Con người từ bao đời nay luôn tìm kiếm ý nghĩa cho cuộc sống và câu trả lời cho những vấn đề căn bản của nhân sinh. Một trong những câu hỏi lớn đó là về niềm tin – tin vào điều gì, vào ai, và làm thế nào để niềm tin ấy dẫn dắt cuộc đời. Đối với người Kitô hữu, đức tin vào Thiên Chúa không chỉ là một trạng thái nhận thức hay cảm xúc mà còn là một lối sống cụ thể, đòi hỏi sự hiểu biết, sự tin tưởng sâu xa, và hành động theo niềm tin đó. Chủ đề "Biết, Tin, và Hành Động Theo Đức Tin" đặt ra một vấn đề quan trọng trong đời sống Kitô hữu: làm thế nào để chúng ta có thể sống một đức tin đầy ý nghĩa và thực tế trong thế giới hôm nay.
"Biết" trong đức tin không chỉ là kiến thức lý thuyết, mà là một sự hiểu biết sâu sắc về Thiên Chúa, về chính mình, và về mối tương quan giữa con người và Thiên Chúa. Việc "biết" này đòi hỏi chúng ta không chỉ học hỏi các giáo huấn của Giáo Hội mà còn cần tìm hiểu qua cầu nguyện, suy ngẫm, và kinh nghiệm sống đức tin hằng ngày.
Thánh Tôma Aquinô đã nói: “Không ai có thể yêu một thứ mà mình không biết.” Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm hiểu về Thiên Chúa để phát triển tình yêu và niềm tin vào Ngài. Kiến thức về Thiên Chúa đến từ nhiều nguồn: Lời Chúa trong Kinh Thánh, các giáo huấn của Giáo Hội, truyền thống, và kinh nghiệm của cộng đoàn tín hữu. Tuy nhiên, để việc "biết" này trở nên sống động, người tín hữu cần phải mở lòng đón nhận và hiểu biết Thiên Chúa bằng cả lý trí và con tim.
Sau khi "biết" Thiên Chúa, bước kế tiếp là "tin" vào Ngài. Tin không chỉ là việc chấp nhận những sự thật về Thiên Chúa hay các giáo lý của Giáo Hội, mà là một hành động của sự phó thác, tin tưởng tuyệt đối vào tình yêu và quyền năng của Thiên Chúa. Thư Do Thái viết: “Đức tin là bảo đảm cho những điều ta hy vọng, là bằng chứng cho những điều ta không thấy” (Dt 11,1).
Đức tin Kitô giáo không phải là một niềm tin mù quáng hay một thứ ảo tưởng. Đó là niềm tin đặt nền tảng trên sự hiểu biết về Thiên Chúa qua mặc khải và sự tin tưởng vào lời hứa của Ngài. Việc tin vào Thiên Chúa không có nghĩa là chúng ta luôn hiểu rõ mọi điều Ngài làm, nhưng chúng ta đặt niềm tin vào sự khôn ngoan và tình yêu vô tận của Ngài. Tin là bước nhảy vọt của con tim, nơi con người chấp nhận từ bỏ những bảo đảm của mình để phó thác hoàn toàn vào Chúa.
Đức tin không chỉ dừng lại ở việc hiểu biết hay tin tưởng; đức tin đòi hỏi phải được thể hiện qua hành động. Như Thánh Gia-cô-bê đã nói: “Đức tin không có việc làm là đức tin chết” (Gc 2,17). Hành động theo đức tin là sống theo những gì mình tin tưởng và biết về Thiên Chúa. Điều này không chỉ bao gồm việc tuân giữ các giới răn mà còn là sống tình yêu thương, chia sẻ, và phục vụ tha nhân theo gương Chúa Giê-su.
Việc hành động theo đức tin có thể thấy rõ qua hai khía cạnh:
Tuân giữ giới răn và các giáo huấn của Chúa: Sống theo đức tin là tuân giữ lề luật của Chúa, sống theo các giá trị Tin Mừng, yêu thương và tha thứ.
Phục vụ và yêu thương tha nhân: Theo Tin Mừng, đức tin Kitô giáo không thể tách rời khỏi việc thực thi bác ái. Chúa Giê-su dạy rằng “Ai yêu mến Ta, thì cũng yêu mến anh em mình”. Tình yêu Thiên Chúa đòi hỏi phải được cụ thể hóa qua việc yêu thương, giúp đỡ những người xung quanh, đặc biệt là những người nghèo khổ, đau khổ, và bị bỏ rơi.
Trong một thế giới đầy biến động và thay đổi, sống đức tin không phải lúc nào cũng dễ dàng. Nhiều thách thức của thời đại như chủ nghĩa cá nhân, sự cám dỗ của vật chất, hay những bất công xã hội có thể khiến con người hoang mang và lạc lối. Tuy nhiên, chính trong những thử thách đó, đức tin lại trở thành ánh sáng soi đường và nguồn sức mạnh giúp con người vượt qua khó khăn.
Đức tin không phải là một "lá bùa" giúp tránh khỏi mọi thử thách, nhưng là sức mạnh nội tâm giúp người tín hữu kiên trì và giữ vững lòng tin cậy vào Chúa, dù trong những hoàn cảnh khó khăn nhất. Hành động theo đức tin không phải lúc nào cũng được thế gian nhìn nhận, nhưng nó mang lại bình an và niềm vui sâu thẳm từ Thiên Chúa.
"Biết, Tin, và Hành Động Theo Đức Tin" không phải là ba bước tách rời mà là một chuỗi liên kết mật thiết với nhau trong đời sống Kitô hữu. Để đức tin thực sự trở thành sức mạnh và ánh sáng dẫn dắt cuộc đời, người Kitô hữu cần không ngừng học hỏi, đào sâu hiểu biết về Thiên Chúa, đặt niềm tin tưởng vào tình yêu của Ngài, và thể hiện đức tin ấy qua việc làm cụ thể. Chính qua sự kết hợp của ba yếu tố này, chúng ta mới có thể sống trọn vẹn sứ mạng của mình trong hành trình đức tin và góp phần xây dựng Nước Trời ngay tại trần gian.
Lm. Anmai, CSsR