Lời Chúa: (Lc 10,25-37)

25 Một hôm, có người thông luật kia đứng lên hỏi Ðức Giêsu để thử Người rằng: “Thưa Thầy, tôi phải làm gì để được sự sống đời đời làm gia nghiệp?” 26 Người đáp: “Trong Luật đã viết gì? Ông đọc thế nào?” 27 Ông ấy thưa: “Ngươi hãy yêu mến Ðức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực, và hết trí khôn ngươi và người thân cận như chính mình”. 28 Ðức Giêsu bảo ông ta: “Ông trả lời đúng lắm. Cứ làm như vậy là sẽ được sống”.

29 Nhưng ông ấy muốn chứng tỏ là mình có lý, nên mới thưa cùng Ðức Giêsu rằng: “Nhưng ai là người thân cận của tôi?” 30 Ðức Giêsu đáp: “Một người kia từ Giêrusalem xuống Giêrikhô, dọc đường bị rơi vào tay kẻ cướp. Chúng lột sạch người ấy, đánh nhừ tử, rồi bỏ đi, để mặc người ấy nửa sống nửa chết. 31 Tình cờ, có thầy tư tế cũng đi xuống trên con đường ấy. Trông thấy người này, ông tránh qua bên kia mà đi. 32 Rồi cũng thế, một thầy Lêvi đi tới chỗ ấy, cũng thấy, cũng tránh qua bên kia mà đi. 33 Nhưng một người Samaria kia đi đường, tới ngang chỗ người ấy, cũng thấy, và chạnh lòng thương. 34 Ông ta lại gần, lấy dầu lấy rượu đổ lên vết thương cho người ấy và băng bó lại, rồi đặt người ấy trên lưng lừa của mình, đưa về quán trọ mà săn sóc. 35 Hôm sau, ông lấy ra hai quan tiền, trao cho chủ quán và nói: “Nhờ bác săn sóc cho người này, có tốn kém thêm bao nhiều, thì khi trở về, chính tôi sẽ hoàn lại bác”. 36 Vậy theo ông nghĩ, trong ba người đó, ai đã tỏ ra là người thân cận với người đã bị rơi vào tay kẻ cướp?” 37 Người thông luật trả lời: “Chính là kẻ đã thực thi lòng thương xót đối với người ấy”. Ðức Giêsu bảo ông ta: “Ông hãy đi, và cũng hãy làm như vậy”.

Suy Niệm1.

Tôi phải làm gì để được sự sống đời đời?
Phải yêu, yêu hết mình,
yêu Thiên Chúa và yêu người thân cận.
Ðức Giêsu khen câu trả lời của người luật sĩ và bảo:
“Hãy làm như vậy và ông sẽ có sự sống.”
Ðể có sự sống, cần phải yêu,
nghĩa là ra khỏi mình và trao hiến.
Ai không yêu là hủy hoại chính mình và người khác.
Con người được dựng nên bởi Ðấng là Tình Yêu,
được khuôn đúc theo hình ảnh của Tình Yêu đó,
nên con người hướng về Tình Yêu
như hoa hướng dương quay về phía mặt trời.
Con người chỉ thật là mình khi biết yêu thương.

Hãy yêu người thân cận như chính mình.
Nhưng ai là người thân cận của tôi?
Ðức Giêsu giúp ta tìm thấy câu trả lời bất ngờ
qua dụ ngôn người Samari nhân hậu.
Người thân cận của tôi là mọi người đang cần đến tôi,
là người hôm nay tình cờ tôi gặp trên đường.
Người thân cận là người gần tôi
vì tôi đã đến gần người ấy,
đã cúi xuống và phục vụ.

Không phải vì người đó là thân cận của tôi
nên tôi đến gần mà phục vụ.
Nhưng khi tôi đến gần bất cứ ai mà phục vụ,
tôi biến mình thành người thân cận của họ.
Chẳng ai là người xa lạ với tôi,
nếu tôi không tránh họ như hai thầy Lêvi và tư tế.

