WHĐ (9.11.2017) – Đức giáo hoàng Phanxicô đã nhìn nhận rằng Đức cố giáo hoàng Gioan Phaolô I, chỉ thi hành sứ vụ giáo hoàng trong 33 ngày, đã sống các nhân đức Kitô giáo một cách anh hùng.

Toà Thánh đã loan báo quyết định trên đây của Đức giáo hoàng Phanxicô vào ngày hôm nay, thứ Năm 9-11-2017. Quyết định này đánh dấu bước đầu tiên trên con đường dẫn đến việc tuyên thánh cho vị giáo hoàng qua đời vào năm 1978 lúc 65 tuổi; một cái chết gây bàng hoàng cho cả thế giới lẫn Giáo hội vừa mới tiễn biệt Đức giáo hoàng Phaolô VI trước đó không lâu.

Cần có thêm một phép lạ được nhìn nhận do sự chuyển cầu của Đức cố giáo hoàng để ngài được tuyên phong Chân phước, và một phép lạ nữa cho việc tuyên thánh.

Stefania Falasca, phó cáo thỉnh viên của án xin tuyên thánh cho Đức giáo hoàng Gioan Phaolô I, cho biết “một trường hợp khỏi bệnh được coi là phi thường” đã được một giáo phận điều tra và một trường hợp thứ hai đang được xem xét, nhưng Toà Thánh Vatican không bắt đầu tiến hành điều tra cho đến khi ứng viên của án xin phong thánh được tuyên bố là Đấng đáng kính.

Mặc dù triều giáo hoàng của Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô I là một trong những triều giáo hoàng ngắn nhất trong lịch sử, nhưng ngài đã để lại ấn tượng lâu dài cho Giáo hội, mọi người đều trìu mến nhớ đến ngài như “vị giáo hoàng tươi cười”.

Trang nhất của tờ Corriere della Sera ở Italia giật tít: “Ngài mỉm cười chỉ 33 ngày”, còn tờ Catholic Telegraph của Tổng giáo phận Cincinnati viết: “Giáo hội đau buồn tìm kiếm một giáo hoàng Gioan Phaolô khác”.

Nỗi ngạc nhiên về cái chết của ngài sau hơn một tháng tại vị đã dẫn đến vô số lời đồn đại và các lý thuyết âm mưu, kể cả việc cho rằng ngài bị ám sát. Nhưng bác sĩ của Vatican đã khẳng định, cũng như Vatican vẫn tiếp tục nhấn mạnh rằng Đức Gioan Phaolô I chết vì đau tim.

Châm ngôn của Đức cố giáo hoàng là “Humilitas” (Khiêm nhường) không chỉ nhấn mạnh đến một nhân đức Kitô giáo mà còn phản ánh tính cách khôn ngoan cũng như những khởi đầu khiêm tốn của ngài.

“Chúa vẫn khuyên chúng ta: Hãy khiêm tốn. Dù con có làm được những việc lớn lao, thì cũng hãy nói: ‘Chúng con chỉ là đầy tớ vô dụng’. Trái lại, chúng ta lại thường có khuynh hướng khoe khoang. Hãy hạ mình, hạ mình xuống: Đây là nhân đức Kitô giáo của chúng ta”; đó là lời Đức giáo hoàng Gioan Phaolô I đã nói vào ngày 6 tháng Chín 1978.

Đức giáo hoàng Gioan Phaolô I có tên khai sinh là Albino Luciani, sinh ngày 17 tháng 10 năm 1912 tại Canale D’Agordo. Vị giáo hoàng tương lai cùng với hai em trai và một em gái phải sống trong cảnh nghèo, có khi đi ngủ mà bụng đói. Cha của ngài làm thợ xây, thường phải đi Thụy Sĩ và Đức để tìm việc làm.

