Theo tiếng Hy-lạp, danh từ môn đệ, mathetês, đến từ động từ học hỏi, người môn đệ là người học hỏi từ Thầy mình. Người môn đệ là người “đi theo” Chúa Giêsu, lắng nghe và tuân giữ Lời Người.

Tông đồ là những môn đệ được tuyển chọn kỹ để làm “cán bộ”. Điều kiện được tuyển chọn là:

1.Đã từng sống với Chúa Giêsu và chứng kiến việc Ngài chết và sống lại.

2.Danh từ tông đồ, apóstolos, đến từ động từ sai đi, tông đồ là “người được sai đi”, để loan báo Tin Mừng sống lại ấy. Luca dành riêng danh hiệu “tông đồ” cho nhóm tông đồ 12 vì chỉ có họ mới hội đủ hai điều kiện này.

Tin mừng hôm nay thuật lại việc Chúa Giê-su thức suốt đêm cầu nguyện để chọn mười hai tông đồ là những người dám hy sinh để xây dựng Giáo hội mà Ngài sắp thiết lập. Điều này chứng tỏ việc tuyển chọn các Tông đồ rất quan trọng, vì các ngài tiếp tục sứ mệnh của Đức Giêsu ở trần gian. Chúa gọi và chọn họ chứ họ không cho mình được chọn hoặc tự ứng cử, nghĩa là Chúa ở một vị thế cao hơn, Chúa là trung tâm chứ không phải họ được quyền lấy mình làm chuẩn; như thế điều kiện đầu tiên để trở thành Tông đồ là do Chúa chọn. Các môn đệ lại với Ngài, nghĩa là họ phải được tách ra khỏi đám đông và đến; như thế, điều kiện thứ hai là khi được gọi, họ phải được tách riêng ra, nghĩa là phải có sự thay đổi đời sống nên tốt hơn.

Chúa Giêsu đã chọn các môn đệ của Ngài theo những tiêu chuẩn bất ngờ nhất. Nhìn vào danh sách những người được chọn, chúng ta chẳng thấy có gì nổi bật nơi họ, nếu xét theo tiêu chuẩn của con người như khôn ngoan, đạo đức, bằng cấp, nổi tiếng, quyền thế, giầu có … Chẳng những thế, họ còn là những người yếu đuối, tội lỗi, và tính tình rất khác nhau: Một Phêrô yếu đuối vừa mạnh dạn tuyên xưng sẽ không bao giờ bỏ Chúa, lại chối Chúa 3 lần trong đêm đó. Một Matthew thu thuế bị coi là người tội lỗi và kẻ thù của người Do-thái lại được Chúa chọn để ở chung với Simon biệt danh là Quá Khích. Sở dĩ có biệt danh này vì ông là người bảo thủ, rất ghét đế quốc Rôma và có thể ám sát những người làm tay sai cho họ. Và một Giuđa Iscarioth, mà Người biết trước sẽ trở thành kẻ phản bội. Mười hai Tông đồ đã được Ngài chọn làm cộng sự viên thân tín nhất và đặt làm cột trụ Giáo hội, không phải là bậc tài ba xuất sắc, cũng không phải là thành phần ưu tú thuộc giai cấp thượng lưu trong xã hội; trái lại họ chỉ là những dân chài quê mùa dốt nát miền Galilê, có người xuất thân từ hàng ngũ thu thuế là hạng người thường bị khinh bỉ.

Tuy nhiện, sau khi đã chọn xong, Chúa Giêsu bắt đầu huấn luyện các ông bằng những lời dạy dỗ và gương sáng của chính Ngài. Các ông phải hy sinh từ bỏ nghề nghiệp và gia đình để đi theo Chúa và sống với nhau, học những lời giảng dạy của Ngài, trừ quỉ và chữa lành.

Cộng đoàn thân mến, lịch sử ơn cứu rỗi đã được khởi đầu và tiếp diễn bằng những cuộc tuyển chọn. Tất cả những sự lựa chọn của Thiên Chúa đều bất ngờ, vượt trên những tiêu chuẩn lựa chọn thông thường của con người. Từ mười hai người thất học, Chúa Giêsu đã xây dựng Giáo hội của Ngài. Nền tảng của Giáo hội không phải là sức riêng của con người mà là sức mạnh của Đấng đã hứa "Thầy sẽ ở cùng các con mọi ngày cho đến tận thế." Suy niệm về việc Chúa Giêsu tuyển chọn 12 tông đồ của Ngài, chúng ta được mời gọi để nhận ra thân phận yếu đuối bất toàn của chúng ta, đồng thời nói lên niềm xác tín tuyệt đối và tình yêu của Ngài.

Chúng ta hãy noi gương nơi Chúa Giê-su thường xuyên cầu nguyện, nhất là trước khi làm một việc gì quan trọng. Ta hãy cầu nguyện cho ơn gọi của chính mình. Xin cho ta luôn hợp tác với Chúa, để ơn gọi của ta ngày càng triển nở tốt đẹp.

Chúng ta cầu nguyện cho Đức Giáo hoàng đang tiếp nối sứ vụ của Thánh Phê-rô, cầu nguyện cho các Giám mục đang tiếp nối sứ vụ của các Tông đồ, và cầu nguyện cho các Linh mục là đại diện của Giám mục trong việc chăm sóc và điều khiển dân Chúa. Ý nghĩa này khơi dậy cho người Kitô hữu có lòng yêu mến, vâng phục và trung thành với Đấng Bản quyền của mình trong Hội thánh, và nhiệt tình góp phần mình vào việc xây dựng và phát triển Hội thánh.

Lm Giuse Hồ Quang Hân,SDB