Người thân cận với tôi không chỉ là người cùng nhà,
cùng nhóm, cùng tôn giáo, cùng quê hương, cùng lý tưởng.
Người thân cận với tôi không phải là một ý niệm trừu tượng
nhưng là bà mẹ già gần bên, là người bạn chung phòng,
là người hàng xóm mà tôi phải chịu đựng,
là tất cả những ai đã và đang làm tôi đau khổ.
Tất cả đều có thể được tôi yêu thương
và đều có thể trở nên người thân cận của tôi.
Tình yêu là một phép mầu,
chỉ cần tôi dám bước tới, xích lại và cúi xuống
là người lạ nên quen, người xa nên gần, kẻ thù nên bạn.
Những khoảng cách được lấp đầy,
những rào chắn phút chốc sụp đổ.

Nhưng yêu không phải là chuyện dễ
dù con người hôm nay cứ tưởng mình đã biết yêu.
Lúc nào cũng có cớ để người ta né tránh yêu thương.
Thầy tư tế và Lêvi đều tránh qua một bên mà đi.
Phải chăng họ sợ bị ô nhơ nếu đụng nhằm xác chết?
Phải chăng họ sợ bọn cướp vẫn còn ở đâu đây?
Những nỗi sợ làm người ta bỏ đi.
Chấp nhận là đến gần và cúi xuống
là chấp nhận liều lĩnh và trả giá.
Cuộc hành trình bị chậm lại, chương trình phải thay đổi.
Tiền bạc, thời giờ, công sức là những điều phải trao đi.
Tất cả chỉ vì chạnh lòng thương,
vì con tim biết nhói đau trước nỗi khổ của người khác.

Tình yêu thực sự bao giờ cũng cụ thể:
chấp nhận cả tay và người bị dơ bẩn lấm lem,
chấp nhận gặp rắc rối, xáo trộn và nguy hiểm,
vì Tình Yêu đòi hiến trọn con người.
Chúng ta cần thành thật nhận mình chưa biết yêu,
vì yêu như thế thì vượt quá sức con người.
Cần đón lấy nguồn Tình Yêu Thiên Chúa đổ vào tim ta (Rm 5,5)
để tim ta trở nên mênh mông và quảng đại,
để ta thi hành được điều Chúa nói:
“Ông hãy đi và cũng hãy làm như vậy.”

Suy Niệm 2:

Bài Tin Mừng hôm nay có bốn động từ làm.
Tôi phải làm gì để được sự sống đời đời (c.25)?
Cứ làm như vậy, ông sẽ được sống (c.28).
Kẻ đã thực thi (làm) lòng thương xót... (c.37).
Ông hãy đi, và cũng hãy làm như vậy (c.37).
Tình yêu đòi thể hiện bằng việc làm cụ thể.
Người Samari đã chạnh lòng thương trước nạn nhân,
nhưng anh không ngừng lại ở tình cảm suông.
Anh đã thể hiện lòng thương xót qua hành động.
Từ trái tim đến đôi tay là một con đường dài.
Mẹ Têrêsa Calcutta đề nghị mỗi tối trước khi đi ngủ,
ta chỉ cần xét mình nhờ nhìn vào hai bàn tay.
Hôm nay tôi đã làm gì cho Giêsu và với Giêsu?

Yêu bằng hành động đòi ta nhiều can đảm.
Người Samari phải vượt qua những nỗi sợ tự nhiên.
Sợ bị nhơ uế bởi đụng vào xác chết.
Sợ bọn cướp còn quanh quẩn đâu đây.
Sợ cuộc hành trình bị chậm trễ.
Sợ những phiền lụy phức tạp cho mình.
Những nỗi sợ rất khôn ngoan và hợp lý.
Nỗi sợ khiến người ta tránh qua bên kia mà đi,
khi nỗi sợ ấy lớn hơn lòng thương người bị nạn.
Chỉ ai thắng được nỗi sợ
mới dám ngừng lại, đến gần và cúi xuống.
Chỉ ai không sợ mới thấy thực sự.
Thầy tư tế và thầy lêvi đều thấy nạn nhân.
Nhưng nỗi sợ đã khiến họ nhắm mắt làm ngơ
và biến họ trở thành người không thấy.
Người không thấy điều đã thấy
thì chẳng thể nào là người thân cận.
Người Samari dám đến gần, gần hơn qua cử chỉ săn sóc,
và anh đã trở nên người thân cận của kẻ bị nạn.

