Ngày 24/08: Thánh Batôlômêô, tông đồ - Chúa tìm tôi hay tôi tìm Chúa (Ga 1,45-51)
Đây đích thật là một người Ít-ra-en,
lòng dạ không có gì gian dối.
Thánh Batôlômêô, tông đồ, lễ kính (Ga 1,45-51)
- Bài Tin mừng cho biết đang lúc Chúa định đi Galilê thì gặp ông Philipphê là người đồng hương với Anrê và Phêrô. Chúa liền gọi ông đi theo Người. Rồi ông Philipphê lại đi tìm gặp ông Nathanael (Bartôlômêô) và giới thiệu Chúa Giêsu cho ông ta, nhưng ông này không đếm xỉa gì. Đến khi ông ta nghe Chúa Giêsu khen mình thì bỡ ngỡ hỏi: “Làm sao Ngài biết tôi?” Chúa đáp: “Trước khi Philipphê gọi anh, tôi đã thấy anh ngồi dưới gốc cây vả”. Ông Nathanael hết sức cảm phục tin tưởng Chúa và ông đã đi theo Người.
- Bài Tin mừng hôm nay là phần kết thúc việc Chúa gọi các môn đệ đầu tiên. Người được kêu gọi lần này là Nathanael quê tại Cana miền Galilê. Ông được Chúa kêu gọi làm môn đệ đồng thời với Philipphê là người dẫn lối cho mình. Buổi đầu được giới thiệu, ông còn hồ nghi đôi chút vì ông cho rằng: “Nazareth có gì là tốt đâu”, vì thực sự Kinh thánh Cựu ước chưa hề nói tới Nazareth một lần nào. Cho nên, khi nghe người bạn giới thiệu Chúa Giêsu quê Nazareth ông tỏ ra ngại ngùng như thế. Nhưng khi cảm nghiệm được sự hiểu biết siêu nhiên đặc biệt của Chúa Giêsu về đời tư của ông thì ông đã nhận ra Chúa Giêsu là “Con Thiên Chúa”(Ga 1,49). Từ đó Nathanael là môn đệ Chúa thực thụ.
- Cần người giới thiệu để theo Chúa
Chúa đã gọi ông Philipphê một cách trực tiếp, nhưng Chúa lại gọi ông Nathanael cách gián tiếp qua trung gian ông Philipphê. Như vậy, ơn gọi làm Kitô hữu hay ơn gọi tu trì, đôi khi được Chúa gọi trực tiếp qua sự thôi thúc trong lòng, nhưng có lúc cũng cần đến những người khôn ngoan, những người đi trước, cha xứ... hướng dẫn và giới thiệu chúng ta đến với đạo hay đến với đời tu. Cũng như Philipphê khi đã gặp được Chúa, thánh nhân đã đi giới thiệu cho Nathanael và dẫn Nathanael đến với Chúa. Chúng ta cũng vậy, sứ vụ của mọi Kitô hữu chúng ta là truyền giáo cho bất cứ những ai chưa nhận biết Chúa, giới thiệu về Chúa cho họ và đưa họ đến với đức tin.
- Nhưng cần phải tránh thành kiến
Sau khi Chúa gọi, Philipphê đã đến gặp Nathanael và giới thiệu Chúa cho ông này. Nathanael là người thường “ngồi dưới gốc cây vả”. Kiểu nói “ngồi dưới gốc cây vả” có nghĩa là người thích tìm hiểu Thánh kinh. Nathanael tìm hiểu Kinh thánh, nhưng bị giam hãm trong những thành kiến cũ nên không tin rằng từ Nazareth có thể xuất hiện một thứ gì hay được. Mặc dù đã từng “ngồi dưới gốc cây vả” mà nghiền ngẫm sách thánh, nhưng Nathanael không tìm gặp được Đấng Cứu Thế, bởi mang nặng thành kiến, thành kiến về địa danh Nazareth tầm thường nhỏ bé.
Không thể dùng thành kiến mà đánh giá con người hay vấn đề được, bởi vì thành kiến chỉ là một nhận định cục bộ từ một vài trường hợp cá biệt. Không phải vì đã có một vài trường hợp đã xảy ra như thế rồi kết luận rằng tất cả mọi trường hợp đều sẽ phải xảy ra như vậy. Thế nhưng con người lại rất dễ nhiễm thành kiến và thường xét đoán theo thành kiến.
- Cần có sự gặp gỡ với Chúa
Chúng ta thấy thái độ của Nathanael trước và sau cuộc gặp gỡ Chúa thì khác hẳn. Trước khi gặp Chúa, Nathanael vẫn mang trong mình cái biết và cái thành kiến của một xã hội đã nắn đúc lên trong tư tưởng Ngài và không thể thoát ra được. Ngồi dưới gốc cây vả, ông vẫn tìm kiếm trong vô vọng về những gì dân Do thái dựng nên trong đầu ông về một Đức Giêsu quyền lực và phải phát xuất ở một nơi danh giá, chứ không phải nơi một bác thợ mộc và quê nghèo Nazareth. Chính vì thế mà vừa nghe giới thiệu, ông phản kháng ngay: “Ở Nazareth có cái chi hay?” Tuy nhiên, ông vẫn dám bước ra khỏi cái thành kiến kia để đến gặp Chúa, và khi đã gặp Chúa rồi, ông đã tuyên xưng và được biến đổi trở nên người môn đệ.
Chúng ta cũng thế, khi chưa gặp Chúa, chúng ta vẫn mang trong mình những thành kiến, những tư tưởng không tốt. Chúng ta chắc chắn sẽ hành động sai khi chúng ta thiếu đi sự cầu nguyện gặp gỡ xin Chúa soi sáng (Mỗi ngày một tin vui).
- Giới thiệu có tính cách dây chuyền
Ông Philipphê đến gặp Nathanael và nói: “Đấng mà sách Luật và các tiên tri nói tới, chúng tôi đã gặp”. Tường thuật của Gioan về ơn gọi những môn đệ đầu tiên cho thấy Chúa thường gọi qua trung gian: Gioan và Anrê được gọi qua trung gian của Gioan Tẩy giả, Phêrô được gọi qua trung gian Anrê, và Nathanael qua trung gian Philipphê. Trung gian mà Chúa dùng có thể là một người, cũng có thể là một sự việc, một biến cố nào đó hay một Lời Chúa...
- Truyện: Thánh Phanxicô Borgia
Phanxicô Borgia (1510-1572) được cắt cử tháp tùng thi hài của hoàng hậu Isabelle, một mỹ nhân sắc nước hương trời, đến chỗ an táng của hoàng tộc. Trước khi hạ huyệt, quan tài được mở ra để được xác nhận. Cảnh tượng đã làm đảo lộn cuộc đời chàng. Phanxicô từ biệt triều đình, vào dòng Tên, trở nên vị thánh, thành Tổng quyền thứ ba của dòng. Ngài nói: “Từ nay mọi danh vọng và lạc thú trần gian chẳng dính dáng gì đến Phanxicô nữa”. Phanxicô Borgia đã nghe một tiếng gọi từ bên trong.
(Lm. Giuse Đinh Lập Liễm)