(Judg 9:6-15; Mt 20:1-16)

Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu ví Nước Trời như một gia chủ mướn thợ vào làm vườn nho của mình. Ông thỏa thuận với thợ lương công nhật là một đồng một ngày. Sau đó, ông trở ra và kêu gọi nhiều thợ nữa vào làm vườn nho với những giờ khác nhau. Chiều đến, khi trả công, các người làm việc sớm than trách vì ông trả những người đến làm sau bằng họ. Gia chủ tuyên bố ông đã công bằng trả cho họ những gì ông và họ đã thỏa thuận; họ không có quyền ngăn cản ông thương xót và rộng lượng cho những người làm việc sau.

Có lẽ nhiều người cũng không hiểu tại sạo ông chủ lại có sự bất công khi trả lương cho thợ. Chúng ta phải hiểu ý nghĩa của dụ ngôn. Trước hết, dụ ngôn muốn nói lên lòng quảng đại của ông chủ, tức là Thiên Chúa đối với dân ngoại, những kẻ được gọi vào làm vươn nho, tức là Hội thánh vào giờ sau hết (17 giờ). Đối với những người này Thiên Chúa cũng ban cho họ mọi quyền lợi và đặc ân như người Do thái, những kẻ đã được gọi từ đầu (họ được thuê từ sáng). Để dễ hiểu và gần gủi hơn, nhiều người trong chúng ta sinh ra trong gia đình có đạo được cha mẹ đưa tới nhà thờ rửa tội từ lúc 1 tháng tuổi, từ giây phút đó chúng ta được tham dự vào vướn nho của Giáo hội và chúng ta sẽ được nhận lãnh hồng ân của Thiên Chúa. Tuy vậy một người khác, có thể 30 hay 60 tuổi, thậm chí lúc hấp hối mới ăn năn trở lại, lúc này họ cũng được hưởng hồng ân của Thiên Chúa như chúng ta. Theo lẽ công bằng tự nhiên chúng ta ganh tị. Tuy nhiên, lý lẽ của tình thương nhiều khi không công bằng với lý lẽ của công bằng. Trong gia đình, cha mẹ lo cho con cái không phải vì lý lẽ công bằng, theo đúng công lao của chúng nhưng theo lý lẽ tình thương. Có thể một đứa con bệnh tật yếu đuối chẳng làm gì được cho gia đình nhưng lại được chăm sóc nhiều hơn. Nếu cha mẹ trong gia đình lại cư xử với con cái theo lý lẽ công bằng thì không biết con cái sẽ ra sao?. Chúa cũng cư xử với chúng tôi như thế. Nếu Chúa xử theo công bằng thì không biết chúng ta sẽ ra sao?

Câu chuyện Tin mừng này còn ngụ ý rằng Thiên Chúa làm gì cho ai, cũng là bởi tình thương mà thôi: “Tôi muốn cho người vào làm sau chót được bằng bạn.”, người ta phải tôn trọng cách xử sự của Người: “Chẳng lẽ tôi lại không có quyền được tuỳ ý sử dụng của cải tôi sao?”. Kẻ không chấp nhận việc người tỏ tình thương như thế, kẻ ấy mắc tội ghen tỵ. Khi người ta đặt nặng các ơn ban hơn là tình yêu ban ơn, cũng là hơn chính Đấng thương yêu, thì người ta không yêu mến mà chỉ ích kỷ thôi!.

Qua dụ ngôn người làm vườn nho chúng ta thấy rằng: Thiên Chúa không chỉ công bằng, vì Ngài đã trả công đúng như đã thoả thuận, nhưng còn rất giàu lòng yêu thương (1Ga 4,16). Ngài yêu thương và quan tâm đến con người, đặc biệt là những người có hoàn cảnh khó khăn, kém may mắn. Hay nói đúng hơn, Thiên Chúa mong muốn tất cả mọi người đều làm việc trong vườn nho của Chúa, để được hưởng hạnh phúc Nước trời.

Phần chúng ta, chúng ta theo Chúa không phải vì sự thoả thuận hay được trả công nhiều hay ít. Nhưng theo Chúa là vào làm vườn nho cho Chúa, là tin tưởng vào sự công bằng và tình thương của Ngài, để rồi trong đời sống chúng ta biết cố gắng hằng ngày làm việc cho vườn nho của Chúa.

Vậy để trở nên giống Chúa Kitô, chúng ta phải sống theo tinh thần Tân ước, không chỉ chú ý đến công bằng mà nhất là chú ý đến bác ái. Đối với Chúa, đức công bằng chưa đủ, vì như thế chúng ta còn đang sống trong tinh thần Cựu ước, vì Cựu ước chưa được hoàn hảo. Chính vì vậy mà dụ ngôn hôm nay nhắc nhở chúng ta là phải chú trọng tới tình yêu đối với Chúa và đối với tha nhân. Từ nay chúng ta đừng phân bì với nhau, mà hãy để cho Chúa hành động theo ý Ngài, vì Thiên Chúa ban ơn cho ta không phải vì công lao của ta mà vì tình thương của Ngài.

Lạy Chúa, tình yêu Chúa vượt qua mọi tính toán của con, xin cho con có một tình yêu như Ngài, để con không dừng lại ở quyền lợi, nhưng dừng lại ở chính con người để biết yêu thương.

Lm Giuse Hồ Quang Hân, SDB