được rửa tội (baptized person).
Giáo Hội dựa theo đặc ân mà thánh Phaolô đã phán dạy và áp dụng cho người mới theo đạo được kết hôn với người Công Giáo, sau khi hoàn tất thủ tục. Đi xa hơn, điều 1147 còn nói thêm trong những trường hợp nghiêm trọng (grave cause), Giáo Quyền địa phương có thể cho phép người mới rửa tội được kết hôn với người không Công Giáo (baptized non-Catholic or non-baptized), với điều kiện là những đòi hỏi về hôn nhân hỗn hợp (mixed marriage) phải được chu toàn.
Đặc ân thánh Phaolô ít được áp dụng ở những nước như ở Mỹ, vì nhiều người đã được rửa tội (Công Giáo hoặc Tin Lành). Nhưng nơi các xứ Truyền Giáo như Viet Nam, đăc ân nầy có cơ hội được áp dụng nhiều hơn, vì phần lớn dân chúng ở đó không được rửa tội. Thể thức áp dụng đặc ânnầymau chóng hơn thể thức của “formal case” mà vẫn thường được áp dụng. Sau đây là khác biệt giữa Đặc Ân thánh Phaolô và tiêu hôn (Pauline privilege and annulment). Đặc Ân thánh Phaolô hủy bỏ (dissolve) một hôn nhân tự nhiên (khác với hôn nhân Công Giáo là Bí Tích). Tiêu hôn là quyết định xác quyết một hôn nhân không thành tựu (valid) ngay từ lúc đầu.
Bị đơn (respondent) sẽ nhận được những câu hỏi (interpellation) và yêu cầu trả lời. Khó khăn liên lạc có thể xảy ra khi bị đơn còn ở Viet Nam. Cần phải thông báo và giải thích để họ hiểu, thông cảm và vui lòng trả lời các câu hỏi.Nếu có một linh mục hoặc một người bạn Công Giáo ở Viet Nam trực tiếp liên lạc với bị đơn ở Việt Nam thì sẽ dễ dàng hơn. Điều luật 1144.2 nói thêm là trong trường hợp đặc biệt Bản Quyền sở tại có thể miễn chuẩn việc chất vấn nầy.
Tóm lại sau đây là những điều cần thiết để áp dụng Đặc Ân thánh Phaolô.
1. Hôn nhân giữa hai người không rửa tội (between two non-baptized persons).
2. Một người trở lại đạo, rửa tội, và chuẩn bị kết hôn với một người Công Giáo.
3. Chất vấn bị đơn không rửa tội (đã ly dị) để chứng minh người nầy chưa bao giờ được rửa tội, và không có ý định sống chung với người trở lại Công Giáo.
Những hồ sơ cần thiết:
1. Mẫu đơn (petition)xin nơi Linh mục, thầy Sáu. Các ngài sẽ hướng dẫn điền đơn và ký dưới mẫu đơn với tính cách là luật sư của nguyên đơn.
2. Bán sao chứng nhận hôn nhân của nguyên đơn và bị đơn (marriage certificate of petitioner and respondent).
3. Bán sao chứng minh ly dị giữa nguyên đơn và bị đơn (divorce degree of petitioner and respondent).
4. Giấy chứng nhận rửa tội của nguyên đơn,nếu đã rửa tội.
5. Giấy chứng nhận rửa tội của người sắp kết hôn (baptismal certificate of fiancé/fiancée).
Tôi nghĩ nếu Đặc Ân thánh Phaolô được áp dụng khi có thể, sẽ giúp giải quyết nhiều vụ án (causa) hôn phối nhanh chóng hơn và đỡ tốn công sức hơn.
Lm. P.X. Nguyễn Ngọc Tâm, JCL.