“Ai là người thân cận của tôi?”
Ðó là người đồng bào, đồng đạo, thuộc dân Thiên Chúa.
Người Do Thái thời Ðức Giêsu dễ trả lời như thế.
Ở cuối dụ ngôn, Ðức Giêsu đã lật ngược câu hỏi trên:
“Ai là người thân cận của kẻ bị cướp?”
Chỉ cần đổi lối đặt câu hỏi,
tất cả cánh cửa như mở tung, mọi hàng rào bị phá đổ.
Tôi không chỉ phục vụ cho người thân cận của tôi.
Khi tôi đến gần ai mà phục vụ
thì tôi trở thành người thân cận với kẻ ấy,
và kẻ ấy trở thành người thân cận với tôi.
Như thế ai cũng có thể thành người thân cận của tôi,
miễn là tôi dám yêu họ như chính mình.

Người Samari bị dân Do Thái khinh miệt,
nhưng họ có thể sống luật yêu thương cách tuyệt vời.
Hôm nay vẫn có các Kitô hữu đi dự lễ về,
nhưng sống xa lạ với đức ái Kitô giáo.
Ước gì chúng ta đơn sơ và hồn nhiên hơn khi yêu.

Cầu nguyện:

Lạy Chúa,

lúc đầu chúng con chỉ muốn cầm tay nhau

để làm thành một vòng tròn khép kín.

Sau đó chúng con hiểu rằng

cần phải buông tay nhau

để nhận những người bạn mới,

để vòng tròn được mở rộng đến vô cùng

và trái tim được lớn lên mãi.

Lạy Chúa, chúng con biết rằng

cần phải nối vòng tay lớn

xuyên qua các đại dương và lục địa.

vòng tay người nối với người,

vòng tay con người nối với Tạo Hóa.

Chúng con thích Chúa

đứng chung một vòng tròn

với tất cả loài người chúng con,

nắm lấy tay chúng con

và đưa chúng con lên cao.

Ước gì việc Chúa giang tay trên thập giá

giúp chúng con biết cầm lấy tay nhau

và nhận nhau là anh em.

Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.

Suy niệm 3:

Trong Tin Mừng Mátthêu và Máccô (Mt 22, 36; Mc 12, 28)

vị luật sĩ đặt câu hỏi về điều răn nào là điều răn lớn nhất.
Còn theo Tin Mừng Luca, vị này lại hỏi Đức Giêsu
về việc phải làm gì để được sự sống đời đời làm gia nghiệp (c. 25).
Đức Giêsu nghĩ rằng câu trả lời đã có trong sách Luật, nên Ngài hỏi lại ông.
Ông này đã trích sách Đệ Nhị Luật 6,5 và sách Lêvi 19,18 để trả lời.
Động từ yêu mến diễn tả thái độ đối với Thiên Chúa và người thân cận :
“Hãy yêu mến Thiên Chúa với tất cả trái tim con, với tất cả linh hồn con,
với tất cả sức lực con và với tất cả trí khôn con,
và người thân cận như chính mình” (c. 27).
Đức Giêsu khen ông trả lời đúng và khích lệ ông (c. 28).
Như thế giữa Ngài và vị thầy Do thái giáo đã có sự nhất trí nào đó.
Tình yêu không phải là một đòi hỏi mới của Kitô giáo,
nhưng tình yêu đã là điều cốt yếu của Do thái giáo từ xưa.
Vấn đề là phải yêu Thiên Chúa với tất cả trái tim, linh hồn, sức lực và trí khôn.
Từ tất cả được lặp lại bốn lần để nói lên một đòi hỏi tận căn, trọn vẹn.

Nhưng Đức Giêsu còn phải trả lời cho vị luật sĩ câu hỏi: Ai là người thân cận của tôi ?
Đức Giêsu đã trả lời câu hỏi này bằng một dụ ngôn nổi tiếng,
qua đó ngài đã mở rộng quan niệm truyền thống về người thân cận.
Một người từ Giêrusalem xuống Giêrikhô.
Anh phải vượt qua đoạn đường dài gần 25 cây số.
Đoạn đường này thời bấy giờ có nhiều trộm cướp.
Anh đã bị bọn cướp trấn lột, đánh nhừ tử và đặt nằm đó nửa sống nửa chết.
Anh bị cướp này là ai, chúng ta không rõ.
Chỉ biết anh đang rất cần sự trợ giúp của người khác.
Nhìn vào tình cảnh bi đát của anh, có ai muốn thương giúp anh không?
Có ba người đi qua chỗ anh nằm, một là thầy tư tế, hai là thầy Lêvi,
Cả hai đều có phản ứng giống nhau: thấy và tránh qua bên kia mà đi.
Chúng ta không rõ tại sao họ làm thế.
Có thể vị tư tế sợ mình bị ô nhơ qua việc đụng chạm đến xác chết,
vì sách Lêvi 21, 1-3 cấm không được làm thế, trừ phi là xác bà con gần.

