Đức Thánh Cha Phanxicô không lấy người nghèo và sự đau khổ làm tư liệu suy tư trong các bài giảng của ngài.
Họ chính là “thân thể của Chúa Kitô”. Đây là lý do ngài vẫn tiếp tục nhắc nhở các Kitô hữu về tầm quan trọng trong việc tiếp cận người nghèo để “chạm đến thân thể” của Chúa Giêsu. Hôm 10-9, Đức Bergoglio đã làm một mẫu gương bằng cách thăm Trung tâm Astalli, một trung tâm tị nạn do dòng Tên điều hành ở trung tâm thành phố Roma. Đức Giáo hoàng thực sự “cho đi tài sản như lời ngài nói” bằng cách đích thân đến thăm trung tâm này. Sự hiện diện của ngài đáng giá bằng cả ngàn lời phát biểu mạnh mẽ.

Điều đánh động nhất là phong cách của vị tân Giám mục Roma, ngài đã đi đến thành phố “của mình” một cách thoải mái. Ngài đến trung tâm tị nạn bằng chiếc Ford Focus màu xanh bình dị, không có người hộ tống, không có đoàn tuỳ tùng, thậm chí còn không có thư ký riêng đi với ngài. ĐTC Phanxicô đã tự mình lên kế hoạch cho chuyến viếng thăm này - như ngài đã tự lên kế hoạch cho những buổi gặp gỡ và tiếp kiến chung khác - bằng cách trực tiếp gọi điện đến Trung tâm Astalli, vì như vị Giáo hoàng người Argentina nói, “chúng ta cần phải học để trở thành bình thường”. Thật kỳ lạ, những người quanh ngài đang tìm khái niệm “bình thường” này và khó làm theo được: các hồng y thường có đoàn tuỳ tùng đi theo, trong khi Đức Giáo hoàng Phanxicô thì không.

Thông điệp của ĐGH Phanxicô nói về các tu viện - “Tu viện bỏ trống không phải để Giáo hội biến thành khách sạn và kiếm tiền. Tu viện bỏ trống không phải dành cho chúng ta, chúng được dành cho thân thể của Chúa Kitô: những người tị nạn” - đã truyền đi những làn sóng chấn động khắp Giáo hội. Các cơ quan hỗ trợ của Giáo hội Công giáo đã làm rất nhiều. Nhưng họ cần phải can đảm và làm nhiều hơn nữa. Đức Phanxicô không rao giảng về tình liên đới ở những nơi nào khác, ngài bắt đầu ngay ở nhà, như một tấm gương.

“ĐGH Phanxicô thực sự làm cho người nghèo cảm thấy rằng Thiên Chúa gần gũi với họ”, một cô gái Phi châu mỉm cười và nói trên đường đi ra trung tâm tị nạn.

“Tôi nghĩ rằng sự thay đổi lớn nhất là từ nhân cách của ngài. Ngài là một nhân chứng trực tiếp của đức tin”, ĐHY Angelo Scola, Tổng Giám mục của Milan, nói vào tối hôm 10-9. “Cử chỉ của ngài cho thấy đức tin là gì và là bài học về những cử chỉ đó. Một người sẽ trở thành một nhân chứng khi họ tích cực làm những gì họ nói, để qua đó trở thành một tiếng nói có thẩm quyền.”

Chỉ có thành kiến và trái tim bằng đá mới có thể nhầm lẫn cử chỉ gần gũi với người nghèo là “sự nghèo nàn” (‘pauperism’, một thuật ngữ tiêu cực được sử dụng trong bối cảnh một giáo hội nào đó nhằm biện minh cho thái độ và phong cách trái ngược với Đức Bergoglio).

“Việc chú ý đến người nghèo này, được cam kết nhằm giúp đỡ và hỗ trợ người nghèo..., xuất phát từ Tin Mừng. Nó được đề cập trong Tin Mừng! Và Đức Giáo hoàng là người rất có tinh thần truyền giáo và điều này là hiển nhiên trong cách làm việc của ngài”, nhà thần học Gustavo Gutierrez cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Vatican Insider.

Trong vòng chưa đầy một tháng nữa, Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ đến Assisi, quê hương của Thánh Phanxicô, ở đó ngài sẽ đến thăm căn phòng nơi Thánh Phanxicô trút bỏ y phục của mình trả lại cho thân phụ.

Cũng nhân dịp này, Đức Bergoglio xin được gặp người nghèo tại các trung tâm nơi họ nhận được sự hỗ trợ.

Đây sẽ là một cơ hội khác để ĐGH Phanxicô nói về “Giáo hội nghèo cho người nghèo” và tầm quan trọng của việc “trút bỏ y phục” để làm chứng nhân đích thực và hiệu quả của đức tin trong thế giới ngày nay.

(Mai Trang, emty 12-09-2013/ Vatican Insider, 11-09-2013)