“Tổ phụ các ngươi đã giết các tiên tri, còn các ngươi thì xây mồ mả cho họ!”.
Blaise Pascal cho biết, “Bên trong mỗi người luôn tồn tại một ‘lỗ hổng hình Chúa’”. Và ông ấy có lý! Hai nhà sử học Will và Ariel Durant đã nhận xét trong tác phẩm “Những Bài Học Lịch Sử” của mình rằng, “Chưa bao giờ có một gương sáng đạo đức nào đáng kể nơi những người không có niềm tin vào Thiên Chúa; bởi lẽ, họ không lấp đầy lỗ hổng của mình bằng chính Ngài!”.
Kính thưa Anh Chị em,
Nhận xét của Will và Ariel Durant khá sâu sắc, lịch sử cho biết, ngoài niềm tin vào Chúa, gương sáng đạo đức là một điều gì thật hiếm hoi; đó là những con người đầy lỗ hổng Thiên Chúa! Và sẽ khá bất ngờ, khi Lời Chúa hôm nay cũng nói đến lịch sử. Chúa Giêsu lấy chuyện cũ, bàn chuyện mới; Ngài nói với những kẻ chống đối Ngài rằng, “Tổ phụ các ngươi đã giết các tiên tri, còn các ngươi thì xây mồ mả cho họ!”. Qua đó, Ngài cho thấy, ‘lịch sử sẽ nói lên một bài học nào đó!’.
Lịch sử luôn cung cấp những bài học quý giá! Chúa Giêsu tóm tắt lịch sử Israel, lịch sử một dân tộc, tổ tiên của những kẻ đang tìm giết Ngài; đó là một lịch sử chối từ Thiên Chúa, giết các tiên tri. Và nay, đến lượt họ, con cháu các tổ phụ, những kẻ đang làm điều tương tự. Ngài cho biết, cha ông họ đã đáp trả tình yêu của Thiên Chúa như thế đó; và nay, chính họ đang đi trên vết xe đổ của tổ phụ họ, “Các ngươi làm chứng và tán thành những hành động của tổ phụ các ngươi: vì thực ra họ đã giết các tiên tri, còn các ngươi thì xây mồ mả cho họ!”. Đó là lịch sử của một Thiên Chúa bị xúc phạm vì sự không chung thuỷ, lạm dụng và vô lương của dân Ngài. Israel đã gần như hoàn toàn từ chối Thiên Chúa và bất cứ ai Ngài sai đến. Thế nhưng, tình yêu luôn luôn lớn hơn sự bội bạc; Thiên Chúa luôn luôn lớn hơn dân Ngài!
Hẳn chúng ta sẽ lấy làm kinh ngạc trước bao kỳ công vĩ đại Thiên Chúa đã làm cho Israel. Ngài đã giải thoát họ khỏi nhà nô lệ Ai Cập; ban cho họ đất chảy sữa và mật; đánh đuổi chư dân trên đường họ tiến vào Đất Hứa; sai các ngôn sứ đến dạy dỗ bảo ban... Thế nhưng, điều đáng kinh ngạc hơn, là tại sao được ưu ái đến thế nhưng họ lại đáp trả Thiên Chúa một cách vô tình như vậy! Họ để mình ra ô uế khi chạy theo các thần ngoại, khi họ giết các tiên tri... Vì thế, lịch sử Israel sẽ là tấm gương phản chiếu cuộc đời của mỗi người chúng ta, vì ‘lịch sử sẽ nói lên một bài học nào đó’ vốn rất hữu ích. Để từ đó, chúng ta nhận ra cùng một kiểu thất bại, một sự thiếu sự trung thành trong cuộc sống mình như họ; và đáng khích lệ hơn, khi chúng ta được thôi thúc, cảm hứng để quay trở về với Thiên Chúa, bằng một lòng sám hối ăn năn. Tuy nhiên, nếu không thừa nhận những yếu đuối và thất bại của mình, chúng ta khác nào những người Pharisêu và luật sĩ trong Tin Mừng hôm nay, những người sẽ chuốc lấy nợ máu vì sự cứng đầu và cứng lòng của mình!
Trong thư Rôma hôm nay, thánh Phaolô cũng nói đến một lịch sử của phản bội, cũng là lịch sử của xót thương, “Mọi người đã phạm tội và đã thiếu mất vinh quang Thiên Chúa!”; nhưng do tình yêu của Ngài, “Họ được công chính hoá nhờ ân sủng của Đức Giêsu Kitô”, đúng như tâm tình của Thánh Vịnh đáp ca, “Chúa luôn luôn từ ái một niềm, ơn cứu độ nơi Người chan chứa!”.
Anh Chị em,
Hôm nay, thử nhìn lại lịch sử của Giáo Hội, của đất nước, của cộng đoàn, của gia đình và của linh hồn mỗi người chúng ta! Biết bao hồng ân Thiên Chúa đã đổ xuống qua các mốc thời gian. Hoặc gần gũi hơn, các biến cố 1954, 68, 72, 75, hoặc 2020, 2021, những ngày dịch bệnh… mà nếu Chúa không gìn giữ, thử hỏi chúng ta có còn ngồi đây không! Hoặc mỗi người với những mốc lịch sử riêng của mình, như ngày thành hôn, ngày tuyên khấn, ngày chịu chức… chắc chắn, ‘lịch sử sẽ nói lên một bài học nào đó!’. Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta hoán cải nội tâm bằng một niềm tạ ơn liên lỉ, kèm theo một lòng thống hối ăn năn để trở về với Thiên Chúa, Đấng xót thương; đồng thời, mở lòng đón nhận ân sủng cũng như thập giá của Ngài qua Lời Chúa, các Bí tích, và qua những trung gian Ngài gửi đến, cùng sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, nhìn lại lịch sử đời con, biết bao ân phúc của Chúa! Xin hoán cải con, đừng để con cứng lòng khiến suối ân sủng của Chúa tắc nghẽn trên con và trên anh chị em con”, Amen.
(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)