Ở đời, cần lắm chút xíu. Cái gì cũng vậy, một chút một chút sẽ góp thành lớn trong đời.

Với kinh nghiệm và trải nghiệm đời mình, Đức Cố Giám Mục Giuse Vũ Duy Thống đã sẻ chia :

Một chút những viên đá nhỏ hợp thành ngọn núi lớn
Một chút những bước chân đi xa về muôn lối
Một chút những phút ủi an dịu xoa ngàn nỗi sầu
Chỉ một chút khởi đầu tương lai sẽ đẹp màu

Một chút trong đời chỉ một chút chút xíu thôi
Nhiều chút chút bé nhỏ mà làm cho đời thêm mới
Một chút trong đời trở thành một chút thật tuyệt vời.
Chắt chiu từng chút ấy cho đời này thêm sáng tươi...

Hồi còn nhỏ, nghe cái tên Thông Vi Vu thấy cũng hay hay. Từ từ tìm hiểu và biết đó là bút danh của một vị Giám Mục dễ thương.

Thời đi học, tiền thì ít, gom góp để mua tập bài giảng của Đức Cha Giuse vì mến mộ Đức Cha Giuse lắm. Ai thân quen với Đức Cha Thông Vi Vu chắc biết và nhớ tập bài giảng đó. Tập bài giảng đó gói ghém linh đạo được gọi tên Nút vòng xoay.

Ở Sài Gòn, tại những trục lộ giao thông phức tạp với nhiều con đường dọc ngang lên xuống, người ta thiết lập những nút vòng xoay như ở Hàng Sanh, Ngã Sáu, Ngã Bảy, Lăng Cha Cả …

Nút vòng xoay có mục đích điều tiết giao thông. Giao thông có thể bị chậm lại đôi chút nhưng tránh được sự ùn tắc và nhất là tránh được tai nạn giao thông. Cuộc sống của một cộng đoàn, nhất là cộng đoàn lớn như một giáo phận cũng thế. Cuộc sống ấy bao gồm những tương quan đa chiều, và trong mỗi tương quan, lại có những khuynh hướng, lập trường, suy nghĩ và phán đoán khác nhau, đôi khi trái nghịch nhau. Vai trò của người lãnh đạo là điều tiết giao thông, làm sao để mỗi người, mỗi cộng đoàn có thể phát huy đặc sủng của mình, làm sao để mọi đặc sủng cùng quy về lợi ích chung, đồng thời tránh được những va chạm và tai nạn không cần thiết.

Đọc tập bài giảng của Đức Cố Giám Mục Thông Vi Vu, ta thấy theo ngôn ngữ của Đức cha Cố Giuse, “điều quan trọng là biết tôn trọng cái ‘khác’, và đừng bao giờ chuyển thể thành cái ‘khắc’. Những tương đồng sẽ giúp hiểu nhau, còn những khác biệt lại cần để yêu thương và hợp tác với nhau”. Một nhiệm vụ hết sức phức tạp và tế nhị, đòi hỏi sự nhạy bén và khôn ngoan đúng mức.

Với những năm tháng trong vai trò là giám mục phục tá của Đức Hồng y Phạm Minh Mẫn, ta thấy Đức cha Giuse Vũ Duy Thống đã tích cực góp phần vào việc điều tiết giao thông, kiến tạo sự hiệp thông giữa mọi thành phần Dân Chúa trong giáo phận. Đó chính là linh đạo Nút vòng xoay của ngài.

Linh đạo Nút vòng xoay của Đức Cố Thông Vi Vu còn có một khía cạnh khác được gọi là Từng bước một thôi. Hồng Y John Henri Newmann, người đã can đảm giã từ vinh quang của một linh mục Anh giáo nổi tiếng tại đại học Oxford để trở thành chủng sinh trong một chủng viện công giáo, rồi làm linh mục và là nhà thần học công giáo nổi tiếng trước khi được nâng lên hàng hồng y. Trong bước chuyển dịch đầy đau đớn từ Anh giáo sang Công giáo, có những lúc ngài cảm thấy tăm tối bao trùm chung quanh, không biết phải đi đường nào, và từ đó, ngài viết ra lời kinh nổi tiếng “Lead, kindly Light” với điệp khúc “One step enough for me” :

Dẫn con vững bước trên đường,

con không cầu thấy chân trời xa xôi.

Dẫn con,

dẫn con từng bước,

từng bước một thôi. (Bản dịch của Cha Cố Đaminh Trần Thái Hiệp)

Cạnh nét đẹp linh đạo của Đức Cố Giám Mục Thông Vi Vu còn có một nét đẹp nữa đó là “Hạt nắng vô tư”

“Sao không là mặt trời gieo hạt nắng vô tư?” Một nhạc sĩ đã cất lên tiếng hát như thế. Chả biết là nhạc sĩ này có phải là người Công Giáo hay không, nhưng lời hỏi ấy và tiếng hát ấy gọi ta về với chính Chúa Giêsu trong Tin Mừng Matthêu khi Người dùng ngôn ngữ hình ảnh để nói đến tình thương của Cha trên trời: Mặt trời mọc lên cho kẻ lành cũng như người ác, mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất lương. Ánh sáng mặt trời chiếu soi trên tất cả mọi người và mọi miền, dù là người giầu hay người nghèo, người công chính hay người gian ác, kẻ lòng ngay cũng như kẻ bất lương. Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh ấy để diễn tả về tình thương không tính toán, tình thương vô điều kiện của Thiên Chúa. Và chính hình ảnh ấy cũng soi rọi lối sống của Đức Cố Giám Mục Thông Vi Vu: không tính toán thiệt hơn, cứ chiếu soi ánh sáng, cứ làm tất cả những gì mình xác tín là tốt. Vô tư.

Vô tư cầm điếu thuốc phì phèo khi ngồi trên đò dọc. Vô tư cầm chiếc mic để hát giữa dòng đời vì dòng đời không êm ái như dòng tu. Và vẫn vô tư để uống một chút “cay đắng” của cuộc đời để hiểu và để chạm với đời hơn.

Thật thế, cả cuộc đời của Đức Cha, Thông Vi Vu cứ như là cây thông reo vui giữa đời.

Dù đi xa, dù không còn ở trần gian này nữa nhưng những ai thân quen với Ngài vẫn còn trong tâm khảm của mình hình ảnh của Hạt Nắng Vô Tư đến và chiếu sáng giữa cuộc đời.

Từng bước một thôi, từng bước một thôi và cũng từng chút một thôi từng chút một thôi, Hạt Nắng Vô Tư ấy đã chiếu rọi tình Chúa, tình người vào trong cuộc đời này.

7 năm qua đi thật nhanh nhưng hình ảnh và ánh nắng của Hạt Nắng Vô Tư ấy vẫn còn chiếu mãi trong cuộc đời này. Cuộc đời này cần lắm một chút, cần lắm “cái” gọi là Linh Đạo Nút Vòng Xoay của người mục tử nhân lành mang tên Giuse Vũ Duy Thống

Nhớ Đức Cố Giám Mục Giuse Vũ Duy Thống nhân ngày giỗ 7 năm của Ngài

2017 - 1.3 - 2024

Lm. Anmai, CSsR