Có lẽ hiểu lầm một ai đó chỉ là chuyện của giây của phút, nhưng thấu hiểu họ thì lại là chuyện của cả kiếp cả đời.

Mấy hôm rồi, thấy con bé ở nội trú bên nhà các sơ khi đi lễ đeo chiếc đồng hồ thông minh. Bụng dạ nghĩ sao con bé này sang thế ? Rõ ràng gia đình bé là người đồng bào mà ! Bé ở nội trú để đi học chứ đâu có phải là đi làm đâu để mà xài đồng hồ thông minh. Mà nếu xài đồng hồ thông minh thì phải có điện thoại thông minh ...

Nhiều điều suy nghĩ khi nhìn thấy chiếc đồng hồ trên tay con bé.

Và, đến ngày đẹp trời, sau Lễ, gọi bé lại :

Con ơi ! Con cho ma xem cái đồng hồ tí ! Cái này con mua bao nhiêu triệu ?

Dạ mười mấy ... bốn chục ngàn ạ !

Tưởng bé con nói giỡn :

Con tháo cho ma xem với !

Quả thật, sau khi cầm chiếc đồng hồ trên tay thì mới biết nó đúng với giá 40 ngàn thật. Và nếu như không hỏi con bé, không xác minh sự thật về chiếc đồng hồ thì tôi nghĩ khác về con bé. Sẽ nghĩ là con bé xài sang quá hay ngông quá !

Câu chuyện chiếc đồng hồ của con bé làm cho tôi giật mình suy nghĩ. Đơn giản vì trong cuộc sống này nó có biết bao nhiêu điều mà có thể chính mắt mình thấy đó nhưng sự thật không phải là thế. Chính vì thế, như là bài học, như là kinh nghiệm cho bản thân trước khi mình nhận định về một điều gì đó và nhất là  về ai đó.

Cũng như lần kia, con bé trọ ở Nhà Thờ xem chừng ra nó lười lười sao đó. Thật tình là nó làm cho tôi cảm thấy khó chịu. Chỉ đến khi hỏi thăm thì con bé nói con bận học. Và dĩ nhiên việc học vẫn là việc hàng đầu của bé. Một ngày đẹp trời, con bé báo tin đậu Đại Học mà không phải trường thường mà lại là Đại Học Y. Với người Kinh đậu Y cũng là khó, đàng này bé là người đồng bào.

Khi tìm hiểu và thấy bé lo học, điều đầu tiên là tôi xin lỗi bé vì lúc đầu nghĩ sai về bé.

Bao nhiêu chuyện trong cuộc sống làm cho chúng ta lầm tưởng để rồi nhận định  và phán đoán sai lầm. Khi phán đoán sai lầm thì ta sẽ hành xử cũng sai lầm với ai đó. Trong cuộc sống, cõ lẽ hiểu lầm một ai đó chỉ là chuyện của giây của phút, nhưng thấu hiểu họ thì lại là chuyện của cả kiếp cả đời.

Có một câu chuyện về thiền sư Hakuin Ekaku mà tôi rất nhớ. Chuyện Thiền tông Nhật Bản có ghi chép lại rằng: Thiền sư Hakuin Ekaku (1686-1768) là một vị thầy đạo hạnh khiêm nhu, lối sống giản dị, thanh tịnh.

Cạnh thiền tự nơi ngài sinh sống có một gia đình làm nghề buôn bán. Một ngày nọ, gia nhân bất ngờ phát giác cô con gái trong nhà có thai mà không biết cha đứa trẻ là ai. Bị người nhà đánh đập dọa nạt, cô gái khai rằng đã tằng tịu với Sư Hakuin và cái thai này là con của ông. Gia đình vô cùng tức giận, lên chùa bắt Sư Hakuin phải chịu trách nhiệm với con gái mình. Nhà sư nghe xong câu chuyện chỉ nói hai từ: "Thế à!"

Cô gái sinh con xong, đứa bé sơ sinh liền được mang tới nhà chùa. Sư Hakuin ẵm đứa trẻ đi khắp nơi xin sữa, xin vật dụng áo quần từ các gia đình trong làng. Năm tháng nắng mưa Ông chăm sóc đứa bé tận tụy như một người mẹ chăm nom đứa con duy nhất. Lúc này, danh dự của nhà sư bị tổn hại nghiêm trọng nhưng trước những câu hỏi cạnh khóe, ngài chỉ trả lời bằng hai chữ: "Thế à!"

Càng lớn đứa trẻ nhìn càng không giống nhà sư, cả làng lúc này mới xì xào rằng hình như ông bị oan. Đến khi không thể giấu nổi sự việc nữa, cô gái khóc lóc quỳ lạy xin Sư Hakuin tha thứ và thú nhận đứa bé là con anh hàng cá ở ngoài chợ. Lúc này Thiền sư Hakuin chỉ đáp: "Thế à!"

Một câu chuyện rất thật để minh họa cho những chuyện hiểu lầm trong cuộc sống. Ta bị đau như thế nào khi bị người khác hiểu sai để rồi ta cũng cố gắng đừng làm người khác đau về sự hiểu sai của ta. Vết thương thể xác có thể lành theo năm tháng nhưng vết thương trong tâm hồn khó nhạt phai.

Để có một tâm hồn bình an và sống một cách thanh thản, cách tốt nhất là ta nên thận trọng khi đưa ra một lời nhận xét về một sự việc hay nhận định về ai đó trong cuộc đời. Cuộc đời này qua đi rất nhanh và rất vội để rồi tốt hơn hết là đừng hiểu lầm cũng như đừng làm tổn thương bất cứ một ai trong cuộc đời.

Lm. Anmai, CSsR