Đây là sự khác biệt chúng ta cần hiểu khi bước vào năm 2014
Diễn viên hài Robert Benchley nói: “Con chó dạy cho cậu con trai lòng trung thành, tính kiên trì và xoay ba vòng trước khi nằm xuống”.

Đi vòng tròn có thể có lợi hoặc cũng có thể không, nhưng dường như lại là sự miêu tả thích hợp cho phần lớn những điều chúng ta làm. Và sau khi chạy quanh không phải lúc nào cũng được thư giãn.

Cho dù chúng ta cảm nhận như thế nào về việc đi vòng tròn, ít người trong chúng ta, nếu có, tranh luận về tính giá trị và cần thiết của lòng trung thành trong cuộc sống.

Nhìn con chó và lòng trung thành của nó, tôi nhận thấy đức tính này, dù nơi con người hay con chó, được truyền lại từ xưa đến nay. Nó được thể hiện ở hiện tại, dựa trên quá khứ. Dường như thế đã đủ rõ. Con chó cũng như con người đều không thể trung thành với một người hay một điều mà mình chưa từng gặp.

Chính bởi vì tôi đã chăm sóc cho con chó trước đây nên giờ đây nó trung thành với tôi. Chính bởi vì những việc làm ân cần, thân thiện, trải nghiệm và cam kết trước đây mà tôi trung thành với nhiều người, nhóm và tư tưởng khác nhau hôm nay.

Tất nhiên, giống với mọi đức tính khác, lòng trung thành có thể bị hiểu sai, khi người ta đặt lòng trung thành với một người, một tổ chức, một đất nước hay thậm chí Giáo hội lên trên nhu cầu công lý hay lẽ thường. Nhắc nhở lòng trung thành của một người có thể đôi khi được dùng làm gậy thúc ép người ta làm trái lương tâm, lợi ích tốt nhất của họ, ngay cả luật Chúa hay xã hội.

Tuy nhiên, khả năng trung thành của chúng ta là một trong những đặc điểm tốt đẹp, và thế giới sẽ trở thành một nơi vắng vẻ và nguy hiểm hơn nhiều nếu không có đức tính này.

Thế nhưng việc đức tính này nơi con người cũng là một đức tính nơi loài chó báo cho chúng ta biết khả năng nó có thể không được xếp hạng cao bằng các đức tính khác khi xếp loại đức tính.

Không thể có được một đức tính tương tự để chúng ta chia sẻ với Chúa như loài chó chia sẻ lòng trung thành với chúng ta, một sự thần thánh hóa lòng trung thành, sao?

Có đó, mặc dù chúng ta thiếu từ tiếng Anh để gọi đức tính này và buộc phải dùng một từ thường đồng nghĩa với từ “fidelity” hay “loyalty”: đó là từ “faithfulness”.

Trong Kinh Thánh tiếng Do thái, mối quan hệ giữa Chúa với chúng ta được miêu tả là hesed, được dịch là lòng nhân hậu hay thủy chung. Vì nó biểu thị cam kết của Chúa với chúng ta mặc dù chúng ta lầm lỗi, nó rất giống với lòng trung thành đến mức có thể dễ bị nhầm lẫn.

Tuy nhiên, có một điểm khác biệt quan trọng. Lòng trung thành xuất phát từ quá khứ; thủy chung trở lại với chúng ta từ tương lai. Lòng trung thành mang tính lịch sử, dựa trên kinh nghiệm. Thủy chung mang tính thế mạt, dựa trên lời hứa và hy vọng. Thiên Chúa có quan hệ với chúng ta hiện nay là nhờ sự chu toàn mọi sự nơi Đức Kitô, “kế hoạch yêu thương Người đã định từ trước trong Đức Kitô” (Ep. 1, 9-10). Thiên Chúa là người trung thành.

Chúng ta cũng có thể và được kêu gọi sống đức tính thủy chung này, sống theo cam kết không chỉ vì những gì đã có, nhưng vì hy vọng nhìn thấy những cái có thể, những cái sẽ có.

Khi chúng ta đọc lời thề hứa hôn nhân hay một cam kết trọn đời nào khác, chúng ta cam kết trung thành. Chúng ta không biết thủy chung sẽ dẫn đến đâu, nhưng chúng ta biết nó chỉ có thể kéo dài đến khi nào chúng ta còn sẵn sàng đón nhận những kinh nghiệm mới, kiến thức mới, thất vọng mới, thất bại mới, thắng lợi mới và mầu nhiệm mới.

Cam kết theo Chúa Kitô có trong đó những yếu tố trung thành với những điều Chúa Giêsu nói và làm và những điều Giáo hội dạy và thi hành. Nhưng đặc biệt đó là một cam kết sống trung thành hy vọng Vương quốc mà Chúa Giêsu dạy chúng ta cầu nguyện sẽ đến.

Lịch sử chỉ đến tới hôm nay. Quá khi chưa hoàn tất. Nó sẽ thay đổi khi thời đại thay đổi, vì di sản của quá khứ sinh hoa quả mới, và được chấp nhận và điều chỉnh để tiếp đón tương lai. Sự tiếp đón này có thể là một cách định nghĩa hiện tại.

Trung thành với quá khứ không giữ cho nó khỏi bị lãng quên; tin tưởng Đấng ngự trên ngai phán: “Này đây Ta đổi mới mọi sự” (Kh. 21:5). Và “mọi sự” không chỉ bao gồm các truyền thống và tục lệ chung của chúng ta trong quá khứ mà còn những kinh nghiệm và ký ức riêng của chúng ta. Vì thế, trong thủy chung lòng trung thành của chúng ta phụ thuộc vào sự canh tân của Chúa.

Con chó không biết được Thiên Chúa trong Đức Kitô đang đổi mới mọi sự. Chỉ cần đức tính trung thành thôi là đủ đối với nó. Tuy nhiên, tôi phải kết hợp việc trung thành với những gì Chúa đã làm với việc trung thành với những gì Chúa đang làm và sẽ làm. Hôm nay tôi phải sẵn sàng cam kết với những gì chưa nhìn thấy. Có lẽ đó là lý do giải thích từ gốc của từ “faithfulness” là từ “faith”.

Chỉ có con người mới có thể xem thủy chung cao hơn lòng trung thành. Chúng ta có quyền không làm thế. Mặc dù chúng ta có thể dành đời mình để đi quanh giữa quá khứ và hiện tại thay vì đi thẳng đến tương lai.

(Linh mục William Grimm MM, UCAN 06.01.2014)
Linh mục William Grimm chịu trách nhiệm xuất bản ucanews.com sống ở Tokyo.