bài thơ "Chiều Thanh vắng." của nhà thơ Hồng Bính. Đây là một bài thơ mang đậm chất trữ tình, diễn tả nỗi nhớ da diết và tâm trạng cô đơn của nhân vật trữ tình trong một buổi chiều mùa đông lạnh lẽo. Dưới đây là một vài cảm nhận và bình luận của tôi về bài thơ này: Bình Luận Bài Thơ: Chiều Thanh Vắng
Bài thơ mở ra một không gian và thời gian rất cụ thể, tạo nên một bối cảnh giàu sức gợi cảm xúc cho nỗi nhớ. 1. Khung Cảnh và Không Gian Cô Đơn (Khổ 1)
Khổ thơ đầu tiên thiết lập bức tranh mùa đông lạnh giá, u buồn: Thời gian và Khí hậu: "Mùa đông về, tháng mười hai lạnh giá / Ngày ngắn dần, đêm tối vụt đến mau." Sự chuyển giao nhanh chóng giữa ngày và đêm, cùng với cái lạnh, đã tạo nên cảm giác hụt hẫng, trống trải trong lòng người. Màu sắc: "Cao Nguyên chiều, hoàng hôn ngã tím màu" – Màu tím là màu của sự chia ly, lãng mạn nhưng cũng chất chứa nỗi buồn sâu kín. Việc đặt bối cảnh ở "Cao Nguyên" cũng tăng thêm sự hoang vắng, cách biệt. Tâm điểm: Mọi cảnh vật dường như chỉ là nền cho câu thơ cuối: "Có một người lặng lẽ nhớ người yêu." Nỗi nhớ đã được xác định rõ ràng, là cảm xúc chủ đạo của toàn bài. 2. Sự Xúc Cảm và Ký Ức (Khổ 2)
Khổ thơ thứ hai là sự đối lập giữa hiện tại và quá khứ, khiến nỗi buồn càng thêm sâu sắc: Hoài niệm: "Nhớ ngày đầu bao lưu luyến yêu thương / Đêm hẹn hò trao ánh mắt nồng vương." Những kỷ niệm ngọt ngào, nồng cháy của tình yêu giờ đây trở thành nguồn cơn của nỗi "vương vấn." Cảm giác đối lập: Hiện tại là "Chiều thanh vắng khiến lòng ai vương vấn" và "Lòng thấm lạnh trào dâng ngàn nỗi nhớ." Cái lạnh của cảnh vật thấm vào lòng người, khiến nỗi nhớ không chỉ là nỗi nhớ đơn thuần mà còn là sự buốt giá của tâm hồn. 3. Âm Thanh và Hình Ảnh Gợi Sầu (Khổ 3)
Trong không gian tĩnh lặng, âm thanh và hình ảnh càng trở nên rõ nét và mang tính biểu tượng: Âm thanh: "thoáng tiếng gà ai oán / Gáy buồn tênh cô độc phủ không gian." Tiếng gà gáy vốn là âm thanh quen thuộc, nhưng ở đây lại được cảm nhận là "ai oán" và "buồn tênh," càng nhân lên sự cô độc, lẻ loi của nhân vật trữ tình. Hình ảnh: "Làn sương mỏng nỗi buồn thêm lênh láng." Sương mỏng là cái lạnh hữu hình, còn nỗi buồn là cái lạnh vô hình, chúng hòa quyện vào nhau, làm cho cảm xúc buồn bã càng thêm lan tỏa, vô bờ bến. Biểu tượng: "Sóng dập dồn, vỗ nhịp nhớ không nguôi." Hình ảnh sóng vỗ có thể là sóng biển (nếu Cao Nguyên gần biển hoặc hồ lớn) hoặc chỉ là sóng lòng, sóng cảm xúc không ngừng nghỉ. 4. Kết Thúc Bằng Sự Cô Đơn Tuyệt Đối (Khổ 4)
Khổ cuối cùng đẩy sự cô đơn lên đến đỉnh điểm, đồng thời khẳng định tình yêu mãnh liệt: Tâm trạng: "anh âm thầm lặng lẽ." Đây là sự chấp nhận và tự gặm nhấm nỗi cô đơn của chính mình. Hình ảnh ẩn dụ: "lẻ bóng cánh chim xa / Bay lang thang khắp nẻo đường vô định." Cánh chim lẻ loi, bay không mục đích là hình ảnh của chính tâm hồn nhân vật trữ tình, đang lạc lõng, trống trải trong nỗi nhớ. Khẳng định Tình yêu: Dù vật vã, lang thang, nhưng điều duy nhất không đổi là "Mang tận lòng sâu thẳm bóng hình em." Câu thơ này đã gói gọn tất cả sự da diết, tình yêu đã trở thành một phần không thể tách rời trong trái tim người đang nhớ. Đánh Giá Chung
"Chiều Thanh vắng" là bài thơ sử dụng ngôn từ giản dị, nhưng giàu cảm xúc, đã thành công trong việc tạo ra một không gian trữ tình u hoài, nơi nỗi nhớ không chỉ được nói ra mà còn được cảm nhận qua thị giác (hoàng hôn tím, sương mỏng), thính giác (tiếng gà ai oán, sóng dập dồn), và xúc giác (lạnh giá, thấm lạnh). Bài thơ truyền tải một cách chân thật và xúc động tâm trạng cô đơn, khắc khoải của một người đang yêu và đang nhớ, khiến người đọc dễ dàng đồng cảm.