Nhân vật thứ ba đi ngang qua nạn nhân là một người Samari.
Hầu chắc nạn nhân là một người Do Thái,
vì không có chi tiết nào cho thấy anh ấy là dân ngoại cả.
Giữa người Do Thái và người Samari vốn có mối hiềm thù lâu đời.
Người Samari cũng thấy như hai người trước,
nhưng đó không phải là cái nhìn lạnh lùng, vô cảm.
Anh thấy bằng trái tim của mình, chính vì thế anh chạnh lòng thương,
điều mà hai người trước không có.
Mọi sự phải bắt đầu từ trái tim, không có sức thúc đẩy của tim thì tay bất động.
Người Samari đã làm một loạt hành động cụ thể :
lấy dầu và rượu đổ lên vết thương, băng bó, đặt nạn nhân trên lưng lừa,
đưa về quán trọ săn sóc, ở lại quán trọ nguyên ngày hôm ấy,
trả tiền cho chủ quán và hứa sẽ trở lại trả thêm nếu cần.
Tất cả những hành động này khởi đi từ lòng thương xót (Lc 10,33).
Lòng thương xót thật sự khiến ta chấp nhận mất công, mất của, mất giờ,
và có thể mất mạng nữa, vì có thể tên cướp vẫn còn núp đâu đây.

Khi giúp cho kẻ lâm nạn, dù đó là một người Do Thái kẻ thù của mình,
người Samari đã làm một phép lạ lớn,
đó là biến mình trở thành người thân cận với anh ấy,
và biến anh ấy trở thành người thân cận của mình.
Đây là phép lạ của tình thương phá vỡ và vượt qua mọi biên giới
của chủng tộc, tôn giáo và nhất là vượt qua những thù oán lâu đời.
Để trả lời câu hỏi của vị luật sĩ: ai là người thân cận của tôi ?
Đức Giêsu đặt câu hỏi ngược lại cho vị luật sĩ:
“Theo ông, trong ba người, ai đã trở thành người thân cận với kẻ bị nạn ?”
Câu hỏi quá dễ, nhưng hàm chứa một điều mới mẻ sâu xa.
Trước khi giúp một người, không nên tự hỏi người này có thân cận với tôi không.
Chúng ta không chỉ giúp những người thân cận và loại trừ người khác.
Chúng ta giúp một người chỉ vì người đó cần chúng ta.
Khi giúp, chúng ta trở thành người thân cận với người ấy, và ngược lại.
Ai được ta giúp đỡ thì người ấy trở nên thân cận với ta.
Càng giúp nhiều ta càng có nhiều người thân cận.
Đức Giêsu kết luận: Hãy đi và hãy làm như vậy.

Đất nước chúng ta đã giàu lên đáng kể, nhưng vẫn không thiếu người nghèo,
nghèo sức khỏe, nghèo tri thức, nghèo vật chất tối thiểu, nghèo nhân phẩm…
Chúng ta cũng bị cám dỗ “tránh sang bên kia đường”,
thấy mà làm như không thấy những Ladarô nằm trước cửa.
Yêu những người nghèo như chính mình, thương người như thể thương thân:

Đó là cách chúng ta rao giảng Tin Mừng cho quê hương Việt Nam hôm nay.

Cầu Nguyện

Lạy Chúa,
lúc đầu chúng con chỉ muốn cầm tay nhau
để làm thành một vòng tròn khép kín.
Sau đó chúng con hiểu rằng
cần phải buông tay nhau
để nhận những người bạn mới,
để vòng tròn được mở rộng đến vô cùng
và trái tim được lớn lên mãi.

Lạy Chúa, chúng con biết rằng
cần phải nối vòng tay lớn
xuyên qua các đại dương và lục địa.
vòng tay người nối với người,
vòng tay con người nối với Tạo Hoá.

Chúng con thích Chúa đứng chung một vòng tròn
với tất cả loài người chúng con,
nắm lấy tay chúng con và đưa chúng con lên cao.

Ước gì việc Chúa giang tay trên thập giá
giúp chúng con biết cầm lấy tay nhau
và nhận nhau là anh em.

Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.