Trong buổi tiếp kiến chung vào ngày 13 tháng Chín 1978, Đức Gioan Phaolô I nói với các tín hữu rằng lúc nhỏ ngài hay đau bệnh và mẹ ngài phải đưa ngài đi “hết bác sĩ này đến bác sĩ khác” và chăm sóc ngài “suốt đêm”. Ngài cũng cho biết trong đời ngài đã nhập viện 8 lần và giải phẫu 4 lần.

Mặc dù sức khoẻ của ngài yếu kém và gia cảnh nghèo, nhưng cha ngài cũng khuyến khích ngài vào Tiểu chủng viện. Ngài vào chủng viện, nhưng cứ mùa hè lại về nhà để làm việc đồng áng trong chiếc áo chùng thâm.

Ngài thụ phong linh mục năm 1935 và được Thánh giáo hoàng Gioan XXIII bổ nhiệm làm giám mục Vittorio Veneto tháng Mười Hai 1958. Hơn 10 năm sau, Chân phước giáo hoàng Phaolô VI bổ nhiệm ngài làm Thượng phụ Venezia và đặt ngài làm hồng y vào năm 1973.

Trong suốt thời gian làm Thượng phụ Venezia, Đức hồng y Luciani được mọi người biết đến qua sự hiến thân cho người nghèo và người khuyết tật.

Vào tháng Hai 1976, Đức hồng y Albino Luciani kêu gọi tất cả các linh mục trong giáo phận của ngài bán các vật dụng bằng vàng và bạc cho Trung tâm Don Orione dành cho người khuyết tật. Để làm gương, ngài khởi sự gây quỹ bằng cách đem đấu giá dây đeo và Thánh giá bằng vàng - do Thánh Gioan XXIII tặng cho ngài, dây này trước đây của Đức giáo hoàng Piô XII.

Ngài viết: “Sự đóng góp ấy là một điều nhỏ bé so với việc nó sẽ được sử dụng. Có lẽ cũng là xứng đáng nếu nó giúp mọi người hiểu được rằng kho tàng thực sự của Giáo hội là người nghèo”.

Sau cái chết của Đức Phaolô VI, trong danh sách ứng viên giáo hoàng của các hồng y, tên của Hồng y Albino Luciani hầu như không đứng đầu danh sách nào cả, và trong danh sách của chính ngài lại càng không.

Khi được hỏi liệu ngài có thể được bầu làm giáo hoàng hay không, Đức hồng y Luciani trích dẫn một câu ngạn ngữ Venezia: “Với khối bột nhào này bạn chẳng làm bánh gnocchi được”.

Tuy nhiên, việc được bầu làm giáo hoàng cách bất ngờ đã không làm cho ngài từ bỏ lối sống khiêm tốn cố hữu, chẳng hạn, Tân giáo hoàng Gioan Phaolô I từ chối việc sử dụng mũ giáo hoàng ba tầng truyền thống và muốn gọi Thánh Lễ đầu tiên trong cương vị giáo hoàng là “lễ khai mạc sứ vụ” chứ không phải là lễ đăng quang.

Tính cách khiêm tốn của Đức giáo hoàng Gioan Phaolô I cũng được phản ánh trong 19 bài phát biểu và nói chuyện với tư cách giáo hoàng, đặc biệt là bốn bài huấn từ trong các buổi tiếp kiến chung thứ Tư trước khi ngài qua đời bất ngờ.

Ngày 13 tháng Chín 1978, Đức giáo hoàng Gioan Phaolô I nói: “Chúng ta hãy cố gắng cải thiện Giáo hội bằng cách trở nên tốt hơn. Mỗi người trong chúng ta và toàn thể Giáo hội có thể cầu nguyện với lời kinh này mà tôi vẫn quen đọc: ‘Lạy Chúa, xin hãy nhận lấy con như con là, cùng với lỗi lầm của con, thiếu sót của con, nhưng xin làm cho con trở nên người như Chúa muốn’.”

(Theo Catholic Herald)

Minh Đức