Dưới đây là một vài cảm nhận và bình luận của tôi về bài thơ này:
Bình Luận Bài Thơ: Chiều Thanh Vắng
Bài thơ mở ra một không gian và thời gian rất cụ thể, tạo nên một bối cảnh giàu sức gợi cảm xúc cho nỗi nhớ.
1. Khung Cảnh và Không Gian Cô Đơn (Khổ 1)
Khổ thơ đầu tiên thiết lập bức tranh mùa đông lạnh giá, u buồn:
Thời gian và Khí hậu: "Mùa đông về, tháng mười hai lạnh giá / Ngày ngắn dần, đêm tối vụt đến mau." Sự chuyển giao nhanh chóng giữa ngày và đêm, cùng với cái lạnh, đã tạo nên cảm giác hụt hẫng, trống trải trong lòng người.
Màu sắc: "Cao Nguyên chiều, hoàng hôn ngã tím màu" – Màu tím là màu của sự chia ly, lãng mạn nhưng cũng chất chứa nỗi buồn sâu kín. Việc đặt bối cảnh ở "Cao Nguyên" cũng tăng thêm sự hoang vắng, cách biệt.
Tâm điểm: Mọi cảnh vật dường như chỉ là nền cho câu thơ cuối: "Có một người lặng lẽ nhớ người yêu." Nỗi nhớ đã được xác định rõ ràng, là cảm xúc chủ đạo của toàn bài.
2. Sự Xúc Cảm và Ký Ức (Khổ 2)
Khổ thơ thứ hai là sự đối lập giữa hiện tại và quá khứ, khiến nỗi buồn càng thêm sâu sắc:
Hoài niệm: "Nhớ ngày đầu bao lưu luyến yêu thương / Đêm hẹn hò trao ánh mắt nồng vương." Những kỷ niệm ngọt ngào, nồng cháy của tình yêu giờ đây trở thành nguồn cơn của nỗi "vương vấn."
Cảm giác đối lập: Hiện tại là "Chiều thanh vắng khiến lòng ai vương vấn" và "Lòng thấm lạnh trào dâng ngàn nỗi nhớ." Cái lạnh của cảnh vật thấm vào lòng người, khiến nỗi nhớ không chỉ là nỗi nhớ đơn thuần mà còn là sự buốt giá của tâm hồn.
3. Âm Thanh và Hình Ảnh Gợi Sầu (Khổ 3)
Trong không gian tĩnh lặng, âm thanh và hình ảnh càng trở nên rõ nét và mang tính biểu tượng:
Âm thanh: "thoáng tiếng gà ai oán / Gáy buồn tênh cô độc phủ không gian." Tiếng gà gáy vốn là âm thanh quen thuộc, nhưng ở đây lại được cảm nhận là "ai oán" và "buồn tênh," càng nhân lên sự cô độc, lẻ loi của nhân vật trữ tình.
Hình ảnh: "Làn sương mỏng nỗi buồn thêm lênh láng." Sương mỏng là cái lạnh hữu hình, còn nỗi buồn là cái lạnh vô hình, chúng hòa quyện vào nhau, làm cho cảm xúc buồn bã càng thêm lan tỏa, vô bờ bến.
Biểu tượng: "Sóng dập dồn, vỗ nhịp nhớ không nguôi." Hình ảnh sóng vỗ có thể là sóng biển (nếu Cao Nguyên gần biển hoặc hồ lớn) hoặc chỉ là sóng lòng, sóng cảm xúc không ngừng nghỉ.
4. Kết Thúc Bằng Sự Cô Đơn Tuyệt Đối (Khổ 4)
Khổ cuối cùng đẩy sự cô đơn lên đến đỉnh điểm, đồng thời khẳng định tình yêu mãnh liệt:
Tâm trạng: "anh âm thầm lặng lẽ." Đây là sự chấp nhận và tự gặm nhấm nỗi cô đơn của chính mình.
Hình ảnh ẩn dụ: "lẻ bóng cánh chim xa / Bay lang thang khắp nẻo đường vô định." Cánh chim lẻ loi, bay không mục đích là hình ảnh của chính tâm hồn nhân vật trữ tình, đang lạc lõng, trống trải trong nỗi nhớ.
Khẳng định Tình yêu: Dù vật vã, lang thang, nhưng điều duy nhất không đổi là "Mang tận lòng sâu thẳm bóng hình em." Câu thơ này đã gói gọn tất cả sự da diết, tình yêu đã trở thành một phần không thể tách rời trong trái tim người đang nhớ.
Đánh Giá Chung
"Chiều Thanh vắng" là bài thơ sử dụng ngôn từ giản dị, nhưng giàu cảm xúc, đã thành công trong việc tạo ra một không gian trữ tình u hoài, nơi nỗi nhớ không chỉ được nói ra mà còn được cảm nhận qua thị giác (hoàng hôn tím, sương mỏng), thính giác (tiếng gà ai oán, sóng dập dồn), và xúc giác (lạnh giá, thấm lạnh).
Bài thơ truyền tải một cách chân thật và xúc động tâm trạng cô đơn, khắc khoải của một người đang yêu và đang nhớ, khiến người đọc dễ dàng đồng cảm.